رافائل ورناك، كانديداي حزب دموكرات
در انتخابات جرجيا پيروز شد
تحقق روياي كرسي پنجاه‌ويكم
محمدحسين لطف‌الهي
رافائل ورناك، سناتور دموكرات ايالت جرجيا روز چهارشنبه توانست ضمن شكست هرشل واكر رقيب جمهوري‌خواه خود در دور دوم انتخابات مياندوره‌اي مجلس سنا، جايگاه حزب دموكرات در مجلس سنا را تقويت كند.
براي دهه‌ها دو ايالت فلوريدا و اوهايو، مهم‌ترين ايالت‌ها در تعيين برنده انتخابات رياست‌جمهوري به حساب مي‌آمدند و از مزايايي كه اين اهميت براي آنها در پي داشت لذت مي‌بردند. دور دوم انتخابات مجلس سنا در ايالت جرجيا به عنوان آخرين سكانس از انتخابات مياندوره‌اي 2022 كه عصر جديدي در سياست داخلي ايالات متحده شروع شده و در انتخابات رياست‌جمهوري آينده اين جرجيا و البته آريزونا هستند كه مي‌توانند نقش ايالت‌هاي «رييس‌جمهورساز» را ايفا كنند.
مقام‌هاي انتخاباتي ايالت جرجيا روز چهارشنبه پس از شمارش بيش از 99 درصد آرا اعلام كردند كه رافائل ورناك با كسب بيش از 1 ميليون و 817 هزار راي برنده انتخابات است. اين يك پيروزي بسيار سخت براي دموكرات‌ها بود چرا كه هرشل واكر، بازيكن اسبق فوتبال كه به عنوان كانديداي حزب جمهوري‌خواه و با حمايت دونالد ترامپ به عنوان رقيب ورناك در انتخابات حاضر شده بود، توانست مشاركت بخش زيادي از جمعيت روستاييان و حاشيه‌نشيان در ايالت جرجيا را جذب كرده و بيش از 1 ميليون و 719 هزار راي به دست بياورد.
روزنامه واشنگتن‌پست، اين پيروزي را پيروزي جو بايدن رييس‌جمهور ايالات متحده بر دونالد ترامپ، رييس‌جمهور پيشين اين كشور توصيف كرده است. هم جو بايدن و هم دونالد ترامپ براي شركت در انتخابات رياست‌جمهوري سال 2024 ابراز تمايل كرده‌اند.
جو بايدن رييس‌جمهور ايالات متحده پيش از اين از روز برگزاري انتخابات مياندوره‌اي 2022 به عنوان «روز خوب دموكراسي» ياد كرده بود چرا كه عملكرد «طرفداران دموكراسي» در برابر «انكار‌كنندگان سلامت انتخابات» بسيار بهتر از پيش‌بيني‌ها بود. حالا با مشخص شدن نتيجه انتخابات در جرجيا، جمهوري‌خواهان نه تنها نتوانسته‌اند پيروزي خيره‌كننده‌اي در مجلس نمايندگان به دست بياورند و به يك اكثريت شكننده در اين مجلس قناعت كرده‌اند بلكه در مجلس سنا نيز وضعيت براي آنها نسبت به گذشته بدتر شده و دموكرات‌ها كه حالا صاحب 51 كرسي در سنا شده‌اند نيازي به راي تساوي شكن كامالا هريس ندارند.
بر اساس نتايج نهايي انتخابات مجلس نمايندگان حزب جمهوري‌خواه كه در دوره قبل 213 كرسي در اين مجلس داشت موفق شده 221 كرسي كسب كند و دموكرات‌ها كه در دوره قبل 221 كرسي به دست آورده بودند حالا 213 كرسي خواهند داشت. دموكرات‌ها در انتخابات مياندوره‌اي سال 2010 در دومين سال رياست‌جمهوري باراك اوباما 63 كرسي مجلس نمايندگان و در انتخابات 1994 در دومين سال رياست‌جمهوري بيل كلينتون 54 كرسي اين مجلس را به رقيب واگذار كرده بودند. به‌طور سنتي، در انتخابات مياندوره‌اي احزابي كه كاخ سفيد را در اختيار دارند در انتخابات مجلس نمايندگان شكست مي‌خورند.
در انتخابات مجلس سنا، حزب جمهوري‌خواه كه براساس آخرين نتايج نظرسنجي‌ها پيش از انتخابات انتظار داشت اين رقابت را به پيروزي برساند از رقيب خود شكست خورد و حزب دموكرات توانست تعداد كرسي‌هاي خود را از 50 كرسي به 51 كرسي برساند.
كرسي پنجاه‌ويكم به دموكرات‌ها اجازه خواهد داد تا نفوذ و تاثير بيشتري بر كميسيون‌هاي مهم پارلماني داشته باشند و نقش جو مانچين، سناتور دموكرات محافظه‌كار را كه تاكنون در چندين پرونده براي تيم بايدن دردسرساز شده، در روند تصميم‌گيري بسيار محدود خواهد كرد.
همه اعضاي مجلس نمايندگان براي يك دوره دوساله انتخاب مي‌شوند، بنابراين همه ۴۳۵ كرسي مجلس نمايندگان در طول انتخابات مياندوره‌اي باهم رقابت مي‌كنند. همچنين يك‌سوم از ۱۰۰ سناتور (34 كرسي) در انتخابات مياندوره‌اي هر دو سال يك بار انتخاب مي‌شوند. در اين دوره از رقابت‌هاي مجلس سنا به دليل كناره‌گيري يكي از دو سناتور ايالت پنسيلوانيا 35 كرسي به راي گذشته شد.
