پاسخ «آبفا» به گزارش «اعتماد»
گروه اجتماعي| به دنبال انتشار گزارش «رنج‌هاي 120 روزه» كه روز دوم مرداد در صفحه جامعه روزنامه اعتماد منتشر شد، شركت آب و فاضلاب استان سيستان و بلوچستان جوابيه‌اي براي روزنامه ارسال كرد.
در متن اين جوابيه آمده است: «استان سيستان‌و‌بلوچستان كه معادل 11.8 درصد از مساحت كل كشور را به خود اختصاص داده است، از لحاظ شرايط آب و هوايي در كشور شرايط منحصر به فردي دارد. بيشترين دماي هوا در تابستان و در بيشتر روزهاي سال به شهرهاي اين استان اختصاص مي‌يابد و در بعضي از روزهاي زمستان، شمالِ سيستان‌و‌بلوچستان سردترين نقطه كشور مي‌شود.
ميانگين بارندگي سالانه در استان پايين‌ترين آمار را دارد و در بيشتر مواقع بارندگي‌هاي مونسون در مركز و جنوب استان آمار قابل توجهي را ثبت مي‌كند؛ اما به دليل عدم تغذيه يا ذخيره اين منابع از دسترس خارج مي‌شوند. اما با وجود اين موضوع، آبرساني به نقاط مختلف استان از شمال تا جنوب برنامه‌ريزي و اجرا شده است.
در شمال استان با توجه به منابع آبي موجود و چاه‌نيمه‌ها در دهه هفتاد به كليه روستاها آبرساني شده است و آب تصفيه در كليه روستاها توزيع مي‌شود كه با توجه به قدمت تاسيسات و عدم در نظر گرفتن بعضي از مصارف، هم‌اكنون طرح بازنگري در قالب جهاد آبرساني در حال اجرا و اصلاح شبكه‌هاي توزيع با اولويت‌بندي مشخص در حال انجام است. در مركز استان منابع آب زيرزميني و در جنوب استان تلفيق آب زيرزميني، سطحي و شيرين‌سازي براي آب شرب در نظر گرفته شده است و در راستاي آن طرح‌هاي آبرساني اجرا يا در مرحله اجرا قرار دارد. در شمال استان كه 5 شهرستان را شامل مي‌شود كليه شهرها و روستاها از طريق 2 تصفيه‌خانه در مجموع به ظرفيت 1800 ليتر در ثانيه آبرساني مي‌شود كه با توجه به قدمت تاسيسات روستايي در تابستان‌ها برخي از نقاط كه از تصفيه‌خانه فاصله دارند عمدتا در شمال هيرمند، نيمروز و هامون دچار افت فشار و قطعي آب مي‌شوند؛ در بعضي از نقاطِ شهرستان‌هاي زابل، نيمروز و هامون براي رفع كمبود آب، تاسيسات شهري و روستايي متصل شده كه اين امر سبب شده 360 ليتر در ثانيه در اين نقاط به روستاها كمك شود. براي رفع كليه كمبودهاي آب شرب روستاها در طرح جهاد آبرساني، در 5 ناحيه فشاري اصلاح و نوسازي كليه خطوط انتقال و شبكه‌هاي توريع اجرا مي‌شود.
فقر منابع آب زيرزميني در دشت زاهدان باعث شده تامين آب اين شهر با جمعيت حدود يك ميليون نفر از نقاط ديگر و از طريق خطوط و ايستگاه‌هاي پمپاژ انتقال يابد. چاه‌نيمه، دشت حرمك، آب‌شيرين‌كن و چاه‌هاي سطح شهر منابع تامين آب زاهدان هستند كه 2000 تا 2100 ليتر در ثانيه آب از اين منابع تامين مي‌شود.
