جدال ايران و آژانس بين‌المللي انرژي اتمي ادامه دارد
تهران: آماده همكاري هستيم
گروسي: به دنبال تشديد تنش نيستيم
گروه ديپلماسي
نشست ماه سپتامبر شوراي حكام آژانس بين‌المللي انرژي اتمي از روز دوشنبه در وين آغاز شد. دو موضوع امنيت و پادمان‌ها در اوكراين و نظارت و پادمان‌ها در ايران مهم‌ترين محورهاي اين نشست بودند. در حالي كه پيش از آغاز اين نشست تنش ميان ايران و تروئيكاي اروپايي بالا گرفته بود اما خبرهاي رسيده از وين حاكي از اين بود كه قرار نيست در اين نشست دوره‌اي مانند نشست خرداد ماه شاهد صدور قطعنامه عليه ايران باشيم. تروئيكاي اروپايي (بريتانيا، فرانسه و آلمان) شامگاه شنبه با صدور بيانيه‌اي مشترك ادعاها درباره عدم همكاري ايران با آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در حوزه كشف مواد هسته‌اي در چند مكان اعلام نشده در ايران را تكرار كرده و اراده تهران براي به نتيجه رسيدن مذاكرات احياي برجام را زير سوال بردند. ناصر كنعاني، سخنگوي وزارت خارجه ايران نيز در يك موضع‌گيري رسمي، غربي‌ها را به تبعيت از رژيم اسراييل در اين پرونده متهم كرده و به آنها هشدار داد كه دست از زياده‌خواهي در مسير احياي برجام بردارند يا مسووليت اين انتخاب را بپذيرند.
به گزارش «اعتماد»، صبح دوشنبه خبرنگاران رسانه‌هاي داخلي و خارجي در نشست خبري با سخنگوي وزارت خارجه باز هم مساله بيانيه تروئيكاي اروپايي و دليل اصرار ايران بر مختومه شدن پرونده اختلاف با آژانس بين‌المللي انرژي اتمي همزمان با اجراي برجام (در صورت حصول توافق) را مطرح كردند. اين‌بار ناصر كنعاني با لحن ملايم‌تري نسبت به اختلاف ايران با آژانس و به تبع آن اختلاف ميان تهران با تروئيكاي اروپايي و امريكا اشاره كرده و تاكيد كرد كه ايران با درنظر گرفتن دو مساله تعهدات و حقوق خود به عنوان عضو آژانس بين‌المللي انرژي اتمي آماده همكاري براي حل و فصل اختلاف‌هاي باقي مانده است. براساس گزارش‌هاي رسانه‌اي در دو هفته اخير، ايران در آخرين پاسخ به متن پيشنهادي ايالات متحده براي احياي برجام براي نخستين‌بار مطالبه هميشگي اما شفاهي خود براي مختومه شدن پرونده اختلاف پادماني با آژانس را مكتوب كرده و همين مساله مراتب اعتراض طرف غربي را به دنبال داشته است. برخي منابع آگاه مي‌گويند كه ايران و طرف غربي بر سر حل و فصل اين اختلاف طي يك سازوكار مشخص به شكل شفاهي به نتيجه رسيده بودند اما تهران ترجيح داده اين مساله را براي محكم‌كاري و پرهيز از تعابير ديگر در زمان اجراي برجام در متن دومين پاسخ مكتوب كند.
سخنگوي وزارت خارجه ايران:
آماده همكاري سازنده با آژانس هستيم
به گزارش خبرگزاري فارس، ناصر كنعاني، سخنگوي وزارت خارجه در نشست خبري روز گذشته اقدام تروئيكاي اروپايي در صدور بيانيه مشترك عليه ايران را موضعي نادرست و نسنجيده در يك زمان نادرست خواند و گفت: توافق يك مسير دو طرفه است و انتظار اين بود طرف‌هاي مذاكره در اين مسير سازنده عمل كنند. اثبات شده كه ماهيت فعاليت هسته‌اي جمهوري اسلامي ايران، صلح‌آميز است. جمع‌بندي سال ۲۰۱۵ ميلادي، سال امضاي توافق و بعد از آن گزارش‌هاي مكرري كه آژانس بين‌المللي انرژي اتمي داد، همگي دال بر صلح‌آميز بودن فعاليت‌هاي هسته‌اي ايران بود. در باب امور پادماني، جمهوري اسلامي ايران به همان اندازه كه حامي ثابت قدم خلع سلاح هسته‌اي بود و هست، به همان ميزان هم نسبت به عدم اشاعه متعهد و پايبند است و در عين حال بر اجراي غيرتبعيض‌آميز و بي‌طرفانه نظام پادمان‌ها توسط آژانس تاكيد دارد. همواره تاكيد كرده و مي‌كنيم كه آژانس بين‌المللي انرژي اتمي هم بايد به وظايف خود به صورت حرفه‌اي و فارغ از فشار طرف‌هاي ثالث، به خصوص درباره اتهامات بي‌اساسي كه از سوي يك رژيم غيرپايبند و غيرعضو در نظام جامع پادمان‌ها ارايه شده، عمل كند.
