رضا خانكي
طريبيل، نقطه صفر مرزي عراق و اردن
توفان اقصي؛ زماني كه رهبران حماس عنوان توفان را براي عمليات بزرگ هفتم اكتبر در سرزمين‌هاي اشغالي انتخاب مي‌كردند، كمتر كسي مي‌توانست ابعاد دقيق اين توفان را پيش‌بيني كند. عمليات بزرگي كه در پاسخ به جنايات هشتادساله اسراييلي‌ها با كشته‌شدن بيش از هزار و هشتصد صهيونيست آغاز شد، با گروگان گرفتن بيش از دويست نفر ادامه پيدا كرد و حالا در حالي كه بيش از سه هفته از آغاز اين نبرد بزرگ مي‌گذرد، هر روز و در نقاط مختلف دنيا خسارات چشمگيري به رژيم صهيونيستي و همپيمانان آنها وارد مي‌كند. آثار ويرانگر اين توفان يك روز با تجمع يك‌صدهزارنفري در لندن نمود پيدا مي‌كند، روز ديگر در قالب تجمع‌هاي چشمگير معترضان در امريكا، اردن و ساير متحدين آنها در منطقه، خواب را از چشم اشغالگران ربوده است. با بررسي اتفاقات در روزهايي كه از عمليات گسترده توفان اقصي مي‌گذرد، آنچه بيش از پيش نمايان مي‌شود اين است كه آثار اين توفان، در نهايت ضربه‌‌اي مهلك بر پيكره رژيم صهيونيستي وارد كرده است و شايد يك مبدا مهم تاريخي براي مناطق اشغالي و حتي محور مقاومت در منطقه باشد. عملياتي كه تاريخ اشغالگري در سرزمين فلسطين را به پيش و پس از خود تقسيم كرده است و به گواه بسياري از تفسيرگران ،منطقه را دستخوش تغييرات جدي خواهد كرد.
طريبيل، هشدار جدي به اردني‌ها
اما وقتي از تغييرات جدي در منطقه صحبت مي‌كنيم، مي‌توان مصاديق عيني بسياري براي آن پيدا كرد، تظاهرات چندصدهزار نفره در امان در حمايت از فلسطين، اخراج سفراي رژيم صهيونيستي از كشورهاي منطقه، قطع روابط ديپلماتيك شماري از كشورها با صهيونيست‌ها و مثال‌هاي ديگري از اين دست مي‌تواند مهر تاييدي باشد بر اين گزاره كه اسراييل نمي‌تواند به پيش از هفت اكتبر برگردد.
از روزهاي ابتدايي عمليات توفان اقصي، عده‌اي از جوانان عراقي، با محوريت گروه‌هاي نزديك به مقاومت، تجمعاتي را در نقطه صفر مرزي با اردن، در منطقه طريبيل آغاز كرده‌اند. گروه‌هاي مختلف شركت‌كننده در اين تجمعات كه از سراسر عراق خود را به طريبيل مي‌رسانند، خواهان باز شدن مرز اردن و پيوستن به صحنه اصلي درگيري‌ها در سرزمين‌هاي اشغالي هستند. در نزديك به سه هفته‌اي كه از آغاز اين تجمعات مي‌گذرد، چند ده‌هزار نفر از گروه‌هاي مختلف سياسي، مذهبي و عشيره‌ها و طوايف مختلف عراقي با حضور در مرز اردن، جنايات صهيونيست‌ها در غزه را محكوم كرده‌اند. اين تجمعات پراكنده اما در روز گذشته شكلي به مراتب جدي‌تر به خود گرفت. جايي كه طريبيل شاهد حضور چند هزار نفري عراقي‌هايي بود كه خشم خود را از جنايات اسراييل ابراز كردند. در اين تجمع پرتعداد در اين نقطه مرزي كه پايه‌اي مردمي داشت، اما سازماندهي نيروهاي شبه‌نظامي همچون حشدالشعبي و كتائب الحزب‌الله را در پشت خود مي‌ديد، مردم عراق پيام روشني به طرف اردني فرستادند، پيامي كه خواستار قطع كامل روابط تجاري و ديپلماتيك اردن با رژيم صهيونيستي مي‌شد.
