چرا اسراييل تلاش دارد تا روسيه را با خود هم‌صدا كند؟
«نتانياهو» دست به دامان «پوتين» شد
درست مانند درخواست اسراييل، پاسخ مثبت رييس‌جمهور روسيه نمونه‌اي از عمل‌گرايي كلاسيك بود. در پي حمله ۷ اكتبر حماس به اسراييل و حمله اسراييل عليه غزه، روابط مسكو و تل‌آويو به تيرگي گراييد. با اين حال، بنيامين نتانياهو، نخست‌وزير اسراييل به تازگي از ولاديمير پوتين، رييس‌جمهور روسيه خواسته تا در تلاش‌ها براي آزادي اسراي اسراييلي كه حماس در جريان عمليات توفان‌الاقصي به غزه برده و در آنجا نگهداري مي‌كند، كمك كرده و پوتين نيز پاسخ مثبت داده است. همكاري روسيه و اسراييل پس از
به قدرت‌رسيدن پوتين در ابتداي قرن جاري در برخي از عرصه‌ها شاهد رشد بوده است. به ادعاي ناظران، يكي از مهم‌ترين توافقنامه‌هاي ميان طرفين، توافقنامه «محرمانه» دو بازيگر در باب فعل و انفعال‌هاي متحدان ايران در سوريه بود، براساس اين توافقنامه ادعايي مسكو قرار بود در برابر رويارويي احتمالي تل‌آويو با متحدان ايران منفعل بماند. پس از آن اسراييل نيز به‌رغم خواست امريكا و غرب مبني بر ارايه تجهيزات نظامي به كي‌يف، با واشنگتن و بروكسل هم‌صدا نشد. تحليلگران اسراييلي به نياز اسراييل براي حفظ اين توافق و تمايل تل‌آويو به حفاظت از جامعه يهودي باقي‌مانده داخل روسيه به عنوان دلايلي براي عدم همراهي اسراييل با امريكا و غرب در ارايه كمك نظامي به اوكراين يا تحريم روسيه اشاره كرده‌اند. درحالي كه اما پس از حمله پوتين به اوكراين در ابتداي فوريه ۲۰۲۲، رهبران اسراييل از انجام اقدامات و همراهي با غرب عليه روسيه اجتناب كردند، واكنش رهبران روسيه به حمله اكتبر ۲۰۲۳ اسراييل به غزه متفاوت بود. پوتين و ديگر رهبران روسيه به‌شدت از مداخله اسراييل انتقاد كرده، خواستار آتش‌بس شدند (چيزي كه نتانياهو در برابر آن قويا ايستاد) و در انتقاد از حمله ۷ اكتبر حماس دير اقدام كرد. مقامات و تحليلگران اسراييلي با صداي بلند نارضايتي خود از موضع مسكو در قبال مناقشه غزه را ابراز كرده‌اند. با اين وجود، سطحي از همكاري ميان روسيه و اسراييل همچنان ادامه دارد. آن‌گونه كه ريسپانسيبل استيت كرفت، مدعي شده ۲۴ دسامبر، پوتين و نتانياهو گفت‌وگوي تلفني يك‌ساعته داشتند. نتانياهو بعدا گفت كه از روسيه براي آزادي اسراي اسراييلي كه توسط حماس در غزه نگهداري مي‌شوند، درخواست كمك كرده است. پوتين نيز پاسخ مثبت داد و ميخاييل بوگدانوف، معاون وزير خارجه روسيه را براي اين كار منصوب كرد. بنا بر گزارش‌ها، بوگدانوف با حماس و ديگر رهبران فلسطيني تماس‌هاي تلفني برقرار كرده و همچنين خواستار آزادي اسراي اسراييلي شده است.
باتوجه به وضعيت بسيار بد روابط روسيه و امريكا و همچنين حمايت قاطع جو بايدن از اسراييل در طول دوران كاري خود و به ويژه پس از حمله ۷ اكتبر حماس، ممكن است درخواست رهبر اسراييل براي حمايت روسيه اين‌چنين به نظر برسد كه انگار بايدن را ناديده گرفته است. با اين حال، روي‌آوردن نتانياهو به پوتين براي آزادي اسراي اسراييل ممكن است از روي عمل‌گرايي باشد. از آنجايي كه روسيه روابط كاري خوبي با حماس داشته (در حالي كه ايالات متحده ندارد)، بنابراين نتانياهو به‌طور قابل درك، شانس مسكو نسبت به واشنگتن براي آزادي اسيران خود را بيشتر مي‌بيند.
پاسخ مثبت پوتين به درخواست نتانياهو نيز بسيار عمل‌گرايانه بود. در حالي كه روابط روسيه و اسراييل در بحبوحه انتقاد روسيه از حمله اسراييل به غزه بدتر شده، اما مسكو علاقه‌اي به پايان‌يافتن سياست اسراييل مبني بر عدم همراهي با غرب در كمك به اوكراين و تحريم روسيه ندارد. چه تلاش‌هاي روسيه براي آزاد‌كردن اسراي اسراييلي حماس موفقيت‌آميز باشد يا نباشد، مي‌تواند باعث خاطرجمعي مسكو شود كه اسراييل سياست‌هاي خود در رابطه با اوكراين را تغيير نخواهد داد. همچنين ممكن است قصد پوتين براي موافقت با درخواست نتانياهو، تغيير وجهه روسيه به عنوان يك ميانجي موثرتر، نه تنها نسبت به ايالات متحده، بلكه همچنين نسبت به چين باشد. در اوايل امسال روسيه شاهد بود كه ايران و عربستان‌سعودي براي بازگرداندن روابط ديپلماتيك دوطرفه، به جاي مسكو به پكن متوسل شدند.
البته مشخص نيست كه مسكو بتواند حماس را متقاعد سازد تا اسراي اسراييلي را آزاد كند. اما حتي اگر موفق شود نيز اين اتفاق منجر به پايان درگيري نخواهد شد؛ همان‌طور كه بدون شك، نتانياهو و پوتين هر دو به اين مساله آگاه هستند. اما اگر روسيه بتواند توافقي را تسهيل كند كه به موجب آن، حماس اسراي اسراييلي را در ازاي زندانيان فلسطيني توسط اسراييل آزاد كند، اين به نفع افراد تبادل‌شده و خانواده‌هاي آنها خواهد بود و حداقل ارزش تلاش را دارد.