كنعاني در بخش‌هاي ديگري از سخنانش گفت: ايران آمادگي خودش را هم براي ادامه همكاري سازنده با آژانس بين‌المللي انرژي اتمي اعلام كرده و مي‌كند و همچنين آمادگي دارد در مسير زدودن تصاوير ساختگي و غيرواقعي درخصوص فعاليت‌هاي صلح‌آميز هسته‌اي خود با آژانس همكاري كند. تاكيد مي‌كنيم كه همكاري با آژانس هم در مسير حقوق است و هم در مسير تكاليف، ايران همان‌طور كه تكاليفي دارد، حقوقي هم دارد. اين دو در كنار هم معنا و مفهوم پيدا مي‌كند.
سخنگوي دستگاه ديپلماسي در پاسخ به سوالي درباره نشست شوراي حكام آژانس بين‌المللي انرژي اتمي و احتمال صدور قطعنامه ضدايراني گفت: در رابطه با نشست شوراي حكام تا جايي كه اطلاع داريم تا الان پيش‌نويس قطعنامه‌اي براي نشست ارايه نشده است. معتقديم كه هرگونه تكرار اقدام غيرسازنده مشابه اقدام غيرسازنده قبلي در آژانس، مجددا نتيجه غيرسازنده خواهد داشت. اميدواريم برخي كشورهايي كه اعتبار آژانس براي آنها اهميت دارد، اعتبار آژانس بين‌المللي انرژي اتمي را به عنوان سازمان فني و تخصصي و غيرسياسي، قرباني ديدگاه‌ها و منافع سياسي خودشان نكنند. ما اميدواريم مديركل آژانس نقش حرفه‌اي خودش را در اين زمينه ايفا كرده و به حفظ اعتبار و جايگاه حرفه‌اي و تخصصي آژانس توجه بيشتري كند. انتظار يك رويكرد سازنده از آژانس و اعضاي شوراي حكام داريم. اما ايران هرگونه اقدام و واكنش خودش را در ارتباط با تحولات آتي، متناسب با تحولي كه در آژانس رخ خواهد داد، تنظيم مي‌كند و مبتني بر آن رفتارش را تنظيم خواهد كرد.
رافائل گروسي: هيچ‌كدام از مسائل پادماني با ايران حل نشده است
به گزارش ايرنا، رافائل گروسي روز دوشنبه در ابتداي نشست شوراي حكام آژانس بين‌المللي انرژي اتمي با ايراد سخناني كه يك نسخه آن در تارنماي اين سازمان منتشر شد ادعا كرد: علي‌رغم اعلام آمادگي آژانس براي تعامل بدون تاخير با ايران براي حل مسائل پادماني، ايران با آژانس تعاملي نداشته است. در نتيجه، هيچ تحولي در اين دوره صورت نگرفته و هيچ يك از مسائل باقي مانده حل نشده است. بنابراين، تمام اين مسائل پادماني باقي مانده است. تا زماني كه ايران از لحاظ فني توضيحات معتبري براي حضور ذرات اورانيوم با منشا انساني در سه مكان اعلام نشده در ايران ارايه نكند و مكان (هاي) فعلي مواد هسته‌اي و/يا تجهيزات آلوده را به آژانس اطلاع ندهد، آژانس قادر نخواهد بود صحت و كامل بودن اظهارات ايران را تحت موافقتنامه جامع پادمان تاييد كند.
از آنجا كه ايران هنوز توضيحات معتبري را ارايه نكرده است، آژانس در موقعيتي نيست كه تضمين دهد برنامه هسته‌اي ايران منحصرا صلح‌آميز است. آژانس همچنان آماده تعامل مجدد با ايران براي حل بدون تاخير اين مسائل است.
