افزايش چشمگير بودجه نظامي فرانسه
امانوئل مكرون اعلام كرد كه قصد دارد بودجه نظامي فرانسه
را در ۶ سال آينده به ۴۰۰ ميليارد يورو برساند
شهاب شهسواري
امانوئل مكرون، رييس‌جمهور فرانسه روز جمعه در سخنراني خود در پايگاه هوايي مون- دو- مارسان اعلام كرد كه قصد دارد بودجه نظامي اين كشور را در طول ۶ سال پيش رو به شكل قابل‌توجهي افزايش دهد. براساس اظهارات مكرون، قرار است بين سال‌هاي ۲۰۲۴ تا ۲۰۳۰ معادل ۴۱۳ ميليارد يورو بودجه براي نيروهاي مسلح فرانسه كنار بگذارد. رييس‌جمهور فرانسه در حالي از افزايش قابل توجه بودجه نظامي اين كشور سخن مي‌گويد كه برنامه‌هاي رياضت اقتصادي دولت او با اعتراضات عمومي در كشور مواجه شده است. از جمله برنامه‌هاي دولت مكرون اين است كه در همين بازه زماني تا سال ۲۰۳۰، سن بازنشستگي را در اين كشور به ۶۴ سال افزايش دهد. تصميم دولت فرانسه به افزودن ۲ سال به حداقل سن بازنشستگي با اعتراض‌هاي گسترده‌اي در فرانسه مواجه شده است، با اين حال دولت مكرون تصميم دارد كه اين تصميم را اجرايي كند. در حال حاضر بودجه نظامي فرانسه با رقم حدود ۴۹ ميليارد دلار در سال، معادل ۱.۹ درصد از كل توليد ناخالص داخلي اين كشور است و قرار است تا سال ۲۰۲۵ به ۲ درصد از كل توليد ناخالص داخلي برسد. بر اساس بودجه جديد، هزينه نظامي فرانسه سالانه به ۶۹ ميليارد دلار مي‌رسد.
افزايش ۴۰درصدي بودجه نظامي فرانسه، واكنشي به تهاجم سال گذشته روسيه به اوكراين در كنار ديگر درگيري‌هاي نظامي از جمله در آفريقا و تنش‌ها در اقيانوس آرام است. امانوئل مكرون، در سخنراني خود در جمع نظاميان فرانسوي تاكيد كرد كه مخاطرات به شكل قابل‌توجهي افزايش يافته است و «تهديدها به جاي آنكه در يك جهت حركت كنند، چندگانه و انباشتي هستند.» فرانسه حضور نظامي گسترده‌اي در برخي كشورهاي آفريقايي از جمله مالي و بوركينافاسو دارد و همچنين برخي از سرزمين‌هاي فرادريايي فرانسه در اقيانوس آرام و سواحل آفريقا در اقيانوس هند قرار دارند. پاريس علاوه بر اينكه بعد از تهاجم نظامي روسيه عليه اوكراين، بيش از هر زمان ديگري نسبت به امنيت اروپا در برابر تهاجم خارجي نگران شده است، معتقد است كه افزايش تنش‌هاي امريكا و چين در اقيانوس آرام، مي‌تواند سرزمين‌هاي فرادريايي اين كشور را نيز تهديد كند.
نيكولاس باروت، تحليلگر فرانسوي در روزنامه لو فيگارو، اين ميزان افزايش بودجه نظامي را «بي‌سابقه» توصيف كرده است. براساس «قانون برنامه‌ريزي نظامي فرانسه (LPM) » بين سال‌هاي ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۵ كمتر از ۳۰۰ ميليارد يورو براي ارتش فرانسه كنار گذاشته شده بود. براساس گزارش‌ها، تمامي بودجه نظامي فرانسه در سال‌هاي اخير تامين شده است، مساله‌اي كه دهه‌ها بود در فرانسه اتفاق نيفتاده بود. هفت ماه پيش، امانوئل مكرون اعلام كرده بود كه وضعيت كشور به شرايط «اقتصاد جنگ» تغيير پيدا كرده است و از توليدكنندگان اصلي تجهيزات نظامي اين كشور مانند هوانوردي داسو و نكستر سيستمز خواسته بود كه ظرفيت خود را براي بهبود وضعيت نظامي فرانسه تقويت كنند. به نوشته فايننشيال‌تايمز، تاكنون چندان پيشرفت قابل لمسي در زمينه افزايش توليدات نظامي فرانسه ايجاد نشده است و همچنان تاخيرهاي زيادي در تامين تجهيزات نظامي سفارش‌شده توسط دولت فرانسه وجود دارد.
