بررسي عملكرد تيم‌هاي آسيايي در جام جهاني
نمره قبولي براي همه به جز ايران!
اميررضا احمدي
سوت آغاز جام جهاني فوتبال كه دميده مي‌شود، هيجان و حرارت به اوج خود مي‌رسد تا يك ماه فارغ از غوغاي جهان، عاشقان اين رشته پاي تلويزيون ميخكوب و از ديدن جادوي ساق‌هاي بازيكن‌ها سيراب شوند؛ با اين وجود جام جهاني امسال براي ايراني‌ها آن عطر و بوي سابق را نداشت و آغشته به طعم اعتراضات و مشكلات داخل كشور بود تا خود فوتبال كه روزگاري باعث همبستگي مي‌شد هم به محلي براي دو دستگي و شكاف اجتماعي تبديل شود. خيلي‌ها فكر مي‌كردند موفقيت تيم ملي مي‌تواند كام مردم را كمي شيرين كند اما عملكرد شاگردان كي‌روش كام همه را تلخ‌تر كرد و شكاف اجتماعي را هم بيشتر!
جام جهاني قطر اين روز‌ها در حالي به ايستگاه يك‌چهارم پاياني رسيده و رفته رفته خود را آماده ديدارهاي نهايي مي‌كند كه تيم‌هايي آسيايي در اين مسابقات عملكرد نسبتا خوبي داشتند؛ البته بايد گفت تيم‌هاي آسيايي منهاي ايران و البته قطر.
قاره كهن در جام بيست‌ودوم 6 نماينده داشت كه به ترتيب ايران، عربستان، ژاپن، استراليا، قطر و كره جنوبي بودند. در اين بين اگر از ايران به عنوان تيم اول آسيا كه خيلي‌ها انتظار صعودش را داشتند و قطر ميزبان فاكتور بگيريم، بقيه تيم‌ها عملكرد مناسبي داشتند و در حد و اندازه خود توانستند با نمره قبولي قطر را ترك كنند. در اين بين به جز ايران و عربستان و قطر، سه تيم ديگر از مرحله گروهي صعود كردند و برخي تيم‌ها مانند ژاپن در يك‌هشتم نهايي هم تا يك قدمي صعود پيش رفتند كه ضربات پنالتي بر روياي صعودشان خط قرمز كشيد.
با اين تعداد، بيشترين تيم آسيايي حاضر در تاريخ جام جهاني را شاهد بوديم. نصف تيم‌هاي اين قاره در پايان مرحله گروهي، موفق به صعود شدند تا يك ركورد ديگر را به ثبت برسانند؛ تا پيش از اين دوره، بيشترين تيم آسيايي حاضر در مرحله حذفي جام جهاني، دو تيم بود كه امسال به سه ارتقا يافت. به همين بهانه در ادامه بررسي عملكرد تيم‌هاي آسيايي در جام 22 مي‌پردازيم.
ايران، تعبير وارونه يك رويا
وقتي ايران با صعودي زودهنگام به جام جهاني قطر به استقبال اين مسابقات رفت، همه از ظهور يك نسل طلايي سخن مي‌گفتند كه قرار است اين‌بار روياي صعود در مرحله گروهي را به حقيقت گره بزند؛ با اين وجود تيم ملي ايران آنقدر درگير حواشي شد كه نه تنها نتوانست به صعود برسد، بلكه هيچ ردي از تيم دو دوره قبل خود هم نداشت. تيم ايران كه در فاصله سه ماهه تا جام جهاني با تعويض مربي روبه‌رو شد، اميدوار بود با حضور كي روش كه قريب به يك دهه با بازيكنان اين تيم كار كرده بود، بتواند از پس رقباي خود در گروه B جام جهاني بر بيايد اما ايران آنقدر آشفته‌بازي كرد كه نهايتا با يك برد مقابل ولز و دو باخت به انگليس و امريكا، با سه امتياز از دور گروهي كنار رفت. ايران با اين عملكرد در كنار عربستان و بالاتر از قطر، در قعر جدول تيم‌هاي آسيايي حاضر در جام جهاني ايستاد.
قطر ميزبان صفر گرفت
قطر در حالي در كشور خود روي چمن جام جهاني قدم گذاشت كه به عنوان قهرمان جام ملت‌هاي آسيا، يك رقيب جدي براي ديگر تيم‌ها تلقي مي‌شد اما اين تيم با سه باخت و امتياز صفر، عنوان ضعيف‌ترين ميزبان تاريخ جام جهاني را به خود گرفت و در گروهي با حضور اكوادور، سنگال و هلند، با 7 گل خورده و تنها 1 گل زده، وداعي تلخ و زودهنگام با جام داشت هرچند از همين حالا مي‌توان پيش‌بيني كرد كه كشور قطر، برنده اصلي جام جهاني است. شاگردان فليكس سانچز در تيم ملي قطر به جز ناكامي در كسب پيروزي، در فاز تهاجمي هم عملكرد بسيار ضعيفي از خود در جام جهاني 2022 به جاي گذاشتند و با به ثمر رساندن تنها يك گل در 3 مسابقه، ضعيف‌ترين خط حمله را در بين تيم‌هاي آسيايي جام داشتند و حتي در بين تيم‌هاي شركت‌كننده در اين رقابت‌ها هم، مشتركا با تيم‌هاي ملي بلژيك، دانمارك، تونس و ولز صاحب ضعيف‌ترين خط حمله جام 22 بودند!
