ليلي پار ديگر ناديده گرفته نمي‌شود
داستان باورنكردني يك زن فوتباليست كه با شوت دست يك مرد را شكست!
گروه ورزش
اين روزها جام جهاني فوتبال زنان در حال برگزاري است، اما شايد خيلي‌ها ندانند كه زماني فوتبال براي زنان ممنوع بوده است. نيويورك‌تايمز با تمركز بر آن روايت زني را مطرح مي‌كند كه نقشي اساسي در پيشرفت اين رشته داشته است.
به گزارش روزنامه اعتماد و به نقل از نيويورك‌تايمز، ليلي در زماني كه زنان عملا از فوتبال منع شدند، استقامت كرد و اولين زني بود كه به تالار مشاهير ملي فوتبال انگلستان راه يافت.
اين مقاله بخشي از Overlooked است، مجموعه‌اي از آگهي‌هاي ترحيم در مورد افراد سرشناسي كه بعد از سال 1851 درگذشتند، اما مرگ آنها در روزنامه تايمز گزارش نشد. در سال 1921، اتحاديه فوتبال، هيات حاكمه فوتبال انگليس، عملا زنان را از انجام فوتبال منع كرد و آن را «براي زنان كاملا نامناسب» ارزيابي كرد. اما در آن زمان، يك بازيكن برجسته به نام ليلي پار وجود داشت كه قبلا به دليل مهارت خود در زمين فوتبال شهرت پيدا كرده بود.
شهرت او بخشي از دلايل رشد فوتبال زنان در آن زمان بود كه نمونه آن مسابقه‌اي بود كه در آن او در گوديسون پارك در ليورپول بازي كرد كه حدود 53000 تماشاگر را به خود جلب كرد و هزاران نفر ديگر در خارج از استاديوم حضور داشتند. (تا زماني كه اتلتيكو مادريد در مارس 2019 در مقابل 60739 هوادار از بارسلونا ميزباني كرد، اين بزرگ‌ترين جمعيت براي يك بازي فوتبال زنان در 99 سال گذشته بود.)
اگرچه محروميت انجمن باعث شد كه پار و دوستانش از بازي كردن در استاديوم‌ها منع شوند، اما او تا جايي كه مي‌توانست، در زمين‌ها و پارك‌هاي انگلستان و خارج از كشور رقابت كرد و در طول 31 سال حضورش در همان تيم، يعني Dick, Kerr Ladies Football Club همچنان توجه‌ها را به خود جلب كرد.
در سال 1927، روزنامه انگليسي The Leicester Mail او را «يك مجري فوق‌العاده زيرك و سريع» با «ضرباتي شبيه اسب گاري» ناميد. تا زماني كه از فوتبال بازنشسته شد، در سال 1951، تخمين زده مي‌شود كه 1000 گل به ثمر رساند.
گيل نيوشام، نويسنده كتابي در سال 1994 با عنوان «در ليگ خودشون! ديك، خانم‌هاي كر 1917-1965» نوشت: پار «بازيكن بزرگي در يك تيم بزرگ بود» و او در كنار گلزنان ستاره‌اي مانند فلوري ردفورد و جني هريس و كاپيتان تيم آليس، در موفقيت چشمگير باشگاه نقش داشت.
مقامات فوتبال در دهه 1970 شروع به لغو ممنوعيت در انگليس و همچنين ساير كشورها كردند. اولين جام جهاني رسمي زنان در سال 1991 برگزار شد و علاقه به اين رويداد از آن زمان به‌طور قابل توجهي افزايش يافته است.
امسال، جام جهاني زنان كه در حال حاضر در استراليا و نيوزيلند در حال برگزاري است، شامل 32 تيم مي‌شود.
رقابت‌هاي باشگاهي در انگليس نيز ارتقا يافته است. سوپرليگ زنان كه در سال 2011 آغاز شد، در سال 2018 كاملا حرفه‌اي شد. در ايالات متحده، ليگ ملي فوتبال زنان در سال 2013 آغاز شد.
