پاسخ متولي مركز ژنتيك نور به ابهامات
بانك اطلاعات ژنتيكي خانواده‌هاي شهداي مفقودالاثر در حال تهيه است
يكشنبه 4دي ماه بود كه محمدعلي آهنگران روحاني و فارغ‌التحصيل حقوق با انتشار توييتي پرسش‌هايي را در خصوص روند تفحص پيكرهاي شهداي گمنام و افراد مفقودالاثر جنگ تحميلي مطرح كرد. آهنگران با طرح برخي پرسش‌ها نوشت: «سوالي كه سال‌هاست مي‌پرسيم اينكه تعداد شهداي مفقودالاثر مشخص (است) و خانواده‌هاي اين عزيزان هم براي دريافت DNA در دسترس هستند. با اين همه پيشرفت در علم ژنتيك، (اطلاق) عنوان «شهيد گمنام» چه معنايي دارد؟ تكليف خانواده‌هاي شهداي مفقودالاثر كه شهيدشان بي‌نام و نشان و بدون تحقيق و بررسي دفن شده چيست؟» پس از انتشار اين توييت يكي از مسوولان مركز ژنتيك نور به عنوان متولي تشخيص هويت شهداي گمنام ضمن تماسي با آهنگران توضيحي در خصوص اين ابهامات مطرح كرد. آهنگران در خصوص اين توضيحات در صفحه اينستاگرام خود نوشت: «پس از انتشار توييت حاضر و انعكاس وسيع آن در فضاي مجازي يكي از مسوولان مركز ژنتيك نور به عنوان متولي تشخيص هويت شهداي گمنام ضمن تماسي با اينجانب توضيحاتي پيرامون فعاليت‌هاي اين مركز ارايه كردند. ضمن سپاس از پاسخگويي اين برادر عزيز و اين مركز محترم از ايشان خواستم متني مكتوب در توضيح آنچه مختصرا و شفاها فرموده بودند برايم ارسال كنند كه توضيحات مزبور در ادامه خواهد آمد.» در ادامه توضيحات مسوولي از مركز ژنتيك نور آمده است: «با توجه به اهميت شناسايي شهداي گمنام با استفاده از استخوان‌ها و بقاياي پيكرهاي مطهر به دست آمده توسط گروه‌هاي تفحص، در سال‌هاي اخير تحقيقات در اين حوزه در مركز ژنتيك نور به عنوان متولي تشخيص هويت شهداي گمنام آغاز و اطلاعات ژنتيكي آنها تهيه شده است. دستيابي به پروفايل ژنتيكي نمونه‌هاي استخوان كه چند ده سال از بقايا در شرايط متفاوت محيطي گذشته است همواره از موضوعات چالشي اين حوزه دانشي است كه امروز مركز ژنتيك نور به اين فناوري مهم دست يافته است. كامل بودن بانك نمونه خانواده‌ها جهت حصول به انطباق ژنتيكي مورد تاييد بسيار مهم است. در اين سال‌ها بانك اطلاعات ژنتيكي خانواده‌هاي شهداي مفقودالاثر در حال تهيه است. اما تاكنون به دلايل مختلف اعم از در قيد حيات نبودن والدين و منسوبين شهدا و عدم تمايل عده‌اي از خانواده‌هاي شهدا به دادن نمونه خون، بانك نمونه خانواده‌ها كامل نشده است. اما ممكن است دلايل ذيل در روند تشخيص هويت پيكر مطهر شهدا تاثيرگذار باشد.
۱- پس از تفحص پيكر مطهر شهيد و اخذ نمونه بافت استخواني و عدم وجود نمونه خون در بانك ژنتيكي پيكر به عنوان شهيد گمنام خاكسپاري شده و پس از اخذ نمونه خون جديد از خانواده شهدا بلافاصله با بانك اطلاعات شهداي گمنام مدفون شده تطبيق داده شده و هويت شهيد شناسايي مي‌شود. مانند شهيد بهروز صبوري و ده‌ها شهيد مدفون شده در دانشگاه‌ها و اماكن ديگر.
۲- همان‌طور كه در بالا اشاره شد شرايط محيطي از جمله منطقه باتلاقي و هور در جنوب كشور ممكن است آسيب جدي به بقاياي پيكر شهيد وارد كرده باشد كه دستيابي به اطلاعات ژنتيكي نمونه را دچار مشكل يا غيرممكن كند.
با اين وجود تقريبا روز و هفته‌اي نيست كه شاهد شناسايي شهدا ي گمنام از طريق DNA نباشيم.
اميدواريم با تلاش بي‌وقفه جوانان متخصص اين حوزه شاهد سرعت در شناسايي هويت شهداي گمنام و پايان انتظار خانواده‌هاي معظم اين شهدا باشيم.»