درباره پرونده نسل‌كشي اسراييل و مشروعيت از‌دست‌رفته امريكا
نصرت‌الله تاجيك
اقدام متهورانه، موثر و به موقع آفريقاي جنوبي در متهم كردن اسراييل به نسل‌كشي در ديوان بين‌المللي دادگستري عملي وجيه، كارآمد و درخور تحسين براي استفاده از ظرفيت‌هاي بين‌المللي است. اين اقدام نه تنها كمك به معنا بخشيدن به انسانيت، توجه به مظلوميت و خون به ناحق ريخته شده مردم، زنان و كودكان بي‌گناه و بي‌پناه غزه است، بلكه سطح مساله فلسطين و رنجي كه كشيده‌اند را در افكار عمومي زنده و ارتقا داده، اسراييل و فعاليت‌هاي جنايتكارانه‌اش را رسواتر كرده و نقش منفي و منفعلانه سران عرب كه مي‌توانستند باني چنين اقدامي شوند را به رخ جهانيان كشيد! اگرچه بدون شك اين تلاش انسان‌دوستانه و با ريسك بالاي آفريقاي جنوبي، لابي صهيونيستي در دنيا، رسانه‌هاي‌شان و حاميان اين رژيم درصدد تخريب وجهه ضد آپارتايد اين كشور فعال خواهند شد، اما جنايات اسراييل در غزه دنيا را در لبه يك گسترش جنگ منطقه‌اي قرار داده است كه تبعات جهاني دارد و لذا اين اقدامات باعث بي‌ثباتي صلح و امنيت و آرامش جهاني شده است.
متاسفانه دولت دموكرات امريكا با چشم‌پوشي عمدي از اقدامات رژيم صهيونيستي كه در اين دور از حملات به غزه مرتكب شده، چندين كنوانسيون را نقض كرده و دخالت‌هاي دولت امريكا در سازمان‌هاي بين‌المللي ذي‌ربط اين كنوانسيون‌هاي بين‌المللي را بي‌خاصيت كرده است. نتانياهو و سران ارتش صهيونيستي الان متهم نقض اين كنوانسيون‌ها و از جمله نسل‌كشي هدفمند مردم غزه، پاكسازي قومي، تنبيه دسته‌جمعي مردم غزه، جنايت عليه بشريت، عدم تناسب عمل نظامي با اهداف جنگي، عدم جدا‌سازي نظاميان و غير نظاميان در حملات ارتش اسراييل و جنايت جنگي در غزه هستند.
از سوي ديگر از منظر بين‌المللي حمايت بي‌قيد و شرط امريكا از اقدامات رژيم صهيونيستي و گره زدن موجوديت و نه فقط امنيت اين رژيم به امنيت ملي مردم امريكا اقداماتي غير ضروري است و مسووليت‌هايي را متوجه امريكا خواهد كرد و اقدامات جنايتكارانه اين رژيم به پاي امريكا نيز نوشته مي‌شود. در اين جنگ نابرابر اسراييل به جاي نابودي حماس، درصدد نابود كردن غزه و مردمش است! امريكا نه تنها نهادهاي حقوقي بين‌المللي بلكه ساختار بين‌المللي روابط بين اشغالگر و مردم تحت اشغال را به دليل اين چك سفيد دادن به اسراييل از كار انداخته است و با سوءاستفاده از حق وتو در شوراي امنيت اين نهاد مهم بين‌المللي را كه مسوول صلح، ثبات و امنيت جهاني است در موضوعاتي كه به اقدامات اسراييل در سرزمين‌هاي اشغالي مي‌پردازد از حيز انتفاع انداخته است و طبعا مسوول عواقب اين جنگ اسراييل عليه مردم فلسطين و هر گونه فراگير شدن آن و مخصوصا حمله اخيرش همراه انگليس به يمن خواهد بود كه به جاي درست كردن ابرو چشمش را نيز كور خواهد كرد! زيرا مشكل در غزه است و نه يمن!
