رمان «موزه تسليم بيقيد و شرط» دوبراوكا اوگرشيچ منتشر شد
نويسنده كروات و پيوند ژانرها
گروه هنر و ادبيات
نشر نو ترجمه رمان «موزه تسليم بيقيد و شرط» اثر دوبراوكا اوگرشيچ، نويسنده كروات را منتشر كرد. اين رمان را آذر عاليپور به فارسي برگردانده است. نسخه اصلي رمان 21 سال پيش در نيويورك چاپ شده بود. نشر نو از اين نويسنده، پيشتر ترجمه رمان «وزارت درد» را با ترجمه نسرين طباطبايي راهي بازار كتاب كرده بود. برخلاف «وزارت درد» كه انسجام روايي از ويژگيهاي آن بود، «موزه تسليم بيقيد و شرط» تركيب و ژيوندي از ژانرهاي ادبي گوناگون است. در اين رمان هم از ژانر زندگينامه بهره گرفته شده، هم فرازهايي تخيلي دارد، هم به نوعي از امكانات ژانر مستند بهره برده و هم در عين حال سوررئاليستي است. از اين منظر شايد بتوان «موزه تسليم بيقيد و شرط» را اثري پستمدرنيستي دانست. دوبراوكا اوگرِشيچ، نويسنده 74 ساله كروات در سال 1949 در كوتينا كرواسي به دنيا آمد.
او در دانشكده فلسفه دانشگاه زاگرب درس خوانده و ۲۰ سال در انستيتو تئوري ادبيات اين شهر فعاليت داشته است. اوگرشيچ هماكنون در هلند زندگي ميكند.
دوبراوكا اوگرشيچ در مقالههاي خود به وسيله تجزيه و تحليلهاي عقلاني آن دسته از مسائل روز را كه به انسانها مربوط ميشود، بررسي ميكند. او در كتاب «فرهنگ كارائوكه» دنياي مدرن ديجيتال را با تمام آشفتگيها و خطاهايش توصيف ميكند و با بيان مثالهاي كوچك نشان ميدهد كه اين رسانههاي افسارگسيخته نوين به چه سمت و سويي حركت ميكنند. متنهاي نوشته شده توسط اين نويسنده ساده و قابل فهم با طنزي دقيق است.
اوگرشيچ از آنجايي كه سختخواني كتاب جديد خود را پيشبيني ميكند، خواننده را به صبوري دعوت كرده و گفته است كه اگر نتوانست ارتباط محكمي بين بخشهاي مختلف رمان برقرار كند، با صبر خواننده ارتباطها خود را نشان خواهند داد. با توجه به استفاده او از امكانهاي ژانر زندگينامهاي، از او پرسيده شده كه آيا «موزه تسليم بيقيد و شرط» يك اثر اتوبيوگرافيك است؟ اوگرشيچ پاسخ داده است كه اگرچه ممكن است در يك لحظه فرضي اين مساله براي پليس مهم باشد، اما براي خواننده كتاب اهميتي ندارد.
تبعيد، پيري، مرگ، حافظه و... از مضامين رمان «موزه تسليم بيقيد و شرط» هستند. در بخشي از كتاب ميخوانيد:
«برلين شهري جهشيافته است. هم چهره غربياش را حفظ ميكند و هم چهره شرقياش را: گاهي چهره غربي در برلين شرقي ديده ميشود و گاهي چهره شرقي در برلين غربي. بازتابهاي هولوگرامي شهرهاي ديگر در چهره برلين تداخل ايجاد ميكنند. من اگر به كروزبرگ بروم به گوشهاي از شهر استانبول ميرسم. اگر با قطار شهري به مرز خروجي برلين بروم، مطمئنا به حومه مسكو ميرسم. به همين دليل است كه صدها مبدلپوش جنسي كه سالي يك روز در ماه ژوئن به خيابانهاي برلين سرازير ميشوند، هم واقعي هستند و هم چهرهاي استعاري از جهشيافتگي شهر.»
«موزه تسليم بيقيد و شرط» در ۳۶۶ صفحه به قيمت ۲۳۰ هزار تومان منتشر شده است.