نقشه جديد براي بازار ارز

 قيمت دلار و يورو ركوردي تازه ثبت كرده‌اند و در حالي كه در صرافي ملي قيمت فروش دلار 36 هزار و 773 و قيمت فروش يورو 38 هزار و 885 تومان اعلام شد؛ نرخ ارزها در بازار آزاد 3 هزار تومان بيشتر بود. به گونه‌اي كه نرخ دلار 39 هزار و 100 تومان و نرخ يورو هم 40 هزارو 89 تومان تعيين شدند.
نقشه مهم بانك مركزي براي بازار ارز
افزايش قيمت دلار در بازار آزاد در حالي است كه به اعتقاد رييس كل بانك مركزي، اين افزايش واقعي نيست و حتما تعديل خواهد شد. 
وي افزود: اخيرا بخشي از افزايش قيمت ارز به تقويت دلار به دليل افزايش نرخ بهره در بيش از ۹۰ كشور دنيا به ويژه در امريكا بود. البته ناآرامي‌هاي ۳ ماه گذشته نيز در بازار ارز اثرگذار بوده است. نوسانات فصلي هم موثر است، در پايان سال ميلادي هميشه نوسان داشته‌ايم كه مجدد اثرش از بين خواهد رفت. رييس كل بانك مركزي با بيان اينكه بازار غيررسمي با حجم معاملات بسيار كم نرخ تعيين مي‌كند و نرخ واقعي نيست، تصريح كرد: افزايش نرخ در اين بازار واقعي نيست و حتما تعديل خواهد شد و ما به عنوان بازارساز براي آن برنامه داريم.
صالح‌آبادي از افزايش عرضه ارز‌هاي پرطرفدار خبر داد و گفت: در سياست‌گذاري ارزي برنامه‌هاي متعدد و متنوعي داريم. نقشه ارزي و نقشه تجاري كشور بايد باهم منطبق باشد تا نياز واردات به سهولت و سرعت تامين شود. در اين زمينه، كميته مشتركي بين وزارت نفت، وزارت صمت و بانك مركزي ايجاد شده است تا تامين ارز بهتر از قبل بوده است. وي با بيان اينكه تخصيص ارز كالا‌هاي اساسي از ۳۰ روز به ۴۸ ساعت كاهش پيدا كرده است، عنوان كرد: كالا‌هاي ديگري هم كه در بازار رسمي تامين نمي‌شد در آينده نزديك تامين خواهد شد. سقف تسهيلات ارزي براي كالا‌هاي اساسي را از ۲۰ به ۶۰ ميليون دلار افزايش داديم. عرضه ارز صادركننده و دريافت ارز توسط واردكننده به صورت مستقيم را در هفته‌هاي آينده فراهم خواهيم كرد.
صالح‌آبادي متذكر شد: بدون برجام بسياري از مطالبات ارزي را وصول كرديم و روابط ايران و چين راهبردي است و حواشي اخير هيچ تاثيري در روابط ما ندارد.
عامل گراني هر روز نرخ ارز كيست؟
اين سخنان در حالي مطرح شده كه برخي از اقتصاددانان بر اين باورند كه دولت عامل گراني نرخ ارز است چرا كه دولت هر صبح به بانك‌ها و صرافي‌ها اعلام مي‌كند كه امروز نرخ دلار و نرخ ارز چقدر باشد و چقدر بفروشند به عنوان مثال، حسين راغفر در اين باره روز گذشته به يكي از خبرگزاري‌ها گفته است: در حالي كه دولت مدعي است برنامه‌هاي ضد تورمي را به اجرا مي‌رساند، اما مي‌بينيم كه نرخ دلار در 6 ماه گذشته 11 هزار تومان افزايش يافته است اين در حالي است كه راهكار پوشش كسري بودجه افزايش نرخ دلار و ارز نيست و بايد بودجه كشور اصلاح شود و بر پايه اخذ ماليات باشد و آن‌هم نه اخذ ماليات از مردم و كسبه بلكه دريافت ماليات از تريلياردرهايي كه در اين كشور ساخته شدند و از ثروت و دارايي‌هاي آنها اين ماليات بايد دريافت شود.
ابهام در وضعيت بودجه‌اي دولت
اما سوال اصلي اين است كه افزايش قيمت دلار تا كي ادامه دارد و دلار با ورود به كانال جديد آيا مرز ۴۰ هزار تومان را هم رد خواهد كرد؟
كامران ندري، كارشناس حوزه پولي و بانكي در واكنش به نزديك شدن نرخ دلار به كانال 40 هزار تومان و سخنان رييس كل بانك مركزي كه نوسانات فصلي و ناآرامي‌هاي اخير در كشور را علت اصلي افزايش نرخ ارز عنوان كرده است، به «اعتماد» گفت: همه اين مواردي كه رييس كل بانك مركزي اعلام كرده است، مي‌تواند در افزايش نرخ ارز در كشور موثر باشد اما اينكه نقش كدام عامل بيشتر از ديگري است چندان در اقتصاد ايران مشخص نيست و آن‌هم به اين دليل است كه تحليلگران اطلاعات دقيقي از وضعيت كسري بودجه دولت و شيوه‌هايي كه دولت از طريق آن كسري بودجه خود را رفع مي‌كند در دست ندارند.
