بزرگ‌ترين دموكراسي امريكاي لاتين آبستن كودتاست؟
گروه جهان
مقام‌هاي ارشد دولت برزيل مي‌گويند هنگامي كه به همراه نيروهاي امنيتي براي بازداشت تعدادي از شورشيان كه در نزديكي مركز فرماندهي ارتش اين كشور جمع شده بودند مراجعه كردند، با ممانعت نيروهاي نظامي براي بازداشت آنها مواجه شدند.
روزنامه واشنگتن‌پست گزارش داده است كه از زمان شكست ژايير بولسانارو رييس‌جمهور پيشين برزيل در انتخابات، هواداران او در چمنزاري كه در نزديكي مركز فرماندهي ارتش برزيل قرار داشت اردو زده بودند. آنها -درست مانند خود بولسانارو- حتي پس از برگزاري مراسم تحليف، پيروزي لولا ايناسيو داسيلوا، رييس‌جمهور كنوني برزيل در انتخابات را به رسميت نمي‌شناختند و براي هفته‌ها از ارتش مي‌خواستند تا با كودتاي نظامي بولسانارو را به قدرت بازگرداند.
تحقق اين ايده هواداران بولسانارو از سوي بسياري از ناظران در داخل و خارج از اين كشور غيرممكن به نظر مي‌آمد، اما زماني كه مقام‌هاي ارشد دولت لولا داسيلوا پس از حمله هواداران بولسانارو به ساختمان‌هاي دولتي از جمله ساختمان كنگره ملي، ساختمان دادگاه عالي و ساختمان رياست‌جمهوري براي بازداشت آنها وارد اردوگاه‌شان در نزديكي مركز فرماندهي ارتش شدند، نگاه‌ها به كلي تغيير كرد. به نوشته واشنگتن‌پست، مقام‌هاي دولتي پس از ورود به اردوگاه طرفداران بولسانارو با تعدادي تانك و ستون‌هايي از سربازان مواجه شدند.
به گفته دو تن از حاضران در صحنه، فرمانده ارشد ارتش برزيل، ژنرال خوليو سزار دي آرودو به پيش آمد و به فلاويو دينو، وزير دادگستري جديد برزيل گفت: «شما در اينجا مردم را بازداشت نخواهيد كرد.»
اين اقدام ارتش كه به گفته مقام‌هاي دولتي به شورشيان فرصت داد از بازداشت شدن بگريزند، يكي از چندين مساله نگران‌كننده‌اي است كه از نگاه مقام‌هاي دولتي مي‌تواند ادعاي تباني ميان مقام‌هاي نظامي و شورشيان را تقويت كند. اين مساله در كنار تغييراتي كه به‌طور ناگهاني در برنامه‌هاي امنيتي حفاظت از ساختمان‌هاي فدرال در روز يكشنبه ايجاد شد، عدم اقدام جدي از سوي پليس براي متوقف ساختن شورشيان و حضور يك افسر ارشد پليس در ميان شورشيان وارد شده به ساختمان كنگره كه به مافوق‌هايش گفته بود در تعطيلات به سر مي‌برد، در حال تحقيق است.
براساس مدارك افشا شده از سوي سرهنگ فابيو آگوستو ويرا، فرمانده پيشين پليس شهر برازيليا كه اكنون براي تحقيق در خصوص نواقص امنيتي پايتخت در روز حمله بازداشت است، پيش از روز يكشنبه، 8 ژانويه كه حمله شورشيان به ساختمان‌هاي دولتي اتفاق افتاد، دست‌كم دو بار ديگر نيز نظاميان برزيل از پاكسازي اردوگاه هواداران بولسانارو جلوگيري كرده بودند.
يكي از شخصيت‌هاي مهم نزديك به بولسانارو نيز در حال حاضر هدف تحقيقات دولتي قرار دارد؛ اندرسون تورس، عالي‌ترين مسوول امنيتي شهر برازيليا در زمان حمله به كنگره و وزير دادگستري پيشين در دولت ژايير بولسانارو.
پس از شورش هشت ژانويه، مقام‌هاي دولتي پيش‌نويس حكمي مربوط به پيشنهاد براي مداخله در نتايج انتخابات رياست‌جمهوري اكتبر ۲۰۲۲ را در خانه اندرسون تورس پيدا كردند.
تورس كه پس از انتصاب به عنوان رييس امنيت برازيليا به فلوريدا رفته بود در رسانه‌هاي اجتماعي گفت كه اين اسناد به همراه ديگر مدارك در سطل زباله قرار داشت و قرار بود دور انداخته شود، اما در غيابش و با هدف ايجاد يك روايت غلط افشا شده‌اند. او افزود: «من به دموكراسي برزيل احترام مي‌گذارم. وجدانم از عملكردم به عنوان وزير دادگستري دوران بولسانارو راحت است.» تورس كه در فلوريدا به سر مي‌برد روز شنبه 14 ژانويه به برزيل بازگشت و دستگير شد.
لولا ايناسيو داسيلوا، رييس‌جمهور برزيل هفته گذشته به خبرنگاران گفته بود كه در جريان حمله به ساختمان‌هاي دولتي، «ماموران زيادي دخيل بودند.» لولا تاكيد داشت: «پليس‌هاي زيادي در اين ماجرا دخيل بودند، افراد زيادي از نيروهاي مسلح دخيل بودند. من يقين دارم كه در كاخ رياست‌جمهوري براي شورشيان باز شده است. هيچ در شكسته‌اي وجود ندارد. اين يعني فرد يا افرادي ورود آنها را به كاخ رياست‌جمهوري تسهيل كرده بودند.»