اينكه بلينكن وزير خارجه امريكا اين اقدام آفريقاي جنوبي را پوچ بداند، نهايت اشتباه تيم سياست خارجي بايدن است! اين رويكرد امريكا به جنايات نتانياهو، باعث افزايش تنش منطقه‌اي، ترديد در مرجعيت امريكا و حذفش از منطقه مي‌شود! تظاهرات در كرانه باختري عليه سفر بلينكن و جلسه پر تنش با محمود عباس مويد سياست غلط امريكا در منطقه و زير سوال رفتن مرجعيت بين‌المللي‌اش شده است! در نظرسنجي دانشگاه اريحا كه زيرنظر يك موسسه معتبر آلماني انجام شده است ميزان رضايت از عملكرد بازيگران بين‌المللي در غزه امريكا فقط يك درصد راي دارد! بلينكن در سفر اخيرش به منطقه به جاي جلوگيري از تداوم جنايات نتانياهو دنبال به جان هم انداختن فلسطيني‌ها بود!
امروز اگر پنج بازيگر منصفانه عمل كنند يك اقناع عمومي و آرامش شكل مي‌گيرد و بيش از اين افكار عمومي دنيا در التهاب باقي نمي‌ماند: ۱- ديوان بين‌المللي دادگستري كه منصفانه و به دور از تاثيرات لابي صهيونيستي و حاميانش عمل كند. روند كاري ديوان طولاني و قدرت اجرايي ندارد و نهايتا در اين‌گونه موارد آرايش به درب بسته شوراي امنيت و وتوي امريكا يا حاميان اسراييل برخورد مي‌كند! اسراييل هم سابقه عدم اجراي آراي سابق ديوان را در كارنامه خود دارد. اما جو جهاني ناشي از دستور موقت و حتي همين بررسي كنوني في‌نفسه خودش فشار مضاعفي بر اسراييل و امريكاست تا زودتر به كشتار مردم غزه و جابه‌جايي وسيع آنها خاتمه دهند. ۲- آفريقاي جنوبي كه اقدام انساني و شايسته‌اش را قوي ادامه دهد. خوشبختانه وكلا و نمايندگانش با سخنان و دادخواست هشتاد و چهار صفحه‌‌اي خود خوب درخشيدند و به قصد و نيت اسراييل در نسل‌كشي كه عنصر اساسي در صدور راي ديوان است، پرداختند. ۳- افكار عمومي دنيا كه از اين اقدام قوي حمايت كند تا موجب جلوگيري از گسترش جنگ در منطقه شود. جلب افكار عمومي همراه با بهره‌برداري از ظرفيت‌هاي سازمان‌هاي بين‌المللي، استفاده بهينه از ظرفيت‌هاي حقوق بين‌الملل و كسب و حفظ اعتبار در صحنه بين‌المللي اهرم‌هاي موثر و قدرتمندي هستند و نبايد مغفول واقع شوند. ۴- گروه‌هاي مقاومت كه تلاش كنند با ارسال پيام واضح به دنيا كه نه تنها به دنبال گسترش جنگ و به هم ريختن منطقه نيستند، بلكه به دنبال احقاق حق براي كمك به ثبات و آرامش منطقه و جهان و مشخصا خواهان توقف جنايات اسراييل در غزه هستند. ۵ - رسانه‌ها كه آنقدر بايد افكار عمومي را در حمايت از اقدام نسل‌كشي هدفمند، كشتار دسته‌جمعي و پاكسازي قومي اسراييل در غزه تهييج كنند كه هزينه فشار جانبي به قضات دادگاه و راي منفي زياد شود. وجود همان جو قبلي و حضور مردمي كشورهاي مختلف چنانچه شكل بگيرد و تقويت شود، كارساز خواهد بود و نخبگان و كنشگران سياسي عدالت‌خواه هم كه نقش سازنده‌اي در ايجاد يك گفتمان غالب در اين زمينه براي جلوگيري از گسترش جنگ دارند، همراه خود سازند. ان‌شاءالله!
ديپلمات بازنشسته و سفير پيشين ايران در اردن