بهاره شبانكارئيان
«موبايل‌قاپان شرق تهران روز چهارشنبه توسط ماموران پليس دستگير شدند. سارقاني كه با سلاح سرد برخي شهروندان را تهديد و موبايل‌هاي آنان را به سرقت مي‌بردند.»
كلوزاپ اول: سارقان
...«برادرم فوت كرده بود و پول كفن و دفن نداشتيم»…
دفترچه حساب و كتاب سارقان كه در معرض ديد واقع شده بود. «بسمه تعالي»؛ اولين كلمه‌اي بود كه بالاي دفترچه حساب و كتاب مربوط به سارقان با خودكار قرمز نوشته شده بود. بعد هم زير آن مبلغ، نوع گوشي و اطلاعات ديگر را نوشته بودند، اما دفترچه حساب و كتاب‌شان هرگز كامل نشد و بازداشت شدند...
صبح پنجشنبه ۲۹ تير ماه سارقان و مالباختگان در پايگاه سوم كلانتري ۱۲۴ قلهك حضور پيدا كردند. مالباختگان با چهره‌هايي مضطرب گوشه كنار سالن ايستاده بودند، اما دختري جوان با چشم‌هايي كه از اشك پر شده بود ميان مالباختگان بيشتر جلب‌توجه مي‌كرد...
چند دقيقه كه گذشت سارقان را آوردند. دو نفرشان لباس شخصي (لباس‌هايي كه با آن به سرقت مي‌رفتند) به تن داشتند و دو نفر ديگر لباس مخصوص به زندانيان. يكي از دو سارقي كه لباس‌هاي زمان سرقت‌شان را به تن داشتند، پسري زارونزار بود كه پيراهن سفيد با طرح درختان نخل، شلوار جين مشكي و دمپايي‌هايي سفيد به تن داشت و درحالي كه اين پا و آن پا مي‌كرد، كنار ديوار ايستاده بود. اين سارق ۲۹ ساله كه مدعي بود برادرش تازه فوت كرده با چهره‌اي خسته، سرش را برگرداند و به «اعتماد» گفت: «برادرم فوت كرده بود و پول كفن و دفن نداشتيم. دوستم پيشنهاد داد كه موبايل سرقت كنيم. مواد مخدر از نوع […] كشيدم و همراه دوستم براي سرقت به خيابان‌ها رفتيم.» همدست او پسري ۱۵ ساله بود. دستش را از آرنج خم كرده و مماس ديوار گذاشته و پيشاني‌اش را هم به دستش چسبانده بود. در پاسخ به اينكه چي شد؛ سراغ سرقت رفتي، بغض كرد و به «اعتماد» گفت: «مجبور شدم سرقت كنم.» بعد از كمي مكث توپ را در زمين دوستش كه كنار دست او ايستاده بود، انداخت و گفت: «به پيشنهاد دوستم رفتيم براي سرقت.»
دو نفر ديگر هم كه به عنوان مالخر بازداشت شده بودند لباس مخصوص به زندانيان به تن داشتند. يكي از آنها كه از بقيه جثه بزرگ‌تري داشت به «اعتماد» گفت: «ما سارق نبوديم.» اين دو كه به عنوان مالخر با آن دو سارق همكاري مي‌كردند حاضر به صحبت نشدند. يكي از عوامل پليس در واكنش به سكوت اين سارقان گفت: «هر دو نفر سابقه سرقت و خريد اموال مسروقه از جمله گوشي داشتند. سارقان در لحظه سرقت بازداشت شدند. تمامي فيلم‌هاي لحظه سرقت‌شان نيز موجود است.»
كلوزاپ دوم: مالباختگان
...«از روز سرقت به بعد دخترم ديگر سر كار نمي‌رود»...
نفر اول؛ پسري ۱۵ ساله بود. در مورد روز حادثه به «اعتماد» گفت: «روز يكشنبه هفته گذشته به همراه دوستم هنگامي كه از مدرسه خارج شده بوديم نزديك ميدان سبلان دو نفر كه سوار موتوسيكلت بودند به سمت ما آمدند. يكي از آنها پياده شد و چاقويي از جيبش درآورد و زير گردنم گذاشت و گفت؛ گوشي‌ات را بده. گفتم؛ گوشي ندارم. چاقو را بلند كرد كه به من ضربه بزند، ترسيدم و گفتم موبايلم در جيبم است. دست كرد و موبايل را برداشت و فرار كردند.»
