جلسات محرمانه سعودي و اسراييل درمورد ايران
دولت جديد رژيم اسراييل با حمايت امريكا مذاكرات با عربستان سعودي براي توسعه روابط نظامي و اطلاعاتي را باتوجه به «نگراني‌ها» درمورد ايران افزايش داده است. به گزارش انتخاب به نقل از بلومبرگ، مقامات دو دولت جلسات بررسي پيش از نشست گروه كاري امنيتي و دفاعي شوراي همكاري خليج‌فارس و امريكا برگزار كردند. اين جلسات محرمانه است و نشست‌هاي بعدي قرار است در پراگ همزمان با كنفرانس امنيتي مونيخ برگزار شود. دانا استرول، دستيار وزير دفاع امريكا در امور خاورميانه كه روز دوشنبه در رياض حضور داشت گفت كه تماس و گفت‌وگوي ساير كشور‌هاي منطقه با اسراييل به نفع ثبات و امنيت منطقه است.
ترميم شكاف تاريخي بين عربستان سعودي و اسراييل تغيير مهمي در آرايش سياسي منطقه است، ولي تا حد زيادي به تغيير موضع رياض بستگي دارد كه عادي‌سازي مناسبات با اسراييل را مشروط به تاسيس كشور مستقل فلسطيني مي‌داند.
برخي تحليلگران با اشاره به تشديد درگيري‌هاي خشونت‌آميز بين اسراييل و فلسطينيان از زمان بازگشت بنيامين نتانياهو به قدرت، چنين تغييري در سياست راهبردي عربستان را بعيد مي‌دانند.
دولت عربستان ممكن است شروط ديگري هم داشته باشد كه مهم‌ترين آنها تعهد «قاطع‌تر» دولت امريكا به مقابله با تهديد‌هاي ايران است.
دولت ايالات‌متحده و شش كشور خليج‌فارس روز پنجشنبه به طور مشترك تهران را تهديدي فزاينده براي امنيت منطقه خواندند. بهبود مناسبات اسراييل با كشور‌هاي عربي و پيشگيري از بحران‌هايي كه ممكن است صدور و قيمت نفت را دچار تلاطم كند يكي از اولويت‌هاي مهم دولت جو بايدن است. رياض همزمان در حال مذاكره با ايران درباره بهبود روابط است.
ايهود يااري، عضو موسسه واشنگتن، مستقر در اسراييل مي‌گويد: «آنها يعني اسراييل و عربستان هميشه تماس‌هايي دارند و اين تماس‌ها تا حدي تسريع شده‌اند.» دو طرف «خطوط ارتباطي نسبتا مناسبي در زمينه اطلاعات و پدافند هوايي» دارند. دفتر نخست‌وزير و وزارت خارجه اسراييل و وزارت خارجه عربستان سعودي از اظهارنظر در اين باره خودداري كردند.
اتحاد بالقوه بين اسراييل و عربستان سعودي پس از آن مطرح شد كه اسراييل روابط ديپلماتيك خود را با امارات متحده عربي، بحرين، مراكش و سودان در قالب توافق ابراهيم با ميانجيگري دولت دونالد ترامپ ايالات‌متحده در سال ۲۰۲۰، ترميم كرد. از آن زمان تجارت رونق گرفت و صادرات دفاعي اسراييل به اين كشور‌ها در سال ۲۰۲۱ به ۸۰۰ ميليون دلار رسيد.
توافق با سودان از آن زمان به بن‌بست خورده است، اما به نظر مي‌رسد مذاكرات پس از سفر الي كوهن، وزير خارجه اسراييل به خارطوم در اوايل ماه جاري، دوباره شتاب گرفته است. بعيد است كه اين اتفاق بدون تاييد رياض رخ داده باشد. رياض مدت‌ها از خارطوم حمايت مالي كرده و روابط تاريخي و فرهنگي ديرينه‌اي را حفظ كرده است.
نشانه‌هاي ديگري از گرم شدن روابط بين اسراييل و عربستان سعودي وجود دارد. نتانياهو درست قبل از سوگند خوردن به عنوان نخست‌وزير در ماه دسامبر، در مصاحبه‌اي با شبكه تلويزيوني العربيه كه متعلق به عربستان سعودي است، عادي‌سازي روابط بين اكثريت كشور‌هاي يهودي و مسلمان را «جهشي كوانتومي» خواند كه «منطقه ما را از طريق راه‌هايي كه غيرقابل تصور است، تغيير خواهد داد.»
عربستان سعودي به پرواز‌هايي كه مبدا اسراييل و مقصد آسيا و استراليا هستند اجازه داده است تا از حريم هوايي اين كشور عبور كنند، چيزي كه به عنوان يك پيروزي براي بايدن تلقي مي‌شود. مقامات نظامي و اطلاعاتي عربستان و اسراييل از زماني كه اسراييل در منطقه مسووليت فرماندهي مركزي ايالات‌متحده شامل كشور‌هاي عرب خليج‌فارس قرار گرفته است، بيشتر با يكديگر ملاقات كرده‌اند.
ضديت با ايران
تشويق عربستان سعودي و ساير كشور‌هاي شوراي همكاري خليج‌فارس براي به اشتراك گذاشتن اطلاعات بيشتر و ادغام دفاع هوايي و موشكي و امنيت دريايي با يكديگر و ايالات‌متحده يكي از اهداف اصلي مذاكراتي بود كه اين هفته در رياض برگزار شد. اين موضوع به مقابله با ايران كمك مي‌كند كه از حمله روسيه به اوكراين حمايت كرده است.
جان بي‌آلترمن، مدير برنامه خاورميانه در مركز مطالعات استراتژيك و بين‌المللي، كه اغلب براي ديدار با مقامات سعودي به رياض سفر مي‌كند، مي‌گويد: درحالي كه همسويي عميقي در درك تهديد بين اسراييلي‌ها و سعودي‌ها و ساير دولت‌هاي عربي خليج‌فارس وجود دارد، موضوع به تنهايي مبناي عادي‌سازي عربستان و اسراييل نيست. محمد بن سلمان، وليعهد سعودي نيز ممكن است عادي‌سازي با اسراييل را به عنوان راهي براي بهبود روابط با ايالات‌متحده درنظر بگيرد، درحالي كه نتانياهو مي‌تواند با صحبت درباره آن اذهان را از مشكلات داخلي منحرف كند.