ابتذال شر و هوش مصنوعی

صحبت از اكتشافات علمی و آینده‌ای که علم رقم خواهد زد همیشه بحث‌برانگيز بوده است. آينده‌پژوهانی مانند ميچيو كاكو بر اين باورند كه توانایی‌هایی مانند «تلپاتی» ديگر تنها در داستان‌های علمی- تخيلی و جزو روياهای بشر نخواهد بود و عينيتی از حقيقت زيستی بشر خواهد شد. اين نظريه كه پيشرفت‌های علمی چهره اجتماعی و سياسی‌ ساختارهای كنونی بشر را تغيير خواهد داد از ديدگاه اين فيزيكدان مشهور (ميچيو كاكو) اتفاقی دور از ذهن نيست. نظريه ابتذال شر كه هانا آرنت آن را مطرح كرد در تقابل اين پيشرفت‌های تكنولوژیكی با فلسفه‌های اجتماعی و سياسی نيز به شدت و به صورت محسوس قابل طرح شدن است. تئوری انتخاب در یک تعریف ساده، در مورد انتخاب‌ها و چگونگی و چرایی انجام آنهاست. 
تئوری انتخاب بیان می‌کند که ما به‌عنوان یک انسان برای به دست آوردن آنچه می‌خواهیم، چگونه رفتارمان را انتخاب می‌کنیم، حال بياييد تمامی انتخاب‌های يك جامعه را با استفاده از اتفاقات تكنولوژيكی جوری برنامه‌ريزی كنيم كه همه افراد يكسان فكر كنند. از نگاه آرنت اين عينيت پديدار شدن «ابتذال شر» به صورت كاركردی در جامعه است، چراكه انتخاب افراد نه براساس ناخودآگاه انسانی كه بر اساس ناخودآگاهی پديدار می‌شود كه از پيش توسط يك سيستم هوشمند و يك ناظر مطلق بيرونی برای تك‌تك افراد تعريف شده است، «ويليام گلاسر» اين شكل از انتخاب را با عنوان نظريه «ماشين رفتار» به صورت خيلی كلی مطرح می‌كند. در همين يك ماه اخير يك پديده نسبتا نوظهور و توسعه يافته توسط غول فناوری جهان يعنی شركت مايكروسافت، يك دستيار مجازی كه از بالاترين سطوح هوش مصنوعی طراحی شده توسط بشر بهره می‌برد در يك دادگاه در ايالات متحده شركت كرد و قاضی جلسه از وی پرسش‌هایی را كرد، يعنی اين هوش مصنوعی (ChatGPT) دارای هويتی مستقل و انسان‌گونه شده است، تا جايی كه می‌تواند روی استنتاج و صدور رای دادگاه‌های بشری(متاثر از وجدان انسانی) تاثير مستقيم بگذارد. اگر اين دادگاه در هر كشور يا محل ديگری هم برگزار می‌شد، اگر سوالات مشابهی توسط قاضی مطرح می‌شد، يقينا پاسخ‌های يكسانی هم دريافت می‌كرد، چراكه دسترسی به پايگاه اطلاعاتی و داده‌ای اين ماشين احتمالا تا حدود زيادی يكسان بود. اين همان نكته ظريفی است كه می‌خواستيم به طرح پرسش در باب آن برسيم، اگر پايگاه داده‌های يكسان وجود داشته باشند، احتمال اينكه پاسخ‌ها و انتخاب‌های يكسان در جوامع صورت پذيرد را بالا نمی‌برد؟ و آيا اين همان «ابتذال شر» نيست؟