حق برادران و خواهران خود را پس مي‌گيريم
عراقي‌ها كه از قديم يد طولايي در برپايي موكب‌ها دارند، بلافاصله پس از حمله اسراييل به غزه، با برپايي موكب‌هاي مردمي، ميزبان جمعيت گسترده‌اي از معترضين بودند كه خواستار آتش‌بس و پايان دادن به نسل‌كشي در غزه بودند. اينجا تا چشم كار مي‌كند، موكب‌هايي است كه همچون سروي خروشان از دل خاك برخاسته‌اند و ميزبان جواناني است كه خشم از جنايات اسراييلي‌ها را مي‌توان در همان كلام اول از آنها دريافت: «آنچه ما امروز در غزه مي‌بينيم يك جنگ نيست، جنايات همه‌جانبه جنگي است كه اسراييل در ظاهر مجري آن است، اما در باطن، كشورهايي كه سال‌ها واژه‌هايي همچون حقوق بشر را به لجن كشيده‌اند، پنهان شده‌اند. ما نه‌تنها خواستار آتش‌بس فوري در غزه هستيم، بلكه از كشورهاي اسلامي و ساير دولت‌هاي آزاده جهان مطالبه برخورد جدي با اسراييل را داريم. اگر آنها نمي‌توانند از كانال‌هاي ديپلماتيك پاسخي به صهيونيست‌ها بدهند، اجازه بدهند ما با زبان زور، حق برادران و خواهران‌مان در فلسطين اشغالي را از رژيم صهيونيستي بگيريم.» اينها را يكي از جوانان عشيره جابري مي‌گويد.
آرمان فلسطين در عراق پيش و پس از صدام
تجمعات اين روزها در طريبيل زماني معنادار مي‌شود كه بتوانيم رفتار عراقي را در قبال آرمان فلسطين بررسي كنيم. اينجا در عراق شايد تا سال‌هاي پيش كسي نمي‌توانست چنين جمعيت گسترده‌اي را در حمايت از فلسطين پيش‌بيني كند. رابطه حسنه صدام حسين با فلسطيني‌ها و البته قدرداني بخشي از مردم فلسطين از صدام حسين باعث شده بود تا در ظاهر فاصله‌اي ميان مردم عراق و فلسطين ايجاد شود. اما اتفاقات اين روزها در مرز اردن مي‌تواند گواه خوبي باشد بر اين امر كه امروز عراقي‌ها توانسته‌اند ميان آرمان فلسطين و آنچه در گذشته ميان صدام و فلسطيني‌ها وجود داشته، تفكيكي قائل شوند. نمونه‌اي از اين رفتار را هم مي‌توان در تجمع مردم عراق در ميدان التحرير در روز جمعه و هنگام سخنراني سيدحسن نصرالله، رهبر حزب‌الله لبنان ديد. جمعيت چشمگيري كه دور هم جمع شده بودند تا با تماشاي سخنراني نصرالله، از محور مقاومت در منطقه حمايت كنند. پيرمردي از طايفه ميالي با مقايسه حمايت عراقي‌ها در دوره كنوني با دوره صدام گفت: «اگرچه صدام حامي آرمان فلسطين بود و حتي به اسراييل حمله هم كرد، اما امروز بيداري مردم عراق در مواجهه با آرمان فلسطين قابل مقايسه با سال‌هاي قبل نيست، همين كه ما نزديك به سه هفته است كه اينجا تحصن كرده‌ايم و مي‌خواهيم اردن به ما اجازه عبور از مرز و پيوستن به برادران و خواهران مظلوم‌مان در فلسطين را بدهد، نشان مي‌دهد كه ملت عراق نسبت به سال‌هاي حكومت صدام در قبال مساله فلسطين هوشيارتر است. اگرچه مرام صدام در مواجهه با صهيونيست‌ها از بسياري از حكام امروز دنياي عرب پسنديده‌تر بود.» پيرمرد عرب صحبت‌هايش را با گلايه از سران عرب اينگونه ادامه داد: «چطور مي‌شود شما يك عرب مسلمان باشيد اما چشم‌تان را به قتل‌عام گسترده كودكان و زنان در غزه ببنديد؟ آيا فردا مي‌توانيد در پيشگاه خداوند پاسخي براي اين سكوت بي‌شرمانه داشته باشيد؟ اگر شما نمي‌توانيد با اسراييل مقابله كنيد، يقين داشته باشيد كه ملت‌هاي مسلمان عرب، مشتاق جهاد با اسراييل هستند، اين را از ما دريغ نكنيد، امروز اگر حتي بخشي از دولت‌هاي عرب براي مقابله با اسراييل جهاد كنند، در چند روز تومار آنها را خواهيم پيچيد.»
