رقابت ايران و روسيه در افغانستان

طالبان يك ماه پس از عقد قرارداد خريد نفت از ايران از حصول توافق تازه با روسيه براي خريد نفت و فرآورده‌هاي نفتي خبر داد. نورالدين عزيزي، سرپرست وزارت صنعت و تجارت طالبان كه هفته پيش براي انجام گفت‌وگو‌هاي تجاري به مسكو سفر كرده بود، اعلام كرد كه ما براي خريد نفت و فرآورده‌هاي نفتي روسيه به توافق رسيده‌ايم و قصد داريم يك ميليون تن گاز و گازوييل از روسيه وارد كنيم. بر اساس ترجمه انتخاب از يورونيوز، طالبان يك ماه پس از عقد قرارداد خريد نفت از ايران از حصول توافق تازه با روسيه براي خريد نفت و فرآورده‌هاي نفتي خبر داد. نورالدين عزيزي، سرپرست وزارت صنعت و تجارت طالبان كه هفته پيش براي انجام گفت‌وگوهاي تجاري به مسكو سفر كرده بود، اعلام كرد كه ما براي خريد نفت و فرآورده‌هاي نفتي روسيه به توافق رسيده‌ايم و قصد داريم يك ميليون تن گاز و گازوييل از روسيه وارد كنيم. البته آقاي عزيزي توضيح داده كه به دليل تحريم بسياري از بانك‌هاي افغانستان و روسيه، دو طرف در تلاش براي يافتن راهي براي انتقال پول از طريق كشور ثالث هستند. به گفته او اگر مسير انتقال پول ميان دو كشور هموار نشود، مبادله نفت و گاز روسيه با محصولات استراتژيك افغانستان از جمله گياهان دارويي ممكن خواهد بود. ارزش تجارت سالانه روسيه و افغانستان در حال حاضر حدود ۲۰۰ ميليون دلار است و افغانستان بخشي از مواد غذايي و نفت مورد نياز خود را از روسيه وارد مي‌كند. اين در شرايطي است كه اتاق تجارت و سرمايه‌گذاري افغانستان اخيرا اعلام كرده كه ارزش تجارت اين كشور با ايران از نزديك به ۲ ميليارد دلار به ۱،۲ ميليارد دلار كاهش يافته است. اتاق تجارت و سرمايه‌گذاري افغانستان دليل افت ۴۰ درصدي تجارت دوجانبه با ايران را كاهش تقاضا در بازار عنوان كرده است. البته وزارت ماليه طالبان ابتداي مرداد ماه گذشته از عقد قرارداد خريد ۳۵۰ هزار تن نفت از ايران خبر داده بود. اما براساس آمارهاي اتحاديه وارد‌كننده‌گان مواد نفتي و گاز مايع افغانستان، اين كشور سالانه به حدود ۲،۷ ميليون تن نفت خام نياز دارد كه پيش از سلطه طالبان بر اين كشور نزديك به ۲۰درصد آن (۵۴۰ هزار تن) از ايران و مابقي از تركمنستان، قزاقستان، ازبكستان و روسيه وارد مي‌شد. كاهش تجارت ايران و افغانستان در شرايطي است كه اتحاديه صادركنندگان نفت، گاز و پتروشيمي ايران بلافاصله پس از تصرف افغانستان از سوي طالبان و به درخواست اين گروه به منظور جلوگيري از وقوع بحران سوخت در كشور، صادرات بنزين و گازوييل به سرعت ازسر گرفت، ولي حدود ۳ ماه پيش طالبان اعلام كرد كه از وارد شدن ۵۰۰ هزار ليتر بنزين بي‌كيفيت ايراني به كشور جلوگيري كرده است، خبري كه برخي تحليلگران انتشار آن را نشانه اوليه حضور بنزين ارزان روسيه و دامپينگ اين كشور در بازار افغانستان دانستند. افغانستان طي ۹ سال منتهي به سال ۲۰۲۰ سالانه به‌طور متوسط ۷،۵ ميليارد دلار واردات داشته كه سهم گروه نفت خام، فرآورده‌هاي نفتي، گاز در آن بين ۲۰ تا ۲۵ درصد يعني حدود ۱،۵ تا ۱،۸۷ ميليارد دلار متغير بوده است.