درباره آلبوم تكنوازي عود «رستگار»
بداههاي رستگار از عود
هوتن شرفبياني*
آلبوم تكنوازي عود «رستگار»(1) اثر علي افضلي است، اين آلبوم به توضيحات تكنيكي نيازي ندارد، چراكه توضيح رياضيوار در مورد آلبوم، لذت شنونده را تا حدود زيادي از بين ميبرد. آلبوم در دستگاه نوا شروع شده و در ادامه به كردِ بيات و دشتي اشارهاي دارد، البته اين بداههنوازي بهطور دقيق با موسيقي دستگاهي ايراني قابل مقايسه نيست. اين اثر از نظر مهارت و تكنيكهاي نوازندگي بسيار خوب ارايه شده، طوري كه نوازنده از تكنيكها بهموقع استفاده كرده است و مثل بسياري از آلبومهاي ديگر كه اغلب نوازنده فقط از مهارتش استفاده ميكند، نيست. ايشان از تكنيكهايي مثل فلاژوله، چپها و ريزها بهموقع و بجا استفاده كردهاند. از نظر دايناميك هم كه منظور شدت و ضعف صداست، استفاده بهموقع و بجايي داشتند. علاوه بر اين موارد، از ژانرهاي موسيقي ايراني هم استفاده كردهاند. حالت كلاسيك موسيقي ايراني روال مشخصي دارد و بهطور معمول ابتدا با پيشدرآمد شروع ميشود و در اواسط آن با ساز و آواز و چهار مضرابي ادامه يافته و در نهايت با رِنگ تمام ميشود البته ايشان از رِنگ، كم استفاده كردهاند آن هم نه در قالبِ حالتِ كلاسيكش.
ويژگي ديگر كار ايشان استفاده بيشتر از وزنهاي لنگ بود؛ وزنهاي موسيقي به سه دسته كلي ساده، تركيبي و لنگ تقسيم ميشوند كه ايشان از وزنهاي لنگ بيشتر استفاده كردهاند. استفاده متناسب و بجا از آكوردها و آرپژهاي مناسب با فواصل موسيقي ايراني كه ميتواند از لحاظ چند صدايي جنبه آموزشي هم داشته باشد. بافتهاي موسيقي چند نوع هستند، از جمله بافت مونوفونيك كه به معناي يك صدايي است، بافت هوموفونيك كه در آن از هارموني استفاده ميشود؛ ايشان در حالي كه از بافت مونوفونيك استفاده ميكند، از بافت هارمونيك يا هوموفونيك و هترافونيك هم در كار خود بهره برده است.
* نوازنده و مدرس عود و سهتار
(1) اين آلبوم از سوي نشر و پخشِ جوان منتشر شده و روي پلتفرمهاي موسيقي داخلي و بينالمللي قابل دسترسي است.