در سال 2002، پار اولين زني بود كه وارد تالار مشاهير موزه ملي فوتبال انگلستان شد كه اكنون در منچستر است و در سال 2019، موزه مجسمه‌اي از او در اندازه واقعي آنجا نصب شد كه اولين مجسمه براي يك فوتباليست زن بريتانيايي نيز بود.
مارزنا بوگدانوويچ، سخنگوي فوتبال زنان در اتحاديه فوتبال، در گاردين در سال 2019 گفته است: ما از زمان ليلي پار راه درازي را پيموده‌ايم و او سزاوار شناخته شدن به عنوان يك پيشگام واقعي اين ورزش است.
ليليان پار در 26 آوريل 1905 در سنت هلن، حدود 10 مايلي شمال شرقي ليورپول، در خانواده سارا و جورج پار، كارگر شيشه‌گري به دنيا آمد. او كه بزرگ شد، در خيابان با برادرانش فوتبال بازي مي‌كرد.
زنان از اواخر قرن نوزدهم در بريتانيا فوتبال بازي مي‌كردند، اما جنگ جهاني اول فرصتي را براي آنها فراهم كرد تا شكوفا شوند. از آنجايي كه مردان براي مبارزه فرستاده مي‌شدند و زنان كارخانه‌هاي كشور را پر مي‌كردند، دولت فوتبال را به عنوان يك فعاليت پس از كار تشويق كرد.
پار براي كار در كارخانه لكوموتيوسازي Dick, Kerr & Co رفت كه در طول جنگ توليدات خود را به مهمات تغيير داده بود و زماني كه حدود 15 سال داشت به عنوان مدافع چپ به تيم شركت پيوست.
نيوشام در كتاب خود نوشت كه رفتار او مي‌توانست خشن و ناگهاني باشد، اما دوستان از شوخ طبعي و دوستي قوي او با بسياري از هم‌تيمي‌هايش لذت مي‌بردند.
در يكي از داستان‌هاي شايد غيرمعمول در مورد اين بازيكن روايت شده كه تيم در حال بازي در اشتون پارك در پرستون، انگلستان، در شمال غربي منچستر بود كه يك دروازه‌بان حرفه‌اي مرد اعلام كرد كه يك زن هرگز نمي‌تواند به يك مرد گل بزند. پار كه به خاطر پاي چپ قدرتمندش مشهور بود، چالش او را پذيرفت. او براي زدن يك ضربه پنالتي عليه او صف‌آرايي كرد و با ضربه او دست مرد را شكست!
در 5 فوريه همان سال، او يك هت‌تريك - سه گل در يك مسابقه - در نلسون، انگلستان به ثمر رساند. او سه روز بعد در استاليبريج در برد 10-0 تيمش گل ديگري به ثمر رساند. در پيروزي 9-1 در ليورپول در ورزشگاه آنفيلد در هفته بعد، او 5 گل را در برابر تيمي از ستاره‌ها كه توسط كمدين هري ولدون جمع‌آوري شده بود، به ثمر رساند. در ماه مه، او همه گل‌هاي تيمش را در پيروزي 5-1 مقابل يك تيم فرانسوي ميهمان به ثمر رساند. به گفته نيوشام، توانايي‌هاي شوت‌زني و عبوري پار و همچنين هيكل چشمگير او (قد او 5 فوت و 10 اينچ يا بيشتر بود)، به سرعت او را تبديل به يك ستاره كرد و او سال 1921 را با 108 گل به پايان رساند.
در آن سال، تيم تمام 67 بازي خود را برد و حدود 448 گل در اين روند به ثمر رساند در حالي كه فقط 22 گل دريافت كرده بود. بازيكنان ديگر، از جمله ردفورد و هريس، در تسلط تيم سهيم بودند. به عنوان مثال، در يك مسابقه آوريل 1921 در بارو، تيم با هفت گل ردفورد، چهار گل از هريس و سه گل از پار، 14-2 برنده شد. ردفورد با به ثمر رساندن 170 گل پيشتاز گلزني در سال جاري بود.