رشدهاي اخير دلار بيشتر جنبه رواني دارد
اين كارشناس بانكي در ادامه گفت: ناآرامي‌هاي اخير در كشور و اقداماتي كه كشورهاي ديگر عليه ايران انجام دادند در اين جهش بي‌تاثير نبوده است، البته عواملي كه روي نرخ ارز اثرگذارند هم متعددند اما اين جهش يك‌باره نرخ ارز به دليل كاهش تقاضا براي ريال ايران بوده است و اينكه در شرايط فعلي تاحدودي عرضه ارز در بازار هم به اندازه كافي نيست اما اينكه چه موضوعي سبب كاهش تقاضا براي ريال شده است قطعا همين ناآرامي‌ها در كشور و تشديد تحريم‌ها بوده كه به صورت رواني باعث رشد قيمت‌ها در بازار ارز و كاهش ارزش ريال شده است. ندري در پاسخ به اين پرسش كه آيا با وجود تورم 50 درصدي مي‌توان انتظار كاهش نرخ دلار را داشت يا خير تصريح كرد: مسلما خير، چرا كه افزايش تورم كاهش ارزش ريال را به دنبال دارد و در مقابل كالاهاي داخلي با رشد قيمت مواجه مي‌شوند و طبيعتا زماني كه عرضه ريال را به صورت مداوم افزايش مي‌دهيد ارزش اين پول در مقابل ساير ارزهاي خارجي كاسته مي‌شود و بنابراين نرخ تورم بالا مي‌رود و با رشد نرخ تورم كه يكي از عوامل تشديد‌كننده در كاهش ارزش برابري پول ايران در مقابل پول‌هاي ديگر است باز هم ريال بي‌ارزش‌تر خواهد شد.
عرضه ارز پتروشيمي‌ها به بازار
كمتر از قبل شده است
اين كارشناس حوزه پولي و بانكي خاطرنشان كرد: به جز كسري بودجه دولت، در شرايط فعلي شنيده مي‌شود كه به دليل سردشدن هوا خوراك شركت‌هاي پتروشيمي افت داشته و به دليل افزايش تقاضا براي گاز و ميعانات گازي بخش عمده گاز توليدي در كشور صرف گرمايش اماكن مسكوني و ادارات مي‌شود و به همين علت شركت‌هاي پتروشيمي كه اصلي‌ترين صادركنندگان غيررسمي در كشور هستند خوراك كمتري را دريافت مي‌كنند و صادرات‌شان هم كمتر از قبل شده است و به همين دليل درآمدهاي ارزي ما از محل صادرات غيرنفتي نيز در اين ماه‌هاي اخير تحت‌الشعاع قرار گرفته و به همين دليل عرضه ارز به بازار كمتر از گذشته شده است.
مردم ديگر مانند گذشته ريال 
را براي زمان بلندمدت نگه نمي‌دارند
اين كارشناس پولي و بانكي خاطرنشان كرد: نقش اصلي در جهش نرخ ارز در هفته‌هاي اخير بحث تقاضا در بازار ارز است كه اين ناآرامي‌هاي اخير هم قطعا موثر بوده و تقاضاي مردم براي ريال كم شده و ديگر مانند گذشته ريال را براي بلندمدت نگه نمي‌دارند چرا كه از كاهش ارزش آن واهمه دارند و به نوعي مي‌توان گفت انتظارات تورمي در اقتصاد ايران بيش از گذشته شده و بالاتر هم رفته است.
گفتني است هرچند همواره از سوي كارشناسان به مردم توصيه مي‌شود تا در شرايطي كه توفان قيمتي در بازار ارز وجود دارد و قيمت‌ها در اوج هستند، سعي كنند به بازار ارز و براي خريد ورود نكنند و هميشه در زمان ثبات قيمت‌ها به مبادلات خود در رابطه با خريد ارز اقدام كنند اما شاهد آن هستيم در شرايطي كه قيمت‌ها هم بالا مي‌رود صف‌هاي خريد ارز باز هم ايجاد مي‌شود و تنها دليل آن‌هم عدم اعتماد به آينده قيمت‌هاست و با رشد قيمت ارز قيمت خودرو، طلا و سكه و حتي مسكن نيز هم‌گام با افزايش نرخ دلار و سقف‌شكني‌هاي پي در پي با رشد همراه مي‌شوند و افت قيمت اين كالاهاي سرمايه‌اي در اين شرايط اقتصادي ديگر به يك روياي دست‌نيافتني شبيه شده است.

خبر تلخ صالح‌آبادي: 
سال آينده ديگر خبري از افزايش حقوق كارگران نيست
رييس بانك‌ مركزي با طرح اين موضوع كه افزايش حقوق كارگران يكي از دلايل تورم سال جاري بوده، اعلام كرد سال آينده چنين افزايشي وجود نخواهد داشت. صالح‌آبادي در بخشي از صحبت‌هاي تلويزيوني خود گفت: امسال با تورمي بالاي ۵۰ درصد مواجه بوديم و طبق آمارها افزايش قيمت برخي مواد غذايي از ۷۰ و ۸۰ درصد فراتر رفته است. كارگران مي‌گويند افزايش دستمزدها باعث جبران افزايش مخارج زندگي نمي‌شود و كاهش ارزش پول ملي هر روز زندگي را سخت‌تر مي‌كند. در همين حال رييس بانك مركزي اعلام كرد كه در سال آينده خبري از افزايش حقوق مثل امسال نخواهد بود. به‌طور كلي؛ عامل نصف تورم امسال حذف ارز ۴۲۰۰ توماني، افزايش ۵۷ درصدي حقوق كارگران و تغيير مبناي عوارض گمركي بود. ما سال آينده چنين چيزهايي نخواهيم داشت. ديگر ما شاهد شوك‌هاي تورمي نخواهيم بود و روند افزايش تورم نسبت به قبل خيلي خيلي كمتر و كاهشي خواهد بود و فرآيند طبيعي كه در گذشته داشتيم تكرار خواهد شد. در ۴ سال گذشته روند تورم فزاينده بود، نه طبيعي.