كتابي از بهمن نامورمطلق
كتاب «ديرش روايي» نوشته بهمن نامورمطلق به تازگي ازسوي انتشارات سخن منتشر و راهي بازار نشر شد.
اين كتاب يكي از عناوين مجموعه «زمان و روايت» است كه نامورمطلق پس از كتاب‌هاي «تراروايت»، «درآمدي بر بينامتنيت»، «ادبيات تطبيقي» و «درآمدي بر اسطوره‌شناسي» نوشته است. مبحث زمان در روايت كه يكي از مباحث اصلي در كنار وجه و صدا محسوب مي‌شود خود شامل سه عنصر است: چينش يا نظم، ديرش يا سرعت و بسامد يا تناوب. ديرش روايي
-durée/during- به طول و مدت زمان داستان و نسبت آن با طول و مدت روايت مي‌پردازد. به عبارت ديگر در ديرش نيز مانند دو عناصر ديگر زماني يعني چينش و بسامد موضوع تفاوت ميان زمان داستان و زمان روايت است. براي مثال چگونه بيست سال عمر يك انسان يعني زمان داستان را مي‌توان در دو ساعت روايت سينمايي به نمايش گذاشت؟ يا برعكس چگونه يك حادثه بيست دقيقه‌اي را مي‌توان در يك فيلم دوساعتي به تصوير كشيد؟ اينها همگي در ديرش روايي مورد بحث قرار مي‌گيرند. به همين دليل شيوه‌هاي اصلي چهارگانه مورد بررسي قرار مي‌گيرند كه عبارتند از: حذف، تلخيص، صحنه و درنگ. ديرش زماني در روايت يكي از فرصت‌هايي محسوب مي‌شود كه روايت مي‌تواند به‌واسطه آن با تغيير دادن واقعيت يك اثر هنري خلق نمايد. ديرش روايي يكي از شيوه‌هاي دستكاري داستان در روايت براي خلق اثر هنري است. شناخت اين فرصت‌ها و شيوه‌هاي روايي موجب مي‌شود تا نويسندگان از آنها براي خلق اثري مناسب‌تر و موفق‌تر بهره ببرند و منتقدان بهتر و مستدل‌تر به شناخت روايت‌هاي ادبي يا سينمايي و غيره نائل شوند. كتاب ديرش روايي با حجم ۳۹۹ صفحه در دو بخش به نگارش درآمده است؛ در بخش نخست كه به مباحث نظري اختصاص دارد به زمان‌ها و ديرش‌ها، ديرش روايي و گونه‌شناسي آن، حذف، تلخيص، صحنه، درنگ، گونه‌شناسي تركيبي و تحليلي و گونه‌هاي تراديرشي پرداخته شده است. «ديرش در فلسفه هنر» و «مطالعه تراروايي يك اقتباس؛ تنگسير» نيز دومين بخش اين كتاب را تشكيل مي‌دهد.
نامورمطلق پژوهشگر و عضو هيات علمي دانشگاه شهيد بهشتي است.