افت محبوبيت و كمكهاي مالي رييسجمهور سابق، رقباي او را اميدوار كرده است
ترامپ در مسير زوال
محمدحسين لطفالهي
براي چهل و پنجمين رييسجمهور ايالات متحده، انتخابات مقدماتي امسال فرصتي جدي بود كه بتواند دو سال پس از كنارهگيري اجباري از قدرت، ميزان محبوبيت خود را در ميان هواداران حزب متبوعش بسنجد. دونالد ترامپ براي اين كار از بيش از 10 كانديداي جمهوريخواه در انتخابات مقدماتي درون حزبي حمايت كرده بود تا ضمن به رخ كشيدن قدرت خود در حزب، زمينه را براي بازگشت پرقدرت خود به كاخ سفيد در سال 2024 فراهم كند؛ شرايط اما چندان مطابق ميل او پيش نرفت.
پس از پايان مرحله اول انتخابات مقدماتي در روز سهشنبه هفته گذشته، در شرايطي كه وضعيت انتخاباتي حزب جمهوريخواه در دستكم يكچهارم ايالتهاي امريكا مشخص شده بود، يكي از مهمترين پيشفرضهاي سياسي در ايالات متحده تغيير كرد؛ ديگر دونالد ترامپ، رييسجمهور پيشين چهرهاي دست نيافتني در حزب جمهوريخواه به نظر نميرسد و رقباي او ميتوانند اميد داشته باشند تا در انتخابات درونحزبي رياستجمهوري 2024 ترامپ ديگر چهرهاي شكستناپذير نباشند.
طي 5 سال گذشته، از زماني كه در ژانويه 2017 دونالد ترامپ رييسجمهور ايالات متحده شد تا پيش از آغاز انتخابات مياندورهاي سال 2022، رايدهندگان جمهوريخواه تنها با 6 كانديداي مورد حمايت ترامپ براي شركت در دور نهايي انتخابات از طرف حزب مخالفت كرده بودند اما در انتهاي ماه مه، به يكباره اين آمار دوبرابر شد. بزرگترين شكست براي او زماني رقم خورد كه در انتخابات جورجيا، برايان كمپ فرماندار فعلي اين ايالت توانست ديويد پردو، رقيب مورد حمايت ترامپ را با بيش از 50درصد اختلاف شكست دهد. مگي هابرمن، تحليلگر روزنامه نيويوركتايمز در اين باره مينويسد: «شكستهاي متعدد و متوالي، رقباي ترامپ در درون حزب جمهوريخواه را جسورتر كرده و باعث شده فضايي ايجاد شود كه مطمئنا رقابت جديتري را در انتخابات رياستجمهوري 2024 ميان جمهوريخواهان رقم خواهد زد.»
جك كينگستون، عضو سابق مجلس نمايندگان از جورجيا نيز كه در كارزار انتخاباتي سال 2016 ترامپ به عنوان مشاور فعاليت ميكرد، معتقد است: «اگر كسي غير از ترامپ، يك كارزار سازمان يافته و طراحي شده داشته باشد، ميتواند فرصتي جدي براي شكست دادن رييسجمهور سابق پيدا كند.»
بهرغم اين نشانهها كه از زوال محبوبيت چهل و پنجمين رييسجمهور ايالات متحده در ميان پايگاه راي اصلياش حكايت دارند، دونالد ترامپ همچنان يك وزنه مهم در حزب جمهوريخواه محسوب ميشود. او طي دو سال گذشته پشتوانه مالي قابلتوجهي براي خود فراهم كرده و همچنان به تقويت بنيه مالي كارزار انتخاباتي آينده خود ادامه ميدهد اما دادههاي آماري نشان ميدهد شرايط آينده حتي از نظر مالي هم براي دونالد ترامپ چندان مطلوب نخواهد بود. براساس آمارهاي ارايه شده از سوي تيم كاري ترامپ به دولت فدرال، در طول هفت ماه گذشته ميزان كمكهاي مالي شهروندان امريكايي به ترامپ، بهطور مرتب كاهش يافته است. ترامپ كه در سپتامبر 2021 بهطور ميانگين روزانه 324 هزار دلار كمك مالي آنلاين از هواداران حزب جمهوريخواه دريافت ميكرد، بهرغم افزايش فعاليتهاي سياسي در مارس 2022 تنها 202 هزار دلار در روز از اين منبع به دست ميآورد.