قطع هرگونه رابطه با اسراييل
رقص چشم‌نواز پرچم‌هاي فلسطين در نزديك‌ترين نقطه از عراق به سرزمين‌هاي اشغالي، درست پيش چشم تانك‌ها و لشكر اردني مستقر در آن سوي مرزها، نمايشي بود از خشم مردم عراق از رفتار دولت اردن در قبال جنايت صهيونيست‌ها. آنچه اينجا بيش از هر چيز ديگري مردم عراق را آزار مي‌دهد، حمايت آشكار دولت اردن از صهيونيست‌هاست. آنها خواهان قطع هرگونه رابطه تجاري و ديپلماتيك طرف اردني با اسراييل هستند، همان خواسته‌اي كه رهبر انقلاب در ابتدا و رهبر حزب‌الله در ادامه خواستار آن بودند. «نمي‌توان در ظاهر جنايت صهيونيست‌ها را محكوم كنيد، اما در پشت صحنه با آنها روابط خوب اقتصادي و ديپلماتيك داشته باشيد، اين را نمي‌توان از يك دولت عرب در مرزهاي فلسطين اشغالي انتظار داشت. دولت اردن بايد يك‌بار براي هميشه به اين سوال پاسخ دهد كه حافظ منافع مردم مظلوم فلسطين است يا رژيم خونخوار صهيونيست. ما جوانان عراقي از حكومت اردن مي‌خواهيم در اين جنگ تمام‌عيار، حمايت خود را از آرمان فلسطين فرياد بزند. آيا اين خواسته زيادي از يك دولت عرب است؟ من اينطور فكر نمي‌كنم.» اينها را محمد از طايفه حچيمي با صدايي بغض‌آلود مي‌گفت.
پيوستگي اسم رمز طريبيل
اگرچه در سراسر دنيا تجمعاتي با جمعيت‌هاي چندصد هزار نفره عليه صهيونيسيت‌ها را شاهد بوديم، اما آنچه تجمعات مرز اردن را متمايز مي‌كند پيوستگي آن است. سه هفته پياپي طريبيل روزانه شاهد فرياد هزاران عراقي بوده كه خشم خود را از حملات وحشيانه صهيونيست‌ها ابراز مي‌كردند. سيد علي از طايفه آلبوغنيم اما يك خواسته مهم از دولت‌هاي عربي و اسلامي دارد: «اسراييل هشتاد سال است كه برادران و خواهران ما در فلسطين را به خاك و خون كشيده است، اما واكنش ما مردم مسلمان و اعراب منطقه چيست؟ چگونه مي‌توان هم‌خون، هم زبان و هم‌دين كسي باشيد اما اينطور در مقابل ظلم آشكاري كه به آنها مي‌رود سكوت كنيد؟ چرا بايد شاهد اين همه خون‌ريزي، كودك‌كشي و نسل‌كشي فلسطينيان باشيد و همچنان سكوت كنيد؟ وقت آن نرسيده كه سراسر دنياي عرب يك‌صدا عليه رژيم صهيونيستي قيام كنند؟»
تجمع گسترده روز گذشته با سخنراني نمايندگان اقوام و عشاير مختلف عراقي، در حمايت از آرمان فلسطين و با محكوميت حملات اسراييلي‌ها در ميان شعارهاي جوانان عراقي به‌پايان رسيد، اما آنچه از اين رويداد مي‌توان دريافت اين است كه شعله خشمي كه جنگ غزه در ميان مردم عراق روشن كرده است، به اين زودي خاموش نخواهد شد.