سايه روشنهاي كشتي جام تختي
از بازگشت عليرضا كريمي تا معرفي غول ۱۷ ساله
يونس هميالي
چهل و چهارمين دوره رقابتهاي جام پهلوان غلامرضا تختي كه يكي از مراحل چرخه تعريف شده انتخابي براي حضور در رقابتهاي جهاني 2022 بلگراد است طي روزهاي 19 و 20 در تنكابن مازندران برگزار شد. مهمترين دستاورد اين مسابقات نمايش تحسينبرانگيز كشتيگيران جوان بود كه باعث شد شهر شمالي كشور تبديل به محل خودنمايي و ظهور ستارههاي آينده كشتي اين سرزمين شود. البته اين مسابقات حاشيههايي هم بهدنبال داشت؛ از اجازه ندادن به خانم مرضيه دارابي خبرنگار باسابقه كشتي براي ورود به محل رقابتها، اعتراض تيم ارمنستان به خاطر ديسكاليفه شدن آندرسيان كشتيگير 70 كيلوگرم كه منجر به درگيري با تماشاگران و تعطيلي رقابتها براي چند دقيقه شد تا اعتراض شديد مهدي هاشمي دارنده مدال برنز نوجوانان و زير 23 سال جهان در فينال فوق سنگين به خاطر مساله داوري كه كشتي را نيمهتمام رها كرد و به خاطر همين موضوع از جدول مسابقات حذف شد.
بهمن ماه 1367 به ميزباني ساري آخرين مدال طلاي خراسان در وزن اول تصاحب شد؛ ناصر زينلنيا با غلبه بر نورعلي قليزاده بر سكوي قهرماني وزن 48 كيلوگرم قرار گرفت. سرانجام احمد محمدنژاد جوان دارنده مدال برنز رقابتهاي زير 23 سال جهان، به اين كابوس تلخ كه بيش از سه دهه از آن ميگذشت، خاتمه داد؛ آنهم در وزن 57 كيلوگرم كه امروزه وزن اول به حساب ميآيد و با حضور اكثر مدعيان از حساسيت ويژهاي برخوردار است. وي توانست با غلبه بر عليرضا گودرزي، مانئول خندزرتسيان ارمني، رضا مومني و در فينال مقابل سرسختترين رقيب خود عليرضا سرلك نايب قهرمان 2021 جهان به اين عنوان برسد. او برخلاف پيشبينيها با اتخاذ تاكتيك مناسب و با تسلط در زيرگيري از پاي راست حريف، عطش سيريناپذير براي موفقيت را به نحو شايستهاي به منصه ظهور رساند.
رضا اطري كه چند سال در گرداب خلاصيناپذير ناكامي در رقابتهاي المپيك و جهاني در وزن 57 كيلوگرم گرفتار شده بود به يك وزن بالاتر آمد تا شانس كسب تصاحب دوبنده وزن دوم براي آوردگاه بلگراد را داشته باشد تا روزي به آرزوي گمشده خود برسد و سرانجام موفقيت را در آغوش لمس كند. رضا با اندوخته از آن مسابقات، اجازه هنرنمايي به آرسن هاراتونيان ارمني صياد مدال برنز جهاني اسلو را نداد و تا سرحد مرگ جنگيد به شكلي كه استقامت بدنياش تحت فشاري طاقتفرسا در آستانه متلاشي شدن قرار گرفت. اطري همچنين مقابل مجيد داستان در پيكار نهايي از آخرين بارقههاي اميد، همه تلاشش را به كار گرفت تا از اين نبرد مشكل در وزن 61 كيلوگرم سربلند خارج شود. در غياب رحمان عموزاد در وزن 65 كيلوگرم، شانس نخست قهرماني روي بليت مرتضي قياسي مليپوش كشورمان در المپيك توكيو اختصاص داده شد. مرتضي تا قبل از ديدار پاياني در سه مبارزه با شرايط آمادگي مطلوبي روي تشك حاضر شد، اما در فينال برابر وازگن توانيان كه سال گذشته در جهاني زير 23 سال صاحب مدال نقره شده بود، در حالي كه از كشتيگير ارمني جلو بود در يك لحظه به خاطر سهلانگاري و نگاه به داور براي اعتراض، قافيه نبرد را واگذار كرد. از دست دادن اين فرصت طلايي براي اثبات جايگاه خود، ممكن است افسوس آن را براي رسيدن به دوبنده جهاني بلگراد براي هميشه در ذهن او باقي بگذارد. به نظر ميآيد با اين نگرش و شيوه مبارزه، اهداف ترسيم شده او براي رسيدن به سرمنزل مقصود مسير پيچدهاي در پيش خواهد داشت. مدال طلا وزن 70 كيلوگرم به اميرمحمد يزداني رسيد. درخشش او در تورنمنت ياشار دوغو تركيه و امروز در اين كارزار خيلي از كشتيدوستان را به اين باور رسانده كه نايب قهرمان جهاني اسلو يكبار ديگر ميتواند روي سكو دنيا قرار گيرد. بيشك اميرمحمد معيارهاي تازهاي از توان خود در اين وزن به دست آورده و اگر قدر اين نكته را بداند، حرفهاي زيادي براي گفتن خواهد داشت به شرطي كه هدفمند تلاش كند و دچار حاشيه نشود. تكرار مبارزه مرحله