شريك نا اميد كردن مردم
حسن لطفي
هانري (آنري) ورنوي سال 1979 فيلم ا، مثل ايكار را ساخت كه در دهه شصت و هفتاد در ايران با نام ترور به نمايش در‌آمد. فيلم اگر چه قرار است نقد قدرت و كساني باشد كه دنيا را به سمت تماميت‌خواهي، فساد و نابودي پيش مي‌برند، با پايانش خواسته يا ناخواسته بينندگان را به اين فكر مي‌اندازد كه ايستادگي در مقابل قدرت‌هاي ضدمردمي كار ساده‌اي نيست. نام اصلي فيلم (ا، مثل ايكار) هم به نوعي اشاره به همين باور دارد. باوري كه از دل سرگذشت شخصيتي اسطوره‌اي (ايكاروس) بيرون آمده و مي‌گويد هر كس كه به حقيقت نزديك شود
نابود مي‌شود.
حالا پس از حدود 45 سال از ساخت فيلم هانري ورنوي يا بهتر بگويم آشود مالاكيان انگار برخي از فيلمسازان و سريال‌سازان ايراني پاي در مسيري گذاشته‌اند كه ورنوي و فيلمسازاني طي كرده‌اند كه در نزاع قدرت فاسد (شر) با طالبان حقيقت و پاكي (شر) آگاهانه يا نا‌آگاهانه دست شر را بالا برده‌اند. فيلم‌ها و سريال‌هايي كه در نگاه اول نشان از بيان معضلات و زشتي‌هاي جامعه دارد و به نظر مي‌رسد ماموريت اصلي‌شان زدودن ناپاكي‌ها از چهره اجتماع است. نمونه هم كم ندارد و با راه‌اندازي و فعال شدن پلتفرم‌ها بيشتر هم شده است. با اين سريال‌ها پاي آقازاده‌ها، مافياي قدرت، آدمكش‌ها، باند فساد و... به دنياي سريال‌سازي ايران باز شده. نمونه‌اش آقازاده، شريك جرم، هفت، مرداب و... است. قصدم بستن در انتقاد و نشان دادن زشتي‌هاي جامعه نيست كه همانند فروغ فرخزاد معتقدم زشتي‌هاي دنيا بيشتر مي‌شود اگر بر آنها چشم ببنديم. ايرادم به برجسته كردن توانايي كساني است كه قدرت و بي‌رحمي‌شان باعث گسترش زشتي و ناملايمات اجتماعي مي‌شود. آيا اين درشت نمايي باعث ايجاد ذهنيت در كساني كه آنها را نمي‌خواهند، نمي‌شود؟ ته دل‌شان را خالي نمي‌كند؟ ترس به جان‌شان نمي‌اندازد؟ اين فكر را ايجاد نمي‌كند كه بهتر است تلاش بيهوده نكنيم و تسليم قدرت ايشان بشويم؟ آيا پشت چنين آثاري كساني كه از اين بزرگ‌نمايي سود مي‌برند پنهان نشده‌اند؟ آيا قرار نيست ايجاد هراس باعث ماندگاري شرايطي بشود كه فساد را دامن مي‌زند و عده‌اي قليل با قدرت نامشروع جمعي عظيم را به زانو در مي‌آورند. گمان جاي فيلم‌هاي مثل در بارانداز ساخته اليا كازان در ميان اين سريال‌ها كه شريك نا اميد كردن مرد هستند، خالي است. قدرت فاسد هر چقدر هم قوي باشد در مقابل عظمت پاكي شكست خواهد خورد. حتي اگر اين گفته شعار هم باشد از كنار كساني كه از ترس مردم نان مي‌خورند بهتر است.