در 5 دسامبر 1921، اتحاديه فوتبال به اتفاق آرا قطعنامه خود را تصويب كرد كه در آن اعلام كرد فوتبال در ميان زنان «نبايد تشويق شود». اين قانون موظف است كه تمام باشگاه‌هاي اتحاديه «از استفاده از زمين‌هاي خود براي چنين مسابقاتي خودداري كنند.» از آنجايي كه باشگاه‌هاي انجمن تقريبا همه استاديوم‌ها را در اختيار داشتند، فوتبال زنان در هر مقياس قابل توجهي در واقع ممنوع شد.
ممنوعيت‌هاي مشابه در بيشتر قرن بيستم در سراسر جهان رايج بود. شتابي كه از زمان جنگ جهاني اول ايجاد شده بود، متوقف شد و ورزش براي زنان همانند شكوفه روي درخت انگور پژمرده شد.
با اين وجود، تيم پار در مقابل جمعيت كمتر و در تورهاي خارج از كشور به بازي ادامه داد. در سال 1922، او كاپيتان يك سفر به ايالات متحده بود. اكتبر آن سال، تيم در واشنگتن دي‌سي با يك تيم مردان 4-4 مساوي كرد. برخي منابع نشان مي‌دهند كه رييس‌جمهور وارن جي. هاردينگ بازي را شروع و توپ مسابقه را امضا كرد.
همان‌طور كه او به بازي ادامه داد، پار براي پرستاري آموزش ديد و در بيمارستاني به نام ويتينگهام، يك مركز روانپزشكي در شمال شرقي پرستون كار كرد. برخي پار را يك نماد عجيب و غريب مي‌دانند، اما هيچ مدركي دال بر همجنسگرا بودن او وجود ندارد.
ژان ويليامز، استاد تاريخ ورزش در دانشگاه ولورهمپتون مي‌گويد: «مانند همه ستاره‌هاي بزرگ فوتبال ما، به همان اندازه كه حقايق وجود دارد، افسانه‌سازي نيز وجود دارد. همه ما داستان او را با تاثيرات خودمان دستكاري مي‌كنيم. به همين دليل است كه او براي بسياري از افراد بسيار مهم است.»
حرفه پار تا 40 سالگي او ادامه داشت. او آخرين بازي خود را در سال 1951 انجام داد. در سال 1965، او از پرستاري بازنشسته شد. چند سال بعد تشخيص داده شد كه او به سرطان سينه مبتلاست و تحت ماستكتومي دوبل قرار گرفت. او زنده ماند تا ممنوعيت فوتبال زنان در سال 1971 برداشته شود، اما در 24 مه 1978 بر اثر سرطان در خانه‌اش در پرستون درگذشت. او 73 سال داشت.
فقط در دهه‌هاي اخير شناخت پار و دستاوردهاي باشگاهش شتاب بيشتري گرفته است. نشانه‌هاي تاريخي براي تيم او اكنون در سايت كارخانه پرستون، استاديوم پرستون نورث‌اند و اشتون پارك است. موزه ملي فوتبال انگليس در سال 2021 نمايشي دايمي درباره زندگي او نصب كرد. بليندا اسكارلت، متصدي آن زمان در موزه فوتبال زنان، در سال 2020 گفت: «ليلي دريچه‌اي است كه از طريق آن مي‌توان به بازي زنان در دهه 20 نگاه كرد.» او افزود: «اگر آن دسته از زنان با اين ممنوعيت مبارزه نمي‌كردند و در هر جايي كه مي‌توانستند فضايي براي بازي فوتبال پيدا كنند، بازي نمي‌كردند، فوتبال زنان ادامه پيدا نمي‌كرد.»