عربستان، ورژن جديد سبزپوشان
وقتي اسكوربورد ورزشگاه بازي آرژانتين و عربستان، پيروزي عربستان را نشان مي‌داد، يك زخم كهنه براي ايراني‌ها تازه شد و آن، حسرت حضور رنار در تيم ملي بود. درست در روزهايي كه كي‌روش از تيم ملي خداحافظي كرده بود، مسوولان فدراسيون با اين مربي وارد مذاكره شدند تا او را به تيم ملي بياورند اما به يك باره نام ويلموتس به عنوان سرمربي مطرح شد تا آن افتضاحات رقم بخورد و رنار هم راهي عربستان شود. تيم تحت هدايت او اگرچه نتوانست از گروه خود صعود كند، اما با عملكردي مناسب و برد تاريخي مقابل مسي و رفقا، به دنبال يك شگفتي بود كه البته با دو باخت در مقابل لهستان و مكزيك، اين شگفتي كامل نشد. با اين وجود اما عربستان با آمار مناسب 5 گل خورده و 3 گل زده، نشان داد در مسيري جديد قرار گرفته كه قرار است سال‌هاي آينده ميوه بيشتري از آن بچيند و مطمئنا حالا حالاها پروژه آنها با رنار ادامه دارد تا در آينده نزديك، نتيجه آن مشخص شود.
استراليا، ققنوس مرحله گروهي
بعد از شكست 4 بر يك مقابل فرانسه، كمتر كسي فكرش را مي‌كرد اين تيم بتواند دوباره كمر راست كند اما شاگردان گراهام آرنولد موفق شدند در دو بازي بعدي مقابل تونس و دانمارك به عنوان تيم دوم گروه به مرحله بعدي صعود كنند و در دور يك‌هشتم نهايي، با يك باخت ميلي متري با نتيجه 2 بر 1 مغلوب آرژانتين شده و به خانه برگردند. با اين وجود آمار 2 برد و 2 باخت در چهار بازي عملكرد قابل قبولي براي قهرمان آسيا در سال 2015 بود. تيم ملي استراليا شايد نامش در بين بهترين و بدترين خط حمله‌ها و خط دفاع‌هاي جام جهاني 2022 نباشد، اما عملكرد درخشان شاگردان گراهام آرنولد در مقابل تيم‌هاي ملي تونس و دانمارك باعث شد تا آنها با 2 كلين‌شيت در 4 مسابقه، از حيث كلين‌شيت جزو بهترين تيم‌هاي جام جهاني 2022 باشند و بعد از انگليس و مراكش با 3 كلين‌شيت، در رتبه سوم قرار بگيرند.
كره جنوبي، اسير فوتبال ناب برزيل
كره جنوبي يكي از قابل احترام‌ترين تيم‌ها در دو دوره اخير جام جهاني بوده اما در اين دوره به سد سخت برزيل برخورد كرد تا در ميان سامباي سلسائو و جادوگري آنها حسابي سر در گم شود و چاره‌اي جز بالا بردن دست‌ها نداشته باشد؛ كره در گروه آخر مرحله گروهي، با شكست مقابل غنا، تساوي با اروگوئه و برد مقابل پرتغال، توانست به يك‌هشتم نهايي برسد اما در اين مرحله با شكستي سنگين مقابل برزيل مواجه شد. كره‌اي‌ها در يك بازي يك‌طرفه، 4 بر 1 باختند تا چاره‌اي جز خداحافظي با جام ۲۰۲۲ نداشته باشند.
ژاپن؛ آبروي قاره كهن
اگرچه ژاپن هم به سرنوشت ديگر تيم‌هاي آسيايي دچار شد و نهايتا با حذف آنها، هيچ تيمي از اين قاره به جمع هشت تيم نرسيد اما همه از اين تيم به عنوان آبروي فوتبال قاره كهن ياد مي‌كنند. تيمي كه در گروه مرگ مسابقات، از جهنم اسپانيا، آلمان و كاستاريكا سربلند بيرون آمد و بالاتر از قهرمان‌هاي جهان در سال 2010 و 2014، صدرنشين شد. ژاپن در دور گروهي با دو برد مقابل اسپانيا و آلمان و شكست برابر كاستاريكا، به دور حذفي رسيد تا به مصاف نايب‌قهرمان 2018 برود. سامورايي‌ها آنجا هم حسابي نفس ياران مودريچ را گرفتند اما نهايتا در ضربات پنالتي به كرواسي باختند. ژاپن در يك‌قدمي صعود به جمع هشت تيم، پايش ليز خورد و به خانه برگشت.
با اين وجود ژاپني‌ها در مرحله يك‌هشتم نهايي هم نسبت به كره‌جنوبي و استراليا، نمايش بهتري از خود در مقابل رقيب نشان دادند و ضعف در زدن ضربات پنالتي باعث شد تا سامورايي‌ها مقابل تيم ملي كرواسي مغلوب شوند. با اين اوصاف، ژاپن در بين 6 تيم آسيايي بهترين عملكرد در جام جهاني 2022 را داشت و به نوعي صدرنشين آسيايي‌ها بود.
با در نظر گرفتن مطالب بالا كه شرحي كوتاه از عملكرد آسيايي‌ها در جام جهاني بود، رتبه‌بندي اين شش تيم به شرح زير است:
ژاپن: ۷ امتياز از ۴ بازي/ استراليا: ۶ امتياز از ۴ بازي/ كره جنوبي: ۴ امتياز از ۴ بازي/ عربستان: ۳ امتياز از ۳ بازي تفاضل گل منفي ۲/ ايران: ۳ امتيازي از ۳ بازي تفاضل گل منفي ۳/ قطر: ۰ امتياز از ۳ بازي