همه چيز درباره اسنادي كه به دردسري جديد براي رييس‌جمهور امريكا تبديل شده‌اند
تلاش براي مديريت موفق يك رسوايي
محمدحسين لطف‌الهي
كاخ سفيد اعلام كرد وكلاي شخصي جو بايدن، رييس‌جمهور ايالات‌متحده بار ديگر تعدادي از اسناد دولتي داراي طبقه‌بندي سري را در خانه او در دِلاور پيدا كرده‌اند؛ موضوعي كه فشارها عليه رييس‌جمهور امريكا و وزارت دادگستري اين كشور را افزايش خواهد داد.
روز چهارشنبه 11 ژانويه، وكلاي شخصي بايدن در خانه شخصي او واقع در شهر ويلمينگتون سندي طبقه‌بندي شده يافتند. پيدا شدن اين سند در اتاقي در مجاورت پاركينگ خانه رييس‌جمهور باعث شد آنها حدس بزنند كه احتمالا اسناد ديگري هم ممكن است وجود داشته باشند، اما به دليل نداشتن مجوز قانوني ادامه جست‌وجو را متوقف كردند. در ادامه، ريچارد ساوبر يكي از وكلاي داراي مجوز كاخ سفيد راهي ايالت دلاور شد تا ادامه روند جست‌وجو در خانه رييس‌جمهور ايالات متحده را مديريت كند. براساس بيانيه ساوبر، او و تيم همراهش در ادامه جست‌وجوها به 5 سند طبقه شده ديگر نيز دسترسي پيدا كردند. به گفته اين وكيل كاخ سفيد، اين 6 سند در همان زمان به ماموران وزارت دادگستري كه همراه او به دلاور رفته بودند، تحويل داده شد.
چند هفته پيش از برگزاري انتخابات مياندوره‌اي كنگره، پيدا شدن مجموعه‌اي از اسناد طبقه‌بندي شده بسيار حساس در منزل شخصي دونالد ترامپ رييس‌جمهور پيشين امريكا در ماه آگوست باعث شده بود تا بسياري از رسانه‌ها به انتقاد از رفتارهاي ترامپ بپردازند و او را به دليل تخطي از قوانين كشور سرزنش كنند. در آن زمان، ماموران اداره تحقيقات فدرال (اف‌بي‌آي) به منزل شخصي ترامپ رفتند و پس از بيرون كردن وكلاي رييس‌جمهور پيشين به جست‌وجوي اين اسناد پرداختند. حالا و پس از پيدا شدن مجموعه‌اي از اسناد منتقدان جو بايدن معتقدند، رسانه‌ها، وزارت دادگستري و نهادهاي اطلاعاتي ايالات متحده در اين زمينه، برخوردي دوگانه دارند.
كوين مك كارتي، رييس جديد مجلس نمايندگان امريكا روز پنجشنبه به وقت محلي با اشاره به تحقيقات وزارت دادگستري از دونالد ترامپ رييس‌جمهور سابق امريكا اعلام كرد كه «كنگره بايد موضوع كشف اسناد محرمانه از منزل بايدن را بررسي كند.» گري پالمر، عضو جمهوري‌خواه مجلس نمايندگان امريكا هم گفت: يافتن اسناد طبقه‌بندي شده در املاك مرتبط با جو بايدن نگراني‌هايي را ايجاد مي‌كند كه «فراتر از سياست است». ترامپ پيش‌تر در شبكه اجتماعي خود موسوم به تروث سوشيال نوشته بود: «چه زماني اف‌بي‌آي به خانه‌هاي جو بايدن، شايد حتي به كاخ سفيد يورش خواهد برد.»
در زمان پيدا شدن اسناد در خانه دونالد ترامپ، جو بايدن انتقادات بسيار تندي را نسبت به اين مساله مطرح كرد: «تعجب مي‌كنم كه چگونه ممكن است يك نفر تا اين اندازه غيرمسوولانه عمل كند؟»
مريك گارلند، وزير دادگستري ايالات متحده يك بازرس ويژه به نام رابرت هِر را براي صحت‌سنجي اظهارات وكلاي جو بايدن رييس‌جمهور ايالات‌متحده در‌خصوص نحوه انتقال اسناد به خانه او، نحوه نگهداري اسناد و نحوه پيدا شدن و تحويل آنها به وزارت دادگستري منصوب كرده است.