برنامه مكرون براي افزايش بودجه نظامي فرانسه بايد به تصويب پارلمان برسد. ائتلاف ميانه‌روي مكرون در هيچ‌يك از دو مجلس فرانسه اكثريت ندارد. اما در طول سال‌هاي گذشته مقام‌هاي نظامي فرانسه با انتقاد و شكايت از كاهش هزينه‌هاي نظامي، زمينه را براي اين افزايش بودجه آماده كرده‌اند و انتظار مي‌رود كه احزاب محافظه‌كار و راست‌افراطي در مجلسين فرانسه براي افزايش بودجه نظامي با ائتلاف ميانه‌روي مكرون همراهي كنند.
امانوئل مكرون تاكيد كرده است كه قانون برنامه‌ريزي جديد بايد ارتش فرانسه را «متحول كند»، «كمبودهاي آن را جبران كند» و «نيرو و تجهيزات آن را بازيابي كند.» به گفته مكرون، با اجراي دو قانون متوالي برنامه‌ريزي نظامي، بودجه نظامي فرانسه دو برابر شده است. براساس گفته‌هاي امانوئل مكرون، افزايش بودجه نظامي فرانسه بر چهار پايه استوار است: «تقويت هسته استقلال دفاعي فرانسه»، «آرايش بازدارندگي و دفاع سايبري»، «سازگاري با الزامات رويارويي شديد» و «آمادگي براي مداخله در فضاهاي مشترك، مانند فضا، فناوري ديجيتال يا درياها و ايجاد توانايي شراكت.» مكرون خواستار افزايش شراكت‌هاي نظامي فرانسه با همسايگان اروپايي و كشورهايي مانند مصر، هند، امارات متحده عربي و اندونزي و همچنين كشورهاي آفريقايي شده است.
امانوئل مكرون، همواره از استقلال نظامي و امنيتي اروپا از ايالات متحده امريكا و ناتو حمايت كرده است و سال ۲۰۲۱ پيشنهاد تاسيس ارتش مشترك اروپايي را به عنوان يك نيروي نظامي مستقل در اتحاديه اروپا براي دفاع از اين قاره به موازات ناتو مطرح كرد. از زمان جدايي بريتانيا از اتحاديه اروپا، فرانسه تنها دارنده سلاح هسته‌اي در اتحاديه اروپا است. البته اين كشور تاكنون هرگز از ايده به اشتراك گذاشتن سلاح‌هاي هسته‌اي و امكان گستردن چتر هسته‌اي بر ديگر كشورهاي عضو اتحاديه اروپا حمايت نكرده است. مكرون در سخنراني خود گفته است: «بازدارندگي هسته‌اي، فرانسه را نسبت به ديگر كشورهاي اروپايي متفاوت مي‌كند. بار ديگر در تحليل جنگ اوكراين ديديم كه اين [بازدارندگي هسته‌اي] اهميت حياتي دارد.» به گفته مكرون بخشي از افزايش بودجه نظامي فرانسه به بهسازي زرادخانه هسته‌اي فرانسه اختصاص پيدا مي‌كند.
امانوئل مكرون تاكيد كرده است كه قصد دارد توانايي‌هاي فرماندهي فرانسه را افزايش دهد تا در ائتلاف‌هاي نظامي، چه در ناتو و چه در نقاط ديگر مانند آفريقا، نقش فرماندهي بر‌عهده بگيرد. مكرون گفته است: «اين مسووليتي است كه فقط يك كشور از اروپاي قاره‌اي مي‌تواند بر‌عهده بگيرد.» به گفته رييس‌جمهور فرانسه بودجه فعاليت‌هاي اطلاعاتي فرانسه دست‌كم ۶۰ درصد افزايش پيدا مي‌كند و بودجه دو نهاد اطلاعات ارتش (DRM) و اداره كل اطلاعات وزارت دفاع (DRSD) دو برابر خواهد شد. سال گذشته، درست در پي حمله نظامي روسيه به اوكراين، رييس سازمان اطلاعات ارتش فرانسه به دليل آنچه ناتواني در پيش‌بيني اين جنگ عنوان شده‌بود، از مقام خود استعفا داد. همچنين در حوزه دفاع سايبري هم ظرفيت مقابله با حملات سايبري عظيم دو برابر خواهد شد. وي همچنين تاكيد كرد كه نيروي هوايي فرانسه به سمت راهبرد تماما «رافائل» حركت خواهد كرد. او همچنين تاييد كرد كه فرانسه به دنبال ساخت نسل جديدي از ناوهاي هواپيمابر به عنوان جانشين ناو شارل دو گل است. مكرون همچنين از تلاش براي تقويت دفاع زمين به هوا، توانايي‌هاي فضايي، مدرنيزاسيون تجهيزات و تقويت سطح واكنش ملي به شرايط اضطراري سخن گفت. به گفته مكرون، فرانسه به دنبال ايجاد يك منظومه استراتژيك با هدف تامين منابع براي سرزمين‌هاي دورافتاده اين كشور در اقيانوس‌هاي هند و آرام است. فرانسه معتقد است كه سرزمين‌هاي ماورابحار اين كشور در اقيانوس‌هاي هند و آرام در معرض تنش قرار دارند.