نفر دوم؛ مردي حدودا ۵۰ ساله و معلم بود. او در مورد آن صبح كه سارقان گوشي او را به سرقت برده بودند به «اعتماد» گفت: «ساعت ۵ و نيم صبح روز دوشنبه هفته گذشته داخل ماشين نشسته بودم تا همسرم از بيمارستان نوبت ويزيت بگيرد. شيشه ماشين پايين بود و مشغول كار با گوشي‌ام بودم. ناگهان دو نفر با يك موتوسيكلت به سمت ماشينم آمدند و يكي از آنها گوشي را از دستم قاپيد و رفتند.»
نفر سوم؛ پسر جواني بود كه به «اعتماد» گفت: «داخل يكي از واگن‌هاي مترو ايستاده بودم ناگهان مردي قوي جثه از پشت سر خودش را محكم به من كوبيد. بعد هم دستش را بالا آورد و عذرخواهي كرد و رفت. آن لحظه اصلا متوجه نشدم چه اتفاقي افتاده تا اينكه به خانه رسيدم. دنبال گوشي در جيب شلوارم بودم كه متوجه شدم گوشيم نيست. كار خود همان فردي بود كه داخل مترو با من برخورد كرد. الان هم آنجا كنار ديوار ايستاده.»
نفر چهارم هم يك پسر جوان بود. او نيز به «اعتماد» گفت: «گوشيم دستم بود و در حال بالا آمدن از پله برقي بودم تا از مترو خارج شوم. مقابل در خروجي مترو ناگهان يك موتور سوار با كف دستش محكم به صورت من كوبيد و روي زمين پرت شدم. طوري كه شيشه عينكم خورد شد. او هم خيلي راحت گوشي را گرفت و برد.» نفر پنجم؛ دختر جواني بود كه در خرداد ماه جاري مقابل ساختمان محل كارش گوشي او را سرقت كردند. اين دختر جوان هم به «اعتماد» گفت: «از اسنپ پياده شده بودم و به صورت اينترنتي مي‌خواستم هزينه را پرداخت كنم كه ناگهان گوشي را از دستم قاپيدند و رفتند. دو نفر بودند با يك موتوسيكلت. گوشيم گران‌قيمت بود. براي همين دنبال‌شان دويدم اما زمين خوردم.» پدر اين دختر هم گفت: «اين اتفاق تاثير بدي به لحاظ روحي رواني روي دخترم گذاشت. به طوري كه ديگر سر كار نمي‌رود و مدام خانه است. متاسفانه تمام گوشي‌ها پيدا شدند غير از گوشي دخترم. سارقان اعتراف كردند كه گوشي دخترم را فروختند.»
كلوزآپ سوم: پليس
...«سارقان دست به سرقت‌هاي زيادي زده بودند»...
«علي وليپور گودرزي» رييس پليس آگاهي پايتخت نيز درباره اين پرونده به «اعتماد» گفت: «با وقوع زورگيري‌هاي سريالي از شهروندان با استفاده از سلاح سرد در شرق تهران، موضوع رسيدگي به پرونده در دستور كار تيمي از كارآگاهان پايگاه سوم پليس آگاهي قرار گرفت. باتوجه به حساسيت موضوع كارآگاهان تحقيقات ابتدايي را آغاز كردند و در بررسي‌ها متوجه شدند سرقت‌ها توسط دو مرد سابقه‌دار صورت گرفته است. كارآگاهان در نخستين گام با بازبيني‌هاي دوربين مدار بسته اطراف صحنه جرم هويت متهمان را شناسايي كردند و متوجه شدند آنها دست به سرقت‌هاي زيادي زده‌اند. كارآگاهان پليس آگاهي پس از دريافت اين سرنخ مهم با اقدامات اطلاعاتي، مخفيگاه متهمان را در يكي از محله‌هاي تهران شناسايي و پس از هماهنگي‌هاي لازم با مرجع قضايي آنها را در يك عمليات منسجم دستگير كردند. متهمان در جريان تحقيقات به ۶۰ فقره سرقت زورگيري از شهروندان در خيابان‌هاي تهران اعتراف و مالباختگان در مواجهه حضوري آنها را به عنوان سارق اموال خود شناسايي كردند. مالخران اين پرونده نيز دستگير و ۷۷ دستگاه تلفن همراه مسروقه از آنها كشف شده است كه با صدور قرار قانوني از سوي مرجع قضايي متهمان براي كشف جرايم احتمالي و شناسايي ساير شكات ديگر دراختيار كارآگاهان پايگاه سوم پليس آگاهي قرار گرفتند.»