روزنامه واشنگتن‌پست دلايل تفاوت در برخورد با ترامپ و بايدن را اين‌گونه ذكر مي‌كند: «ميان اين دو مساله، هرچند كه در ظاهر يكي هستند، اما تفاوت‌هاي بسياري وجود دارد. حجم اسنادي كه در منزل ترامپ و منزل بايدن يافت شده‌اند بسيار متفاوتند و كاخ سفيد تعداد اسناد يافت شده در خانه و دفتر بايدن را اندك توصيف كرده است. از نظر رفتار تيم‌هاي حقوقي نيز تيم بايدن به محض پيدا شدن اسناد شروع به همكاري با وزارت دادگستري و تحويل دادن اسناد كرد، اما تيم حقوقي ترامپ امتناع ورزيد و در پي عدم همكاري ترامپ اف‌بي‌آي براي يافتن اسناد باقيمانده در خانه او وارد عمل شد.» براساس گزارش خبرگزاري آسوشيتدپرس، دونالد ترامپ به خاطر نگهداري بيش از ۳۰۰ فايل طبقه‌بندي شده -ازجمله اسناد سري و فوق سري- در ويلايش مارالاگو در فلوريدا موضوع تحقيق است.
جو بايدن هفته گذشته به پيدا شدن اين اسناد واكنش نشان داد و گفت: «همان‌طور كه پيش از اين اعلام كردم، اسناد محرمانه و مطالب طبقه‌بندي شده را جدي مي‌گيرم. من همچنين اعلام كرده‌ام كه با تحقيقات وزارت دادگستري همكاري كامل مي‌كنم.»
اسناد در كجا و چه زماني پيدا شدند؟
دوم نوامبر: اولين گروه از اسناد طبقه‌بندي شده -حدود 10 سند- شامل اسنادي فوق سري در يك صندوقچه قفل‌دار در مركز ديپلماسي و تعامل جهاني پن بايدن در واشنگتن به وسيله وكيل شخصي بايدن پيدا شد. مركز پن بايدن، انديشكده‌اي مرتبط با دانشگاه پنسيلوانياست كه از سوي جو بايدن تامين مالي مي‌شود و دفتر جو بايدن پس از پايان دوره معاونت رياست‌جمهوري در سال 2017 در آنجا قرار داشت. مريك گارلند، آن مكان را فاقد مجوز براي نگهداري اسناد طبقه‌بندي شده توصيف كرده است. به گفته ريچارد ساوبر، مشاور حقوقي رييس‌جمهور امريكا و يكي از وكلاي كاخ سفيد، اين اسناد به سرعت به آرشيو ملي تحويل داده شد.
چهارم نوامبر: آرشيو ملي ايالات‌متحده در نامه‌اي به وزارت دادگستري اعلام كرد كه كاخ سفيد، اسناد يافت شده در مركز پن بايدن را به اين آرشيو تحويل داده است.
نهم نوامبر: اداره تحقيقات فدرال اعلام كرد ارزيابي اين مساله را كه آيا طي اين فرآيند قانوني نقض شده است يا نه، آغاز مي‌كند.
چهاردهم نوامبر: وزير دادگستري ايالات‌متحده، جان آر لاوش، دادستان ايالت ايلينويز را كه از سوي دونالد ترامپ به اين مقام گماشته شده بود، مامور كرد تا تحقيقاتي را در‌خصوص مساله اسناد يافت شده آغاز كند.
بيستم دسامبر: ريچارد ساوبر، مشاور حقوقي رييس‌جمهور امريكا و يكي از وكلاي كاخ سفيد به جان آر لاوش اطلاع داد كه تعدادي ديگر از اسناد در پاركينگ خانه جو بايدن در شهر ويلمينگتون پيدا شده است. به گفته او اين اسناد در آن زمان تحويل اف‌بي‌آي شد و وكلاي بايدن جست‌وجو را متوقف كردند.
