نگاهي به اظهارات سخنگوي وزارت صمت درباره بحران صنعت خودرو
هفت سادهانگاري مهلك آقاي سخنگو
چندي پيش گفت‌وگويي از اميد قاليباف، سخنگوي وزارت صمت در روزنامه دنياي اقتصاد با موضوع عرضه خودرو در بورس كالا منتشر شد كه در آن مواضع صمت از زبان سخنگوي آن منعكس شده است. در اين گزارش به ساده‌‌انگاري‌هاي آقاي سخنگو از واقعيات و ابعاد پيچيده صنعت اشاره خواهد شد. تصوراتي كه به دليل مرتبط نبودن سوابق كاري اين مجري شناخته شده تلويزيون، اميد قاليباف از صنعت خودرو خودش را آشكار كرده است.
سادهانگاري اول: با بلاتكليفي بحران‌هاي صنعت خودرو حل مي‌شود
مديران وزارت صمت در حل بحران‌هاي صنعت خودرو بلاتكليف هستند يا از نحوه موضع‌گيري سخنگوي اين وزارتخانه چنين استنباط مي‌شود كه تكليف اين مجموعه براي حل مشكلات صنعت خودرو مشخص و معلوم نيست كه آنها عرضه خودرو در بورس كالا را مي‌پسندند يا روش قرعه‌كشي! سخنگوي وزارت صمت در طول گفت‌وگوي خود چند باري تاكيد مي‌كند اين وزارتخانه «فعلا» مخالفتي با عرضه خودرو در بورس ندارد، اما الزاماتي وجود دارد يا وي در جاي ديگري مي‌گويد: وزارت صمت همچنان با عرضه بيش از ۲۰درصد خودروها و همچنين عرضه خودروهاي پرتيراژ در بورس كالا مخالف است و بر فروش تمامي محصولات در سامانه يكپارچه تاكيد دارد.
سادهانگاري دوم: وزارت صمت مي‌تواند دايه مهربان‌تر از مادر باشد
سخنگوي وزارت صمت نه تنها پشتيباني قطعي خود را از روش بورس كالا اعلام نمي‌كند، بلكه هفته گذشته كه مديرعامل خودروسازان خصوصي و دولتي با حضور در آيين افتتاحيه عرضه خودرو در بورس كالا حمايت خود را از اين روش فروش نشان دادند، صمت شاخص‌ترين غايب اين نشست بود. وزارت صمت همچنان بر مواضع غلط خود پافشاري مي‌كند و قرعه‌كشي را بهترين روش فروش مي‌داند. سادهانگاري اين مجري سابق تلويزيون و ساير مديران وزارت صمت آنجاست كه تصور مي‌كنند مصلحت مديراني كه هر يك ده‌ها سال سابقه فعاليت در اين صنعت دارند را بهتر از خودشان تشخيص مي‌دهند.
سادهانگاري سوم: عرضه خودرو در بورس در دنيا مرسوم نيست
اميد قاليباف در نقد روش عرضه خودرو در بورس كالا به جاي استدلال اين سوال را مي‌پرسد كه عرضه خودرو در بورس در كدام نقطه از جهان سابقه داشته است كه بتوان از تجربه موفق آن الگوبرداري كرد. وي مي‌گويد هيچ يك از افرادي كه موافق عرضه كامل خودرو در بورس هستند پاسخي براي اين سوال ندارند. اگر اميد قاليباف به اندازه نوجوانان اخبار خودرو را دنبال مي‌كرد، متوجه مي‌شد مديران خودروساز بارها به اين سوال جواب داده‌اند. هر چند تمامي اين مديران عرضه خودرو در بورس كالا را موقتي مي‌دانند. براي مثال مديرعامل گروه بهمن، به عنوان شركتي كه خواهان بورس كالا بود، بارها تاكيد كرد كه روش بورس كالا به اندازه قرعه‌كشي در دنيا عجيب است، اما در شرايط كنوني بهترين راه‌حل توسط بورس كالاست.
سادهانگاري چهارم: دهك‌هاي اول با فروش حواله قرعه‌كشي پولدار مي‌شوند
آقاي سخنگو ساده‌انگارانه تصور مي‌كند در روش قرعه‌كشي بسياري از افراد در دهك‌هاي يك و دو و سه به خودرو دسترسي خواهند داشت حال آنكه با روش بورس دهك‌هاي مذكور از خريد خودرو محروم مي‌شوند. قاليباف معتقد است اگر اين خودروها يا حواله‌هاي آنها فروخته شوند، بهتر است كه عايدي آن به جيب همين دهك‌ها برود. روشن است تلقي اين مجري سابق تلويزيون و سخنگوي امروز وزارت صمت از بازار خودرو چيزي شبيه لاتاري است؛ يعني تصور مي‌كند اگر شانس با فقرا يار باشد پول چشمگيري را به جيب خواهند زد. اما تاكنون تصور مي‌شد مديران وزارت صمت و مديران خودرويي تمايل ندارند بازار خودرو شبيه لاتاري يا بخت‌آزمايي شود ولي گويا سخنگوي اين وزارتخانه نظر متفاوتي از مديران بالادستي خود دارد. سادهانگاري ديگر آقاي مجري اين است كه تصور مي‌كند طبقات فرودست شانس بيشتري نسبت به مرفهين در برنده شدن در قرعه‌كشي خودرو دارند.