همچنين «سرهنگ گودرز داوري» رييس پليس پايگاه يازدهم پليس آگاهي در مورد اين حادثه گفت: «كارآگاهان پايگاه سوم آگاهي موفق به شناسايي دو نفر سارق زورگير شدند كه حين دستگيري چهار دستگاه گوشي سرقتي به همراه داشتند. در تحقيقات بعدي از سارقان دو مالخر نيز شناسايي و دستگير شدند. از مخفيگاه اين دو متهم نزديك ۸۰ دستگاه انواع گوشي‌هاي مسروقه كشف و ضبط شد. سارقان گاهي برخي از قطعات گوشي‌هايي كه قابليت دارند را به مالخران مي‌فروشند و برخي ديگر از گوشي‌ها را بسته‌بندي مي‌كنند و از طريق مالخران و رابطان به يكي از كشورهاي همسايه مي‌فروشند.»
تعداد سارقان دستگير شده در سال ۱۴۰۰ برابر با ۴۴۵ هزار و ۳۲۳ بوده است
طبق بررسي‌هاي «اعتماد» از آمار منتشر شده در مركز آمار ايران در سال‌هاي ۱۳۹۱ تا ۱۴۰۰ آمار سرقت‌هاي ثبت شده در كشور با رشد ۷/۱ برابري از ۵۴۵ هزار مورد در سال به بيش از ۹۰۰ هزار مورد افزايش پيدا كرده است. بر همين اساس نرخ سرقت‌هاي ثبت شده در سال ۱۴۰۰؛ ۵۰درصد بيشتر از سال ۱۳۹۰ است. چنانكه آمار سرقت‌هاي ثبت شده در سال ۱۴۰۰ به هزار و ۷۵ سرقت به‌ازاي هر ۱۰۰ هزار نفر «حدود ۱/۱ درصد» رسيده است. «اعتماد» با استناد بر اطلاعات مركز آمار ايران تعداد سارقان دستگير شده، سرقت‌هاي ثبت شده و نرخ سرقت‌هاي ثبت شده به ازاي هر ۱۰۰ هزار نفر را در دهه ۱۳۹۰ بررسي مي‌كند.
تعداد سارقان دستگير شده
۱۳۹۱؛ ۳۰۶ هزار و ۵۷۰ سارق
۱۳۹۲؛ ۳۲۸ هزار ۳۰۹ سارق
۱۳۹۳؛ ۲۹۵ هزار و ۲۶ سارق
۱۳۹۴؛ ۲۴۷ هزار و ۷۰ سارق
۱۳۹۵؛ ۳۴۳ هزار ۴۲۵ سارق
۱۳۹۶؛ ۳۱۰ هزار و ۸۴۳ سارق
۱۳۹۷؛ ۳۳۸ هزار و ۵۳ سارق
۱۳۹۸؛ ۳۵۵ هزار و ۶۹۸ سارق
۱۳۹۹؛ ۴۲۲ هزار و۸۰ سارق
۱۴۰۰؛ ۴۴۵ هزار و ۳۲۳ سارق
تعداد سرقت‌هاي ثبت شده
۱۳۹۱؛ ۵۴۵ هزار و ۴۷۶ فقره سرقت
۱۳۹۲؛ ۶۷۲ هزار و ۶۷۴ فقره سرقت
۱۳۹۳؛ ۶۴۶ هزار و ۷۷۴ فقره سرقت
۱۳۹۴؛ ۶۰۵ هزار و ۵۶۴ فقره سرقت
۱۳۹۵؛ ۵۸۵ هزار و ۹۰۶ فقره سرقت
۱۳۹۶؛ ۵۹۷ هزار و ۲۹۵ فقره سرقت
۱۳۹۷؛ ۷۸۶ هزار و ۵۹۰ فقره سرقت
۱۳۹۸؛ ۸۶۳ هزار و ۳۳۳ فقره سرقت
۱۳۹۹؛ ۹۰۲ هزار و ۴۳۵ فقره سرقت
۱۴۰۰؛ ۹۰۳ هزار و ۹۲۹ فقره سرقت
نرخ سرقت‌هاي ثبت شده به ازاي هر ۱۰۰ هزار نفر
۱۳۹۱؛ ۷۱۷
۱۳۹۲؛ ۸۷۴
۱۳۹۳؛ ۸۳۱
۱۳۹۴؛ ۷۶۹
۱۳۹۵؛ ۷۳۳
۱۳۹۶؛ ۷۳۷
۱۳۹۷؛ ۹۶۰
۱۳۹۸؛ ۱۰۴۴
۱۳۹۹؛ ۱۰۸۲
۱۴۰۰؛ ۱۰۷۵