پيش‌تر در پي انتشار خبر حفظ اكثريت دموكرات‌ها در مجلس سناي امريكا، چاك شومر رهبر اين حزب در سنا اعلام كرده بود «امريكا نشان داد كه ما به دموكراسي ايمان داريم و اينكه ريشه‌هاي دموكراسي در كشورمان بسيار عميق و محكم است.»
در اختيار داشتن اكثريت مجلس سنا به دموكرات‌ها اين فرصت را مي‌دهد كه اگر يكي از قضات ديوان عالي درگذشت يا استعفا داد، بتوانند كانديدايي را كه بايدن به سنا معرفي مي‌كند، تاييد كنند. در سال 2016، در آخرين سال رياست‌جمهوري باراك اوباما، او با شرايطي مواجه شد كه مريك گارلند را براي عضويت در ديوان عالي معرفي كرد، اما ميچ مك كانل رهبر وقت اكثريت جمهوري‌خواه سنا تصميم گرفت راي‌گيري درباره كرسي خالي ديوان عالي را به آينده و زمان روي كار آمدن دولت جديد موكول كند. همين مساله سبب شد تا به جاي دموكرات‌ها، ترامپ فرصت معرفي قاضي مدنظر خود را بيابد و كرسي دايمي ديوان عالي به جاي يك قاضي ليبرال، به يك قاضي محافظه‌كار برسد. همچنين اكثريت داشتن در اين مجلس براي دموكرات‌ها به اين معناست كه مي‌توانند تمام مصوبات مجلس نمايندگان با اكثريت جمهوري‌خواه را مورد بازبيني قرار دهند.
جمهوري‌خواهان وعده داده بودند كه در صورت دستيابي به اكثريت در كنگره امريكا، مانع از اجراي سياست‌هاي آب‌وهوايي بايدن شوند، كاهش‌هاي مالياتي مصوب دولت ترامپ در سال ۲۰۱۷ ميلادي را دايمي كنند و تحقيقاتي را درباره فعاليت‌هاي دولت بايدن همچنين درباره پسرش كه با اوكراين و چين معاملات تجاري داشته، آغاز كنند. حالا شايد آنها بتوانند جلوي تصويب برخي لوايح دولت بايدن را بگيرند اما براي به سرانجام رساندن مصوبات مدنظر خود شامل ابطال لوايح از قبل تصويب شده و به نتيجه رساندن تحقيقات به راي سنا نياز دارند كه حالا در اختيار دموكرات‌هاست.
ناكامي جمهوري‌خواهان در كسب پيروزي قاطع و پيروزي دموكرات‌ها در سنا يك شكست بزرگ براي دونالد ترامپ هم به حساب مي‌آيد. رييس‌جمهور پيشين امريكا از سال 2021 صحبت درباره بازگشت به قدرت و حضور دوباره در انتخابات رياست‌جمهوري را آغاز كرده بود، اما بارها در پاسخ به هواداران يا خبرنگاراني كه از او در خصوص اين مساله سوال مي‌پرسيدند، از اظهارنظر مستقيم در اين باره خودداري مي‌كرد. او در فاصله كوتاهي پس از پايان انتخابات مياندوره‌اي كنگره - به جز رقابت دور دوم جرجيا - به صورت رسمي كانديداتوري خود را در انتخابات رياست‌جمهوري سال 2024 اعلام كرد.
اعلام كانديداتوري ترامپ در شرايطي اتفاق افتاد كه اعضاي ارشد حزب جمهوري‌خواه انتقادات بسياري نسبت به نقش او در انتخابات مياندوره‌اي كنگره مطرح مي‌كنند. به باور آنها ترامپ نقش مهمي در شكست جمهوري‌خواهان در انتخابات مجلس سنا، واگذار كردن برخي كرسي‌هاي فرمانداري و عملكرد ضعيف‌تر از حد انتظار در انتخابات مجلس نمايندگان داشت.
نظر ترامپ دقيقا نقطه مقابل آنهاست. براساس آماري كه تيم ترامپ مدعي آن است و در اختيار رسانه‌ها قرار داده، رييس‌جمهور پيشين امريكا مجموعا از 254 كانديدا حمايت كرده كه 232 كانديدا در انتخابات پيروز شدند و 22 كانديدا نيز شكست خوردند. روزنامه واشنگتن‌پست آمار متفاوتي دارد. به نوشته اين روزنامه، تعداد كانديداهايي كه به رغم دارا بودن حمايت ترامپ شكست خورده‌اند، دوبرابر تعدادي است كه ترامپ ادعا مي‌كند. نكته ديگري كه روزنامه واشنگتن‌پست به درستي روي آن دست مي‌گذارد، اين است كه اگر صرفا كرسي‌هايي كه انتخابات در آنها رقابتي بوده در نظر گرفته شود، كانديداهاي مورد حمايت ترامپ در بيشتر اين رقابت‌ها شكست خورده‌اند. ترامپ همچنين ادعا مي‌كند كه نتايج حزب جمهوري‌خواه طي سال‌هاي اخير هيچگاه به اين خوبي نبوده، اما اين ادعا صحيح نيست و در هر دو انتخابات مياندوره‌اي 2010 و 2014 كه حزب دموكرات به عنوان حزب حاكم در انتخابات شركت مي‌كرد، جمهوري‌خواهان عملكرد بهتري را از خود به ثبت رساندند. خبرگزاري آسوشيتدپرس مي‌نويسد: «بسياري از اعضاي حزب جمهوري‌خواه، معتقدند اين نتايج نشان مي‌دهد زمان آن فرا رسيده كه اين حزب از دونالد ترامپ عبور كرده و نگاهي به آينده داشته باشد.»
شكست هرشل واكر نيز در شرايطي رقم خورد كه دونالد ترامپ از او حمايت كرده بود.