راهبرد غرب براي فرو بردن روسيه در باتلاق بحران اوكراين
عفيفه عابدي، كارشناس مسائل روسيه كنفرانس كپنهاگ را در ادامه تلاش‌ها و ابتكارهاي واشنگتن براي تقسيم هزينه‌هاي جنگ بين امريكا و اروپا دانست و گفت: غرب با زمينه‌سازي لازم روسيه را به حمله به اوكراين ترغيب كرد تا اين جنگ را به باتلاقي براي روسيه تبديل كند. عابدي در گفت‌وگو با سايت شوراي راهبردي روابط خارجي با بيان اينكه اساسا غرب، با زمينه‌سازي لازم روسيه را به حمله به اوكراين ترغيب كرد تا اين جنگ را به باتلاقي براي روسيه تبديل كند، گفت: يكي از فرضيه‌هاي محتمل از ابتدا نيز اين بود كه همه تحركات تحريك‌آميز غرب در اوكراين در برابر هشدارهاي روسيه، در جهت روشن ساختن آتش جنگي است كه منجر به تضعيف سياسي، نظامي و اقتصادي روسيه شود. جنگ اوكراين مانند همه جنگ‌هاي نامتقارن ديگر و تبديل شدن به يك جنگ شهري و چريكي، جنگي بالقوه طولاني است. عدم ورود غرب به جنگ مستقيم با روسيه در اوكراين نيز در جهت حفظ بحران در همين سطح با اهداف راهبردي بلندمدت بود. اين پژوهشگر پژوهشكده مجمع تشخيص مصلحت نظام، به برگزاري كنفرانس كمك به اوكراين در كپنهاگ كه در آن كشورهاي غربي متعهد شدند 1.5 ميليارد يورو به اوكراين كمك نظامي بفرستند، اشاره كرد و گفت: اين كنفرانس را بايد در ادامه تلاش‌ها و ابتكارهاي واشنگتن براي تقسيم هزينه‌هاي جنگ بين امريكا و اروپا دانست. امريكا و اروپا گرچه از لحاظ آسيب‌پذيري در برابر روسيه و پيامدهاي جنگ اوكراين در سطوح متفاوتي قرار دارند، اما در موضوع احساس تهديد از جانب روسيه و لزوم تضعيف آن متفقند. عابدي با بيان اينكه احتمالا كنفرانس‌هاي مشابه كنفرانس كپنهاگ در آينده نيز برگزار شود و تشريك هزينه‌هاي مالي و تسليحاتي بين طرف‌هاي غربي صورت خواهد گرفت، عنوان كرد: اين هزينه لزوما مطابق با برنامه واشنگتن و بروكسل مديريت نخواهد شد و تضميني براي تعيين‌كننده بودن آنها وجود ندارد؛ چراكه با توجه به تشتت و پراكندگي گروه‌ها در اوكراين، ممكن است هزينه‌ها در مسيري كه بانيان آن تمايل دارند قرار نگيرد، اما در هر حال به تامين هدف پيچيده و طولاني ساختن جنگ اوكراين براي روسيه كمك مي‌كند. او ادامه داد: منازعه غرب و روسيه در صحنه‌هاي سياسي، نظامي و اقتصادي جريان دارد و تضعيف ميداني روسيه در جنگ اوكراين هدفي است كه غرب دنبال مي‌كند. در واقع بايد بين حوزه‌ها، اهداف و انگيزه‌ها در سطوح و لايه‌هاي مختلف با چشم‌انداز كوتاه و ميان و بلندمدت تفكيك قائل شد. اين تحليلگر مسائل روسيه به ابراز اميدواري رييس‌جمهور اوكراين مبني بر اينكه صحنه نبرد تا پاييز تغيير خواهد كرد، اشاره كرد و گفت: جنگ اوكراين، جنگي نامتقارن است و احتمال اينكه نتيجه آن در صحنه نبرد تعيين شود، بسيار كم است. احتمالا زلنسكي با اعتماد به حمايت‌هاي غرب چنين وعده‌اي داده است، اما بايد يادآوري كرد به ويژه حمايت‌هاي اروپا، در فصول سرد و تشديد بحران انرژي با عدم قطعيت زيادي مواجه است. عابدي تشديد جنگ در روزهاي باقيمانده از تابستان را با هدف تضعيف ميداني روسيه، براي تقويت اروپا در مذاكرات گازي احتمالي در پاييز و زمستان دانست و گفت: اروپا در فصل سرد ناچار به حل و فصل بحران انرژي است و روسيه نيز به دليل وابستگي به بازار اروپا، تلاش مي‌كند بخشي از تحريم‌ها را از طريق انرژي رفع كند، بنابراين در ميز مذاكره انعطاف از دو طرف خواهد بود.