سادهانگاري پنجم: بورس سيگنال افزايش قيمت مي‌دهد
قاليباف نگران است با عرضه خودروهايي مانند پژو پرشيا، پژو ۲۰۶ و ديگر خودروهاي پرتقاضا در بورس رقابت براي خريد آنها بالا بگيرد و سيگنال افزايش قيمت به بازار داده شود. وي مي‌گويد در چنين شرايطي آيا بورس كالا پاسخگوي تنظيم بازار خواهد بود؟ قاليباف اما ساده‌انگارانه متوجه اين موضوع نيست كه بورس كالا مكانيسم كشف قيمت واقعي كالاست؛ يعني بازار ميزان ارزندگي يك خودرو را ارزيابي مي‌كند. به همين خاطر اگر در شرايطي افرادي حاضر شدند بابت پژو ۲۰۶ مبلغ بالاتري بپردازند اين نشانه ارزشمندي آن كالاست؛ اما مشروط بر آنكه اين معامله در بازاري شفاف انجام شود. اين مسير با روش دلالي كه توسط قرعه‌كشي تقويت مي‌شود و وزارت صمت حامي آن است كاملا متفاوت است.
سادهانگاري ششم: بورس كالا نمايندگي فروش را ناديده ميگيرد
قاليباف دلسوزانه اين سوال را طرح مي‌كند كه اگر همه خودروها در بورس عرضه شوند، تكليف نمايندگي‌هاي فروش چه خواهد شد؟ وي تاكيد مي‌كند: اين تصور سادهانگاري است كه بورس كالا بفروشد و برود. خودرو كالايي است كه اگر آن را مي‌فروشيد بايد تا انتها كنار مشتري باشيد. اما آقاي سخنگو نمي‌گويد چرا وزارتخانه متبوعش چندي پيش برگزاري قرعه‌كشي را از خودروسازان گرفت و انحصار آن را در اختيار خودش گرفت؟! اميد قاليباف توضيح نمي‌دهد چطور در آنجا نگران تكليف نمايندگي‌هاي فروش خودروسازان نبوده و اكنون كه مديران خودرويي مي‌خواهند سامانه فروش را شفاف كنند و از اختيار وزارت صمت خارج كنند، سخنگوي اين وزارتخانه نگران نمايندگي‌هاي فروش شده است؟ وزارت صمت به سياستگذاري يك بام و هوا آلوده شده است. در موضوع قرعه‌كشي مصاحبه كرده و از انحصار وزارت صمت در برگزاري قرعه‌كشي دفاع مي‌كند ولي وقتي نوبت عرضه خودرو در بازار شفاف بورس مي‌شود، دلسوز نمايندگان فروش مي‌شود!
سادهانگاري هفتم: تاثير امضاي برجام خيلي سريع است
سخنگوي وزارت صمت مي‌گويد: اگر برجام به نتيجه برسد بازار خودرو تنظيم شده و ديگر نيازي به بورس كالا يا قرعه‌كشي نيست و نمي‌توان شايد براي چند هفته عرضه خودرو را به بورس برد. اين خوش‌بيني آقاي سخنگو در شرايطي است كه مقامات مافوق او اعم از رييس‌جمهور و وزير خارجه و وزير صمت بارها تذكر داده‌اند كه نبايد مسائل داخلي كشور را به برجام گره زد. ضمن آنكه هنوز واكنش امريكا و غرب به پيشنهادهاي ايران مشخص نيست، گويا آن‌طور كه سخنگوي وزارت صمت مي‌گويد بيش از غرب اين وزارتخانه اميدوار است، امريكا و غرب شرايط ايران را بپذيرند. در مرتبه بعدي سادهانگاري آقاي قاليباف جايي است كه تصور مي‌كند با امضاي برجام طي چند روز و خيلي سريع بازار خودرو گلستان مي‌شود. اين در حالي است كه در خوش‌بينانه‌ترين حالت با امضاي برجام مدت زمان قابل توجهي نياز است تا معضلات ناشي از برجام رفع شود. اميد قاليباف، سخنگوي وزارت صمت در مصاحبه خود بارها تمامي حاميان عرضه خودرو در بورس را به سادهانگاري متهم كرد. گفتني است در هفته‌هاي اخير بسياري از نمايندگان مجلس شوراي اسلامي، وزير اقتصاد، مقامات بورس، معاون اجتماعي قوه قضاييه و مديران عامل خودروسازي‌هاي كشور كه هر يك سابقه طولاني در امور اجرايي يا صنعت خودرو دارند از عرضه خودرو در بورس كالا حمايت كرده‌اند؛ اما از نظري مجري سابق تلويزيون آنها ساده‌انگار هستند و پخته اين صنعت اين مجري تلويزيون است.