با وارد مدار شدن چاه‌هاي دشت حرمك انتقال آب به ميزان 400 ليتر در ثانيه از چاه‌نيمه كاهش يافت. 42 هزار مترمكعب در شبانه‌روز در سطح شهر شيرين‌سازي صورت مي‌گيرد كه 15 هزار متر مكعب آن در ابتداي سال گذشته انجام شد و در مجموع 500 ليتر در ثانيه آب از طريق بخش خصوصي و در قالب خريد تضميني شيرين‌سازي مي‌شود. در حال حاضر 700 ليتر از چاه‌نيمه، 500 ليتر از طريق شيرين‌سازي، 400 ليتر از چاه‌هاي حرمك و 400 ليتر از چاه‌هاي سطح شهر زاهدان برداشت مي‌شود. نياز آبي شهر زاهدان بر اساس سرانه‌هاي مصوب و در اوج مصرف با توجه به اضافه شدن نقاط جمعيتي جديد به شهر، به بيش از 2600 ليتر در ثانيه مي‌رسد كه با توجه به كمبود منابع تامين آب با مديريت در شبكه به مشتركان در سطح شهر انتقال مي‌يابد. براي رفع كمبود آب، اين شركت منابع حرمك را در دستور كار قرار داد كه با توجه به كاهش حجم آب چاه‌نيمه‌ها ناشي از عدم تحقق حقابه اين ظرفيت براي طرح اضطراري در نظر گرفته شده است. طرح تامين آب اضطراري شهر زاهدان و منطقه سيستان كه با حفر 115 حلقه چاه در نقاط مختلف در دستور كار وزارت نيرو قرار دارد هم‌اكنون در مناطق حرمك، هامونِ هيرمند، شيله، بندان و نوار مرزي جنوب شرق سيستان در حال اجرا است كه با وجود عمليات اجرايي مطلوب در كوتاه‌مدت و در مواقع بحران مي‌تواند بخشي از نياز آب شرب را تامين كند، اين طرح در حرمك تكميل و در هامون هيرمند با 80 درصد پيشرفت فيزيكي در حال اجرا است كه لازم است شيرين‌سازي نيز بشود. براي نقاط حاشيه شهر زاهدان كه بيشتر در قسمت‌هاي شمالي و غرب تحت عنوان شهرك‌هاي جديد و نقاط روستايي اضافه شده‌اند طي چند سال اخير لوله‌گذاري شبكه توزيع صورت گرفته و اين شركت به دليل عدم اضافه شدن منابع تامين آب از منابع موجود يا از طريق برداشت آب از سفره شهر زاهدان مشكل تامين آب بهداشتي را مرتفع كرده است و براي شرب از طريق بخش خصوصي با واگذاري امتياز شيرين‌سازي آب با هماهنگي ساير مراجع ذيصلاح توزيع آب شرب را انجام مي‌دهد. با تكميل طرح انتقال آب از آبخوان شرقي استان و افزايش ظرفيت تامين آب شهر زاهدان كه بر اساس برنامه‌ريزي وزارت نيرو مقرر گرديده در كوتاه‌ترين زمان ممكن توسط شركت آب نيرو اجرا گردد مشكل كمبود آب شرب شهر زاهدان مرتفع خواهد شد، همچنين انتقال آب از درياي عمان به عنوان گزينه پايدار آب شرب اين استان و زاهدان در دستور كار دولت قرار دارد كه طبق برنامه زمان‌بندي مي‌بايست كمتر از 5 سال اجرا و به بهره‌برداري برسد. افزايش مصارف ناشي از گرماي هوا در تابستان كه عمدتا كولرهاي آبي هستند باعث مي‌شود كه به ازاي هر خانوار به‌طور متوسط 500 ليتر آب اضافه از شبكه در روز برداشت صورت پذيرد كه اين موضوع باعث مي‌شود در نقاطي از شهر افت فشار يا گاهي قطع موقت آب ايجاد شود. براي تامين آب شرب شهر خاش نيز انتقال آب از دو دشت دوربٌن و كلچات صورت مي‌گيرد كه با توجه به ناپايداري حجم سفره در صورت كمبود بارندگي دچار افت سطح آب مي‌شوند كه با حفر چاه‌هاي جديد كمبود در كوتاه‌مدت مرتفع مي‌گردد.
براي حل مشكل آب شرب خاش و كليه روستاهاي بخش مركزي انتقال آب از كارواندر به طول 72 كيلومتر در دستور كار شركت قرار گرفته است كه تاكنون 9.5 كيلومتر آن انجام و پيش‌بيني منابع مالي از طريق ماده 56 و اعتبارات ملي براي پيشبرد طرح صورت گرفته است. در شرق استان و در منطقه سراوان بزرگ (شامل سراوان، سوران و مهرستان) در حال حاضر آبرساني از منابع آب زيرزميني در همه نقاط جمعيتي صورت مي‌گيرد كه وابستگي شديدي به بارندگي‌هاي سالانه دارد، با بهره‌برداري از سد ماشكيد عُليا برنامه‌ريزي آبرساني به شهرهاي مهرستان، سوران و هيدوچ توسط وزارت نيرو انجام كه اين طرح هم‌اكنون توسط شركت آب‌نيرو در حال انجام است و براي روستاهاي مسير نيز اجراي خطوط انتقال و شبكه توزيع در طرح جهاد آبرساني پيش‌بيني شده است كه عمليات اجرايي براي 8 روستاي پرجمعيت آغاز شده است. پيش‌بيني شده براي كليه روستاهاي بم‌پُشت و سيركان آب از سد در حال احداث ماشكيد سُفلي انتقال يابد كه اين مهم نيز در طرح جهاد آبرساني اجرا مي‌شود.