پنجم ژانويه: جان آر لاوش توضيحاتي را درباره مسائل مربوط به اسناد به مريك گارلند ارايه كرد و به او پيشنهاد داد يك بازرس ويژه براي اين مساله تعيين شود. گارلند با اين پيشنهاد موافقت كرد.
هفتم ژانويه: وزير دادگستري ايالات‌متحده رابرت هِر را به عنوان بازرس ويژه اين پرونده انتخاب كرد.
نهم ژانويه: سي‌بي‌اس براي اولين‌بار درباره پيدا شدن اسناد طبقه‌بندي شده نزد بايدن گزارش داد. اين گزارش باعث شد مساله اسناد يافت شده نزد بايدن به يك مساله ويژه براي افكار عمومي تبديل شود.
يازدهم ژانويه: وكيل بايدن يك سند طبقه‌بندي شده در اتاقي در مجاورت پاركينگ خانه بايدن پيدا كرد.
دوازدهم ژانويه (صبح): ساوبر پيدا شدن يك سند را به لاوش اطلاع داد.
دوازدهم ژانويه (ظهر): در يك نشست توجيهي، مريك گارلند انتصاب رابرت هِر را رسما اعلام كرد. او همچنين گفت وكلاي بايدن پيدا كردن يك سند جديد را اطلاع داده‌اند.
چهاردهم ژانويه: پيدا شدن 5 سند جديد به وزارت دادگستري اطلاع داده شد.
محتواي اسناد چه بود؟
براساس گزارش شبكه خبري سي‌ان‌ان، منابع مطلع اعلام كردند اسناد اطلاعاتي كه در دفتر خصوصي جو بايدن پيدا شده مربوط به ايران، اوكراين و بريتانيا بوده است. به گفته يك منبع آگاه، 10 سند محرمانه ازجمله يادداشت‌هاي اطلاعاتي امريكا و همچنين مطالبي در ارتباط با اوكراين، ايران و بريتانيا ازجمله مواردي هستند كه مربوط به دوره معاونت رياست‌جمهوري بايدن هستند. به گفته اين منبع آشنا، تاريخ اين اسناد محرمانه مربوط به بين سال‌هاي 2013 و 2016 است. اين منبع در گفت‌وگو با شبكه سي‌ان‌ان گفت: اكثر اقلام موجود در اين دفتر شامل اسناد شخصي خانواده بايدن، ازجمله مطالبي در ارتباط با ترتيبات تشييع جنازه بو بايدن (پسر جو بايدن) و نامه‌هاي تسليت مي‌شد. مشخص نيست آيا جعبه‌هاي داراي مهر اسناد محرمانه حاوي مطالب شخصي بوده است يا خير.
تفاوت پرونده‌هاي بايدن در ترامپ
پرونده‌هاي جو بايدن و دونالد ترامپ هر چند كه در ظاهر يكي هستند اما تفاوت‌هاي بسياري دارند. حجم اسنادي كه در منزل ترامپ و منزل بايدن يافت شده‌اند بسيار متفاوتند و كاخ سفيد تعداد اسناد يافت شده در خانه و دفتر بايدن را اندك توصيف كرده است. از نظر رفتار تيم‌هاي حقوقي نيز تيم بايدن به محض پيدا شدن اسناد شروع به همكاري با وزارت دادگستري و تحويل دادن اسناد كرد، اما تيم حقوقي ترامپ امتناع ورزيد و در پي عدم همكاري ترامپ اف‌بي‌آي براي يافتن اسناد باقيمانده در خانه او وارد عمل شد. بر اساس گزارش خبرگزاري آسوشيتدپرس، دونالد ترامپ به خاطر نگهداري بيش از ۳۰۰ فايل طبقه‌بندي شده - از جمله اسناد سري و فوق سري- در ويلايش مارالاگو در فلوريدا موضوع تحقيق است.