از سوي ديگر، نزديكان دونالد ترامپ و حتي رقباي او باور دارند كه نبايد با توجه به نتايج انتخابات مقدماتي و در شرايطي كه خود ترامپ مستقيما در انتخاباتي حضور ندارد، دچار سوءتفاهم شد. از همينرو هم بود كه برايان كمپ براي شكست دادن كانديداي مورد حمايت ترامپ در جورجيا، حتي يكبار هم عليه رييسجمهور سابق سخن نگفت و ترجيح داد مستقيما خود را روبهروي او قرار ندهد.
جيم هوبارت، از استراتژيستهاي حزب جمهوريخواه مينويسد: «تا زماني كه ترامپ پاي صندوقهاي راي از يك جمهوريخواه شكست نخورد، قدرت و نفود او در عرصه سياسي پابرجا باقي خواهد ماند.» او تاكيد دارد: «براي اينكه برنده اصلي تو باشي، ضروري است كه رقيب را به صورت رو در رو و مستقيم شكست دهي.»
همزمان با اين وضعيت، رقباي اصلي دونالد ترامپ، از جمله مايك پنس معاون اول سابق رييسجمهور فعاليتها به منظور كسب در آمد و كمكهاي مالي را بيشتر كردهاند و بهطور منظم به ايالتهاي كليدي سفر ميكنند تا پايگاه رايي براي شكست دادن ترامپ بسازند. ران ديسانتيس، فرماندار كنوني فلوريدا هم توانسته بيش از 100 ميليون دلار براي حضور مجدد در انتخابات فرمانداري جذب كند. از نگاه بسياري از كارشناسان او جذابترين چهره براي كساني است كه علاقه بسياري به ترامپيسم دارند، اما نميخواهند با دونالد ترامپ اين مسير را پيش ببرند.
كوئل موزيو، رييس شوراي سياستگذاري «خط مقدم» -يك گروه محافظهكار مسيحي مستقر در جورجيا- كه تاكنون دو بار راي خود را به نفع دونالد ترامپ به صندوق انداخته، ميگويد اكنون به دنبال فردي «آيندهنگرتر» است و تاكيد دارد: «بهرغم چهار سال خوب دونالد ترامپ ما نياز به چهرهاي جديد داريم.» به گفته او، براي مقابله با جريانهاي چپ گرا و خنثي كردن توطئههاي آنها دي سانتيس فردي بسيار شايستهتر از ترامپ است كه امريكا را درگير جنگهاي مربوط به گذشته از جمله بحثهايي مثل تقلب در انتخابات ميكند.
با همه اينها، ترامپ همچنان مصمم به بازپسگيري كاخ سفيد از دموكراتهاست. دونالد ترامپ رييسجمهور سابق امريكا روز جمعه در جريان سخنراني در گردهمايي سالانه انجمن ملي سلاح امريكا، بار ديگر از قصد خود براي حضور جدي در انتخابات رياستجمهوري ۲۰۲۴ ايالات متحده خبر داد. ترامپ درباره تمايل خود براي شركت در دور بعدي انتخابات رياستجمهوري امريكا گفت: ما با هم مجلس نمايندگان را پس ميگيريم، سنا را پس ميگيريم و در سال ۲۰۲۴ آن كاخ سفيد بزرگ و زيبا را كه دوست داريم و عزيز ميداريم باز پس خواهيم گرفت. ترامپ در اين سخنراني از اقدامات متعدد دولت بايدن، از جمله مديريت خروج امريكا از افغانستان، سياستهاي ضدانرژي، قيمت بالاي بنزين، تصميم براي ارسال كمك ۴۰ ميليارد دلاري به اوكراين در بحبوحه عمليات نظامي ويژه روسيه انتقاد كرد. پيش از اين نيز بايدن تاييد كرده بود كه در دور بعدي انتخابات رياستجمهوري امريكا در سال ۲۰۲۴ كانديدا خواهد شد. اين اولينباري نيست كه ترامپ از تمايل خود براي شركت در دور بعدي انتخابات رياستجمهوري امريكا صحبت ميكند. ترامپ از زمان شكست در انتخابات رياستجمهوري ايالات متحده امريكا، بارها از تريبون مختلف از تمايل خود براي شركت مجدد در انتخابات رياستجمهوري امريكا سخن به ميان آورده اما تاكنون رسما نامزدي خود براي رياستجمهوري بعدي امريكا را اعلام نكرده است.
طي ماههاي اخير، عملكرد ضعيف بايدن در بحث مقابله با تورم و افزايش بيسابقه قيمت بنزين و مشكلات اقتصادي منجر به كاهش شديد محبوبيت وي شده است و همين مساله نگراني زيادي را در بين حزب دموكرات به وجود آورده تا در انتخابات مياندورهاي كنگره در سال ۲۰۲۲ در مقابل جمهوريخواهان شكست بخورند.