شهر ايرانشهر در مركز استان به عنوان يكي از شهرهايي كه منابع پايدار زيرزميني را دارد شناخته مي‌شود كه فرسودگي تاسيسات پمپاژ و انتقال و همچنين شبكه توزيع آب تنها چالش آبرساني اين شهر است كه گاهي با افت ولتاژ برق دچار تنش آبي مي‌شود؛ براي حل مشكل در فاز نخست، اصلاح و توسعه ايستگاه پمپاژ در برنامه قرار دارد و توسعه شبكه در نقاطي كه فاقد لوله‌گذاري هستند نيز در حال انجام است. با بهره‌برداري از سد زيردان در جنوب استان و اجراي 1800 كيلومتر خطوط انتقال و شبكه توزيع و 20 هزار مترمكعب مخزن ذخيره، 350 روستا به آب پايدار متصل شده است و در حال حاضر در شهرستان‌هاي چابهار، دشتياري و قصرقند روستاهاي بخش‌هاي پيرسهراب، پلان، تلنگ و مجموعه دلگان‌ها و تعدادي از روستاهاي ريمدان به اين سد متصل شده‌اند كه لازم است تعدادي از ساكنان محترم اين روستاها با گرفتن انشعاب و نصب كنتور در بهره‌برداري و نظام‌مند شدن توزيع آب در شبكه اين شركت را ياري نمايند. از روستاهاي بخش مركزي شهرستان چابهار تاكنون در طرح جهاد آبرساني براي 50 روستا لوله‌گذاري شبكه توزيع و خطوط فرعي انجام يا در مراحل نهايي قرار دارد كه با تكميل خط انتقال لاتيدان اين روستاها نيز به آب پايدار مي‌رسد و مجموعه‌هاي كمبل سليمان و وشنام آبدار مي‌شوند. به همت دولت سيزدهم و همكاري قرارگاه امام حسن مجتبي (ع) آبرساني به 1751 روستاي سيستان‌و‌بلوچستان در قالب طرح جهاد آبرساني از ابتداي سال گذشته آغاز شده كه تاكنون بيش از 1100 كيلومتر لوله‌گذاري خطوط انتقال و شبكه توزيع در سطح روستاها انجام شده است.
پيش‌بيني مي‌شود با اين طرح و الحاق طرح ملي آبرساني روستايي يك جهش بي‌سابقه در تامين آب شرب روستاهاي استان ايجاد شود و كليه كمبودهاي آب شرب روستاهاي استان مرتفع گردد.
آبرساني به شهرهاي چابهار و كنارك نيز در حال حاضر از يك واحد آب‌شيرين‌كن به ظرفيت 40 هزار مترمكعب صورت مي‌گيرد. پيرو سفر رياست جمهور به استان، در راستاي ارتقاي شاخص و افزايش ظرفيت شيرين‌سازي در فاز اول 25 هزار متر مكعب در شبانه‌روز شيرين‌سازي مصوب شده است كه سرمايه‌گذار در حال طي كردن مراحل خريد لوازم و اخذ تسهيلات بانكي است.
به منظور اصلاح خط موجود آب‌شيرين‌كن به چابهار و امكان افزايش ظرفيت انتقال، اجراي 22 كيلومتر خط انتقال با لوله 1000 ميلي‌متر توسط شركت در حال اجرا است كه تاكنون 10 كيلومتر اجرا و 5 كيلومتر لوله خريداري شده است و پيش‌بيني مي‌شود با تحقق اعتبارات لازم تا پايان سال تكميل و به بهره‌برداري برسد.
استفاده از ظرفيت سدهاي احداث شده جنوب شامل خيرآباد، كهير و پيشين با اجراي خطوط انتقال براي تامين آب شرب روستاها و شهرهاي مسير توسط اين شركت آغاز شده است به گونه‌اي كه هم‌اكنون براي اجراي خط انتقال پايين‌دست سد خيرآباد پيمانكار انتخاب شده است؛ همچنين از محل پيشنهادي تصفيه‌خانه سد پيشين تا بند شيرگواز نيز تاكنون 25 كيلومتر لوله‌گذاري انجام شده و براي لوله‌گذاري مابقي مسير پيمانكار فعال است. اجراي خط انتقال آب از سد كهير براي 55 روستاي شهرستان كنارك و زرآباد در قالب طرح جهاد آبرساني در سال جاري آغاز خواهد شد.»
رضا نوذري‌كيا، مدير دفتر روابط عمومي و آموزش همگاني