رييسجمهوري جديد قبرس و چالشهاي پيش رو
محمود فاضلي
دور دوم انتخابات رياستجمهوري قبرس 12 فوريه 2023 (23 بهمن 1401) برگزار شد و در رقابتي بسيار نزديك و جنجالهاي موجود، درنهايت نيكوس كريستودوليدس 49 ساله، با كسب 51.97درصد آرا به عنوان هشتمين رييسجمهوري قبرس به پيروزي رسيد. رقيب وي آندرياس ماورويانيس، با 48.03درصد شكست را در اين رقابت پذيرا شد. در اين انتخابات حزب كمونيست آكل از آندرياس حمايت ميكرد. كريستودوليدس در اين انتخابات اگرچه به عنوان كانديداي مستقل وارد رقابتهاي انتخاباتي شد اما از حمايت احزاب ميانه و راست ميانه از جمله DIKO, EDEK, DIPA و احزاب مليگرا برخوردار بود. وي كه به دنبال اعلام كانديداتوري مستقل از حزب سابق خود (ديسي)، اخراج شد اما حمايت بخشي از اعضاي بلندپايه و برخي از هواداران اين حزب را به دست آورد.
كريستودوليدس متولد 6 دسامبر 1973 است و بيش از 20 سال به عنوان ديپلمات، سخنگوي دولت و وزير خارجه قبرس فعاليت داشت. او داراي مدرك ليسانس هنر در علوم سياسي، اقتصاد، مطالعات بيزانس و يونان مدرن از كالج كوئينز و دانشگاه سيتينيويورك است و مدرك كارشناسي ارشد او در علوم سياسي از دانشگاه نيويورك و مدرك ديگر او در مطالعات ديپلماتيك از دانشگاه مالت است.
وي در اولين سخنراني بعد از پيروزي در انتخابات مدعي شد مردم قبرس با راي خود ديدگاهشان را بيان كردند. از همه درخواست ميكنم گذشته را كنار بگذارند و به آينده نگاه كنند. وحدت ملي يك شعار نيست بلكه ضرورت تاريخي است. آماده مقابله با چالشها هستم. من رييسجمهور همه قبرسيها خواهم بود. به وعدههاي انتخاباتي خود ازجمله كابينه 50 نفره عمل خواهم كرد. مصمم به ايجاد دولتي با مقبوليت اجتماعي گسترده با افراد مناسب از سراسر طيف سياسي و البته از نسل جوان هستم كه به آن افتخار ميكنيم. رقابتهاي انتخاباتي به پايان رسيده و از همه كساني كه مرا حمايت كردند خصوصا احزاب ديكو، دپا، ادك و جنبش همبستگي و سايرين تشكر ميكنم. ما تمام دردها و رنجها را پشتسر خواهيم گذاشت. از يونان كه اولين سفر خارجيام به آنجا خواهد بود، تشكر ميكنم. متعهد خواهم بود كه جهتگيري غربي قبرس را تقويت كنم.
به گسترش روابط خود با كشورهاي منطقه و قدرتهايي كه ميتوانند نقش سازندهاي در پايان دادن به اشغال و حل مشكل قبرس براساس اصول سازمان ملل و اتحاديه اروپا كمك كنند، ادامه خواهم داد. وضعيت كنوني درخصوص بحران قبرس نميتواند به شكل كنوني ادامه يابد. اقدامات لازم را انجام خواهيم داد تا اطمينان حاصل شود كه قبرس كشور مقصد براي مهاجران غيرقانوني نيست. اولويتهاي من در رياستجمهوري شامل حل مشكل قبرس و مسائل مربوط به انرژي خواهد بود. به همه اطمينان ميدهم كه آنها را نااميد نخواهم كرد. تلاش مجدد براي حل و فصل گفتوگوهاي طولانيمدت، اتحاد مجدد قبرس با هدف دستيابي به يك فدراسيون دو منطقهاي و پيگيري مشاركت فعال اتحاديه اروپا در روند حل ديپلماتيك اين بحران از وعدههاي من است.
آناستازيادس از كريستودوليدس حمايت كرد و براي وظايفي كه قرار است انجام دهد، آرزوي موفقيت كرد. نيكلاس پاپادوپولوس، رهبر حزب «ديكو» قبرس مدعي شد: «ما روح خود را براي حمايت از رياستجمهوري شما ميدهيم.» ماريو گارويان، رييس حزب «ديپا» از پيروزي كريستودوليدس استقبال كرد و مدعي شد: «او «تجسم فداكاري» است. امروز هيچ برنده يا بازندهاي وجود ندارد.»
نئوفيتو، رهبر حزب «ديسي» متعهد شد كه اين حزب در كنار كريستودوليدس خواهد ماند، ماورويانيس، كانديداي شكست خورده نيز تاكيد كرد يك شهروند فعال سياسي باقي خواهد ماند اما به سمت خود در سازمان ملل باز خواهد گشت. رييسجمهور جديد ميتواند روي حمايت حزب ديسي براي كشور حساب كند. در روزهاي سخت و براي رسيدگي به مشكل قبرس، موضوعات اقتصادي، مسائل اجتماعي و مهاجرت در كنار رييسجمهور جديد خواهيم بود. كمك به دولت جديد تنها از طريق حضور افراد حزب در دولت انجام نميشود بلكه اين رفتار مسوولانه در قبال كشور است كه اهميت دارد.»
مارينوس سيزوپولوس رهبر حزب «ادك» نيز حمايت حزب خود را از رياستجمهوري كريستودوليدس چنين اعلام كرد: «به كمك سازنده در اجراي برنامه دولتي كه با مشاركت ما تشكيل شده است، ادامه خواهد داد.» آندرياس ماورويانيس، ديگر نامزد رياستجمهوري كه در گذشته به عنوان مذاكرهكننده ارشد براي مذاكرات با بخش جداشده قبرس تركنشين انتخاب شده بود، شكست خود را پذيرفت و از همه حاميان خود تشكر كرد. وي پيش از اتمام كامل شمارش آرا در تماس با كريستودوليدس پيروزي وي را تبريك گفت و تاكيد كرد: «يك شهروند فعال سياسي باقي خواهم ماند. توصيه كردن به رييسجمهور جديد را دوست ندارم اما چيزي كه اهميت زيادي دارد اتحاد مجدد كشور، اداره خوب كشور، داشتن نهادهاي موثر، احترام به دموكراسي و ارتقاي كيفيت زندگي مردم است. كشور سزاوار شرايط بهتري است.
انتخاب كريستودوليدس به عنوان رييسجمهوري جديد باتوجه به موضع تند طرفهايي كه از كريستودوليدس در انتخابات حمايت كردند، ميتواند به يك چالش جدي تبديل شود. دولت جديد سعي خواهد كرد سياست مالي محتاطانه قبرس همراه با سياستهاي اصلاحات اقتصادي را حفظ كند. او اعلام كرده است كه با توجه به بحران انرژي، كمك به خانوارها و مشاغل، ضروري است كه اين موضوع با سياست انضباط مالي در تناقض است. او همچنين سياست افزايش تدريجي كمك هزينه زندگي را براي رفع اين مشكل مدنظر دارد و معتقد است كه درصورت عدم رعايت اين اصل رقابتي اقتصاد تضعيف ميشود. 83درصد از كل انرژي قبرس در سال 2021 به نفت و فرآوردههاي نفتي وارداتي متكي بود و سوختهاي زيستي و انرژيهاي تجديدپذير 13درصد را شامل ميشود.