در حالي كه نخستين سالگرد آغاز جنگ اوكراين نزديك مي‌شود، دولت‌هاي غربي از فرانسه به دليل خودداري از ارسال سلاح‌هاي بيشتر و كمك به دفاع از اوكراين انتقاد مي‌كنند. فرانسه سومين صادركننده بزرگ اسلحه در جهان و تنها دارنده سلاح‌هاي هسته‌اي در اتحاديه اروپا است. فرانسه در ماه‌هاي اخير اندكي حمايت خود را از اوكراين افزايش داده است تا توپخانه‌هاي هويتزر خودكششي سزار به اوكراين ارسال كرد و وعده داده است تا سلاح‌هاي ضد تانك AMX-10 RC به اين كشور ارسال كند. با اين حال فرانسه به درخواست اوكراين براي ارسال تانك‌هاي لكلر به اين كشور پاسخ مثبت نداده است. فرانسه همچنين تصميم گرفته است كه ۲۰۰۰ نيروي اوكرايني را در اروپا آموزش دهد. اما مقام‌هاي فرانسه تاكيد مي‌كنند كه كمبود بودجه و عدم سرمايه‌گذاري درازمدت در عمليات‌هاي فرانسه در آفريقا باعث شده است كه در كوتاه‌مدت فرانسه توانايي حمايت بيشتر از اوكراين نداشته باشد.
مكرون در سخنراني روز جمعه خود در پايگاه هوايي مون-دو- مارسان، سخني در مورد حمايت‌هاي جديد از اوكراين به ميان نياورد. با اين حال رييس‌جمهور فرانسه تاكيد كرد كه فرانسه وارد عصر جديد «تهديدهاي انباشته» شده است كه برخي آنها جنگ‌هاي كهنه، برخي بي‌سابقه هستند و «بين پيچيدگي و سادگي وحشيانه» قرار دارند. ماكرون گفته است كه اروپا بايد از جنگ يك سال گذشته در اوكراين درس بگيرد. براساس بيانيه دفتر مكرون، از درس‌هاي جنگ اوكراين براي فرانسه اين است كه ارتش اين كشور بايد واكنش‌پذيرتر شود، ظرفيت اعزام سريع پيدا كند، تجهيزاتي با عملكرد بهتر داشته‌باشد و لجستيك و مهمات ارتش تقويت شود.
امانوئل مكرون براي گفت‌وگو در مورد انرژي و جنگ اوكراين به چين سفر مي‌كند
پايگاه شبكه بلومبرگ گزارش داد كه منابع آگاهي كه خواستند نام‌شان فاش نشود، گفتند: امانوئل مكرون، رييس‌جمهور فرانسه در حال برنامه‌ريزي براي سفر به چين با هدف بحث با شي جين‌پينگ، رييس‌جمهور اين كشور بر سر مسائلي از جمله انرژي، تجارت و جنگ روسيه عليه اوكراين است. به گزارش ايمنا و به گفته اين منبع هر چند هنوز تاريخ دقيقي براي اين سفر اعلام نشده است، اما رييس‌جمهور فرانسه تلاش خواهد كرد تا پايان ماه آوريل اين سفر را اجرا كند. به نوشته بلومبرگ، وزارت خارجه چين براي اظهارنظر درخصوص اين گزارش پاسخ نداد. اين سفر برنامه‌ريزي شده مكرون درحالي مطرح شده كه اتحاديه اروپا به دنبال تنظيم مجدد مواضع خود در قبال تجارت هم با چين و هم با امريكاست. به تازگي واشنگتن يك قانون آب‌وهوايي را تصويب كرد كه به گفته رهبران اتحاديه اروپا به شكلي ناعادلانه به نفع شركت‌هاي داخلي است و هم‌اكنون اتحاديه اروپا پروسه تدوين يك سياست صنعتي جديد را به پيش مي‌برد. در زمان همه‌گيري كوويد ۱۹، روابط ديپلماتيك بين پاريس و پكن در پي انتقادات سفارت چين از پاسخ فرانسه به اين پاندمي تيره شد. با اين حال شي جين‌پينگ و امانوئل مكرون در ماه نوامبر در حاشيه اجلاس گروه ۲۰ در شهر بالي اندونزي، در اولين نشست خود در عرض سه سال اخير با يكديگر گفت‌وگو كردند و اين نشانه‌اي از تلاش فرانسه براي بهبود روابط دوطرف بوده است.