اختصاصي روزنامه اعتماد از اتفاقي كه مي‌توانست فوتبال را نجات دهد
قرار بود همراه اول صاحب حق پخش بازي‌هاي ليگ برتر شود
فدراسيون مي‌خواست در تقابل با صداوسيما تنها نباشد!
گروه ورزش
طبق اطلاعاتي كه به خبرنگار روزنامه اعتماد رسيده چندي پيش ايده‌اي در فدراسيون فوتبال مبني بر ورود شركت همراه اول به پخش مستقيم بازي‌هاي ليگ برتر همزمان با تلاش‌ها براي ورود VAR به ايران شكل گرفته بود كه مي‌توانست مشكل حق پخش تلويزيوني را به شيوه‌اي ديگر و بدون درگير كردن مجلس و دولت و تعيين تكليف در بودجه حل كند.
به گزارش روزنامه اعتماد، چند ماهي مي‌شود كه مهدي تاج، رييس فدراسيون فوتبال از توافق جديد در مورد حق پخش بازي‌ها مي‌گويد. تاج مدعي است كه مجلس و صداوسيما در اين مسير به توافق رسيده‌اند تا براساس فرمول جديدي كه فدراسيون ارايه كرده رقم حق پخش به شكل قابل ملاحظه‌اي افزايش پيدا كند.
اين نخستين‌باري نيست كه مساله حق پخش تلويزيوني كه يكي از بزرگ‌ترين راه‌هاي درآمدزايي تيم‌هاست در فوتبال ايران مطرح مي‌شود. در چند سال گذشته حق پخش حتي وارد بودجه هم شد، اما درنهايت به سرانجامي نرسيد، چراكه در اين طرح‌ها فدراسيون فوتبال طرف حساب صداوسيما قرار داشت و از آنجايي كه صداوسيما نهادي به مراتب قدرتمندتر از فدراسيون است، نهاد فوتبال نتوانست به حق واقعي خود برسد.
طبق اطلاعاتي كه به خبرنگار «اعتماد» رسيده در سال 1400 قرار بود يك مسير جديد در مساله حق پخش پيموده شود كه كلا با راه‌هاي گذشته تفاوت داشت. براساس اين اطلاعات بحث‌هايي در مورد ورود شركت همراه اول براي خريد حق پخش بازي‌هاي ليگ به وجود آمده بود كه با تغيير و تحول در فدراسيون منتفي شد. براي بررسي اين بحث ابتدا توجه شما را به بخشي از مصاحبه روزنامه اعتماد با احسان عزيزي خادم، دبير سابق كارگروه وار در ايران و سرپرست قبلي دپارتمان IT فدراسيون فوتبال در اين رابطه كه روز سه‌شنبه منتشر شد جلب و بعد جزييات آن را مطرح مي‌كنيم.
احسان عزيزي خادم در پاسخ به اين سوال كه آيا بحثي در مورد ورود شركت همراه اول به حق پخش در ايران شكل گرفته بود كه او پاسخ داد: «به اين صراحت مطرح نشده بود، ما گفتيم شركتي كه مي‌آيد و سرويس پرووايدر VAR است حق بهره‌برداري از تصاوير VAR را دارد. اينجا همراه اول بود كه بايد خودش به عنوان سرويس پرووايدر آن زمان و پارتنر ما تصميم مي‌گرفت كه تصاوير را خودش پخش كند يا به به صداوسيما بدهد.» او ادامه داد: «كسي كه دوربين VAR مي‌آورد تصاوير كل بازي را مي‌گيرد.»
از عزيزي خادم سوال كرديم يعني اين ايده در ذهن شما بود كه اين قرارداد منعقد شود به شكلي كه انگار حق پخش بازي‌ها را همراه اول خريده باشد؟ يا رقمي به شما بپردازند و بگويند تصاويري كه دوربين‌هاي ما در استاديوم ضبط مي‌كنند براي ما باشد؟ ايشان جواب داد: «بحث حق پخش كه هميشه مطرح بوده منتها تا زماني كه دوربين دراختيارتان نباشد نمي‌توانيد فشاري بياوريد. آنجا دوربين‌ها بودند و تصاوير مي‌گرفتند. اين ديگر مي‌رفت در مذاكره كه با صداوسيما يا جاهاي ديگر صحبت كنيم. حقيقتا به صورت ديتيل وارد اين بحث نشديم. آنچه ما مي‌دانيم اين است كه كسي كه سرويس پرووايدر VAR است حق بهره‌برداري از تصاوير را دارد. به مراتب تصاوير VAR شايد از تصاوير بازي ارزشمندتر باشد.» احسان عزيزي خادم كه مشخصا علاقه نداشت با صراحت بيشتري در مورد اين مساله صحبت كند در واكنش به اينكه به هر حال با ورود دوربين‌هاي VAR كه تصاوير را با كيفيت ضبط مي‌كنند مساله حق پخش شكل ديگري به خودش مي‌گيرد و طرف حساب صداوسيما ديگر تنها فدراسيون نيست و به اين ترتيب شكل مذاكره تغيير مي‌كند، گفت: «بله، حداقلش اين است كه مي‌توان به صورت جدي‌تر مذاكره و از اين به عنوان يك برگ برنده استفاده كرد.»