دچار شكاف اطلاعاتي هستيم
به گزارش ايلنا، گروسي در بخش‌هاي ديگري از سخنانش در نشست خبري با خبرنگاران به خاموش بودن دوربين‌هاي برجامي آژانس در ايران اشاره كرده و گفت: ما امروز نمي‌دانيم چه اتفاقي در حال وقوع است و ما بعضي دوربين‌هاي خود را امروز نداريم. صادقانه بگويم دچار شكاف اطلاعاتي درخصوص برنامه هسته‌اي ايران هستيم و اين شكاف هر روز بزرگ‌تر مي‌شود. در صورت احياي برجام با مشكلات زيادي مواجه هستيم. ما نمي‌خواهيم دراماتيك به نظر برسيم، اما واقعيت اين است كه بسيار دشوار است و ما بايد خيلي سخت كار كنيم و ايران بايد در دسترسي ما به اطلاعات بسيار شفاف عمل كند تا بتوانيم تصويري را جمع‌آوري كنيم كه دقيق باشد.
به دنبال تشديد تنش نيستم
او در پاسخ به سوالي درباره آنچه رويكرد متعصبانه وي نسبت به فعاليت‌هاي اتمي ايران خوانده مي‌شود گفت: از اين ارزيابي متاسف هستم. اينكه آژانس خواستار توضيح درباره يكسري مسائل است و ايران به گونه‌اي كه انتظار مي‌رود رفتار نمي‌كند و ما را به سياسي كاري متهم مي‌كنند مساله جديدي نيست. ما ذرات اتمي را در مكان‌هايي كه قبلا اعلام نشده بود پيدا كرديم و در حال بررسي هستيم. بگوييد كه اين چه ارتباطي به استفاده سياسي من از اختياراتم دارد؟ رفتارهاي من در چارچوب وظايف آژانس است و اميدوارم كه ايران هرچه سريع‌تر در اين زمينه همكاري كند. ما آماده هستيم و تمايلي به تشديد اوضاع نداريم. فقط مي‌خواهيم كه اين مساله روشن شود. اميدواريم كه ايران به گونه ديگري به اين مساله نگاه كند.
زير فشار سياسي زندگي مي‌كنم
به گزارش فارس، گروسي در پاسخ به سوالي درباره قرار گرفتن زير فشارهاي سياسي گفت: «من زير فشارهاي سياسي زندگي مي‌كنم. در مورد ايران باشد يا اوكراين، هميشه تحت فشار سياسي هستيم. مهم اين است كه ما چه كاري انجام مي‌دهيم. وقتي ديگران براي منافع ملي خود فشار مي‌آورند احساس آزردگي پيدا نمي‌كنم.»
درباره زمان گريز هسته‌اي ايران
گمانه‌زني نمي‌كنم
گروسي درباره ادعاهاي اخير مقامات اسراييلي درباره زمان گريز هسته‌اي ايران و ارتباطات تهران و آژانس در هفته‌هاي اخير گفت: «ما به گمانه‌زني درباره مسائلي مانند زمان گريز هسته‌اي وارد نمي‌شويم. برخي نهادها يا انديشكده‌ها دوست دارند اين محاسبات را انجام دهند. ما ناظر و پايشگر هستيم. ما اندازه‌گيري مي‌كنيم و اطلاعات خود را منتشر مي‌كنيم. اما در مورد تعامل با ايران، در سطحي نيست كه تمايل دارم شاهدش باشم. البته كه يك نمايندگي دايمي [ايران] را در اينجا داريم و با آنها در تماسيم. معتقدم بايد سطح بالاتري از روابط و تعامل را داشته باشيم. پيش‌تر گفت‌وگوهاي فشرده‌اي با تهران داشتيم كه اميدوارم آنها ادامه پيدا كنند.»
نشانه‌اي دال بر عزم ايران
براي خروج از ان‌پي‌تي نداريم
گروسي در پاسخ به سوالي درباره احتمال عدم احياي برجام و خروج ايران از معاهده عدم گسترش سلاح‌هاي اتمي (NPT) گفت: «هيچ دلالتي بر تمايل ايران براي خروج از NPT نمي‌بينم. بسياري از كشورها در سال‌هاي گذشته دست به اشاعه سلاح‌هاي اتمي زده‌اند اما در مورد ايران در تمايل براي حفظ تعهداتش در اين معاهده بسيار شفاف عمل كرده است و اميدوارم همين‌طور بماند.»
مديركل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي درباره مذاكرات وين از سال گذشته تاكنون گفت: «در يك سال و نيم گذشته آژانس و شخص من كاري نكرده‌ايم جز اينكه در‌ها را باز بگذاريم يا حتي دريچه‌هايي را براي ديپلماسي بسازيم كه وجود نداشتند تا ايران بتواند راحت‌تر به تعهداتش عمل كند.»