يكچهارم نهايي قهرماني كشور وزن 74 كيلوگرم در گرگان بين محمدصادق فيروزپور و حامد رشيدي، اينبار در فينال تورنمنت جام تختي برگزار شد كه مانند آن رقابت فيروزپور سربلند از ميدان خارج شد؛ با نتيجه ميليمتري يك-يك. با اين حال اتخاذ شيوه احتياطي از سوي هر دو نااميدي عميقي به وجود آورد. جدالي بيروح و بدون هيجان كه حداقل انتظارها را برآورده نكرد. كشتيگير برنده بايد بداند در ميادين بزرگ و نبردهاي نزديك به هم جسارت، جنگندگي و حركت رو به جلو سند برتري را امضا ميكند. قبل از آغاز رقابتهاي وزن 79 كيلوگرم كسي فكرش را هم نميكرد كه كشتيگيري بتواند خطري را متوجه محمد نخودي كند اما نايب قهرمان 2021 جهان در مصاف با اميرحسين كاووسي و علي غلامي مبارزه نفسگيري تجربه كرد و در نهايت با اتكا به قدرت ذهني در مديريت لحظههاي حساس راهي فينال شد. او با مبارزهاي هدفمند و هوشمندي در اجراي چند بارانداز از سد مصطفي قياسي گذشت تا در مرحله آخر چرخه انتخابي با علي سوادكوهي صفآرايي كند. عليرضا كريمي بعد از وقفهاي طولاني و دوري از ميدان رقابت به علت آسيبزدگي زانو، اسفند ماه سال گذشته در انتخابي جام تختي با غلبه هادي وفاييپور مجوز حضور در رقابتهاي وزن 86 كيلوگرم اين كارزار را به دست آورد. دارنده مدال نقره و برنز جهان در اين آوردگاه براي پيروزي از هيچ تلاشي مضايقه نكرد و با تمهيدات فراوان يكبار ديگر استعداد و خلاقيت خود را به ساير حريفان تحميل كرد تا عدالت فني رعايت شود. حالا همگان مشتاقانه منتظر ضيافت باشكوه وي با ستاره آسمان كشتي ايران و جهان حسن يزداني هستند. در ۹۲ مهدي حاجيلوئيان كه نقره جهاني جوانان 2021 را در كارنامه دارد با چهره آرام و مصمم كه خبر از ارادهاي آهنين و عزمي راسخ براي تحقق خواستههايش داشت گام روي تشك نهاد. با تبحر خاص در اجراي فن زيباي فيتيله پيچ و فيتيله بارانداز همچون گردبادي سهمگين حريفان نگونبخت را درهم پيچيد تا در فينال با احمد بذري سرشاخ شود. بذري طي چند مرتبه به پاهاي اين كشتيگير همداني رسيد اما هر بار با استراتژي اشتباه در تكميل فن خود به بنبست خورد و در ثانيههاي آخر اسير زير دوخم حاجيلوئيان شد. بايد منتظر نظر كميته فني ماند تا براي فرد منتخب به صربستان بين او و كامران قاسمپور تصميم بگيرد. اينكه انتخابي برگزار ميشود يا تصميم ديگري اتخاذ ميشود. مجتبي گليج كه در زادگاه خود از حمايت پُرشور تماشاگران سود ميبُرد براي رسيدن به مدال طلاي وزن 97 كيلوگرم حريفان دندانگرد را پشتسر گذاشت و سختيهاي زيادي به جان خريد؛ در نيمه نهايي مقابل دانيال شريعتي با امتياز 6-4 و اميرعلي آذرپيرا قهرمان جوانان جهان در فينال با نتيجه 2-1 به پيروزي رسيد. درخصوص مدال او در جهاني 2021 اسلو، اين نكته حائز اهميت است كه اين كشتيگير به واسطه پُرنفس بودن و قدرت بدني بالا از ثانيههاي نخست تا آخر نبرد هر كشتيگيري را خسته ميكند اما براي بهرهمندي بيشتر از اين مزيت بايد روي زيرگيريها توجه بيشتري قرار دهد تا روزهاي درخشاني براي خود رقم زند.
اميررضا معصومي با هفده سال، فرزند فردين معصومي عضو سابق تيم ملي و دارنده مدال نقره و برنز دنيا شايستگيهايش را با نمايش چشمنواز و با اعتماد به نفس به خوبي نشان داد تا مانند شهابي درخشان در كشتي كشور متجلي گردد. زيرگيري، قوس كردنها، كار كردن دستها با قدرت شگفتانگيز و برخورداري از فيزيك مناسب بدني او را به پديدهاي گرانبها مبدل نموده كه ميتواند در كنار اميرحسين زارع در فوق سنگين، آينده اين وزن در ميادين مهم بينالمللي را تضمين نمايد. از وجد و نشئه حاصل از قدرتنمايي دارنده مدال طلاي نوجوانان ۲۰۲۱ جهان سر بر آسمان ميساييم اما او براي رسيدن به قلهها مرتفع بايد در مسير درست با انديشههاي راهگشا حركت كند و اسير حاشيهها نگردد تا به سرنوشت قهرمانان نامآور كه در رده سني نوجوانان و جوانان خوش درخشيدند اما در بزرگسالان توفيقي حاصل نكردند، دچار نشود.