يك منبع آگاه كه نخواست نامي از او برده شود در مورد اين ايده اطلاعات بيشتري دراختيار خبرنگار روزنامه اعتماد قرار داد.
زماني كه قرار شد همراه اول به عنوان فراهم‌كننده سرويس در بحث VAR با فدراسيون فوتبال همكاري كند اين ايده شكل گرفت كه اين اپراتور امكان پخش بازي‌هاي ليگ و جام حذفي را پيدا خواهد كرد. گويا در اين زمينه مذاكراتي هم شكل گرفته بود.
اساسا يكي از مشكلاتي كه هميشه طرف حساب‌هاي صداوسيما داشته‌اند و باعث مي‌شده صداوسيما دست بالا را داشته باشد بحث پلتفرم پخش و همچنين داشتن تجهيزات بوده است. ورود دوربين‌هاي باكيفيت VAR كه تصاوير را ضبط مي‌كند و همين‌طور پلتفرم‌هاي همراه اول براي پخش تصوير اين مشكل را به صورت كامل حل مي‌كرد. آن وقت فدراسيون مي‌توانست تصميم بگيرد به دوربين‌هاي كدام نهاد اجازه ورود به ورزشگاه را بدهد و جلوي ورود كدام يك را بگيرد.
با اين حال فدراسيون علاقه‌اي به حذف صداوسيما نداشت و تلاش مي‌كرد بتواند با وسط كشيدن همراه اول هم يك اهرم فشار روي صداوسيما كه به مطالبات بحق فوتبال پاسخ نمي‌دهد، داشته باشد هم ميزان رقم مورد توافق احتمالي را از طريق مزايده‌اي كردن فروش حق پخش بالا ببرد.
فدراسيون مي‌خواست هم صداوسيما و هم همراه اول تصاوير ضبطي خودشان را داشته باشند و هر كدام مبلغي را به فدراسيون بپردازند و بعد از آن به هر شكل كه دوست دارند از تصاوير استفاده كنند. حضور شركت موازي متضمن اين بود كه شركت ديگر نتواند از طريق انحصار روي فدراسيون فوتبال فشار وارد كند، چراكه آن شركت مي‌دانست در صورت كنار كشيدن همه چيز را به رقيب واگذار خواهد كرد.
نكته بسيار مهمي كه در اين طرح وجود داشت همترازي همراه اول با صداوسيما از نظر جايگاه بود. در سال‌هاي گذشته چندين‌بار بحث ورود شركت‌هاي خصوصي به پخش بازي‌هاي فوتبال مطرح شد، اما همه اين شركت‌ها از تقابل با صداوسيما هراس داشتند و به همين دليل با كوچك‌ترين تنشي كنار مي‌كشيدند. ضمن اينكه همه‌شان مي‌دانستند از طريق قوانين جديد و نهادي به نام ساترا در نهايت دست‌شان زير ساطور صداوسيماست. همراه اول اما چنين شرايطي نداشت و ندارد. اين شركت يكي از قدرتمندترين شركت‌هاي ايران به حساب مي‌آيد كه با نهادهاي بزرگ حاكميتي در ارتباط است و در صورت ورود به فوتبال صداوسيما نمي‌تواند صرفا از طريق تحت فشار قرار دادن باعث كناره‌گيري‌اش شود.
فدراسيون فوتبال و سازمان ليگ به عنوان مالك تصاوير بازي مي‌خواستند از طريق درگير كردن همراه اول به آنچه حق فوتبال است، دست پيدا كنند. ورود VAR به ايران و دوربين‌هاي باكيفيت براي پخش تصاوير بازي فرصت مناسبي بود جهت احقاق اين حق كه به سرانجام نرسيد.