عابدي درخصوص تحليل برخي كارشناسان امريكايي مبني بر اينكه بايدن از جنگ در اوكراين براي مهندسي «تغيير رژيم در روسيه» استفاده مي‌كند، خاطرنشان كرد: تلاش غرب براي تغيير رژيم در روسيه و تضعيف موقعيت پوتين و حزبش برنامه‌اي طولاني مدت است و در دو دهه گذشته پيگيري شده و همچنان ادامه خواهد داشت. كشاندن روسيه به جنگ با اوكراين، تحميل هزينه به آن و تضعيف اقتصاد سياسي اين كشور يكي از برنامه‌هاي غرب بود. در عين حال، بايد درنظر داشت جنگ اوكراين و سياست خارجي روسيه مبتني بر «فرهنگ استراتژيك» اين كشور است و پوتين از اين فرهنگ استراتژيك كه ريشه چندصد ساله در روسيه دارد و با پشتوانه داخلي همراه است، تبعيت مي‌كند. او با بيان اينكه اين پشتوانه و حمايت‌هاي داخلي از سياست خارجي روسيه ادامه خواهد داشت، اضافه كرد: جنگ اوكراين و موقعيت روسيه در اين جنگ و فضاي بين‌المللي، تابع متغيرها، پيشران‌ها و عدم قطعيت‌هاي زيادي است كه نمي‌توان به راحتي پيش‌بيني كرد. تنها مي‌توان درنظر داشت كه در كوتاه‌مدت موقعيت پوتين همچنان موقعيت باثباتي است و از حمايت داخلي برخوردار خواهد بود ولي در ميان‌مدت هيچ تصويري از تغيير اين روند وجود ندارد. عابدي به انتقاد كارشناس نظامي روس از ضعف ارتش، قديمي بودن تسليحات روسيه و احتمال شكست اين كشور در جنگ اشاره كرد و گفت: جنگ‌هاي نامتقارن كه جنگ اوكراين يك نمونه از آن است، تابع سطوح مختلف نظامي، اقتصادي، سياسي و اجتماعي هستند. روسيه به پشتوانه اجتماعي كه در شرق اوكراين داشت، وارد جنگ شد و اين پشتوانه همچنان وجود دارد. از سوي ديگر نيز غرب حاضر نبود به‌طور مستقيم وارد جنگ با روسيه شود. وي با يادآوري اينكه روسيه دومين قدرت نظامي جهان به لحاظ كمي و كيفي است، افزود: به لحاظ نظامي، سياسي و اجتماعي، روسيه بدون رقيب هم‌تراز اين جنگ را پيش خواهد برد. جنگ اوكراين به راحتي در عرصه ميداني پايان نخواهد يافت، مگر اينكه روسيه مانند الگوي تاريخي جنگ شوروي در افغانستان، به طور يكجانبه تصميم بگيرد از اين جنگ خارج شود كه اين سناريويي بعيد است. اين پژوهشگر ادامه داد: در نهايت سرنوشت اين جنگ در ميز مذاكره تعيين خواهد شد. بنابراين احتمال وقوع سناريويي كه عنوان مي‌كند روسيه در اين جنگ شكست مي‌خورد و بعد از آن خارج مي‌شود، اندك است. به گفته عابدي، ممكن است در روندهاي آينده، از اهميت جنگ اوكراين براي غرب كاسته شود و تمركزش بر موضوعات ديگري قرار گيرد و اين شرايط براي روسيه فراهم شود كه بتواند اهداف ژئوپليتيكي خود را در شرايط ديگري پيش ببرد.