مصر خود را براي بحران پناهندگان فلسطيني آماده مي‌كند
نسخه قاهره و تل‌آويو براي رفح
به‌رغم تهديدات مقامات مصري نسبت به هرگونه جابه‌جايي اجباري مردم پناه گرفته در رفح، به نظر مي‌رسد مقامات قاهره در حال برنامه‌ريزي براي هجوم اين پناهجويان به خاك مصر باشند و در عين حال تمايلي براي عملي كردن تهديدات خود عليه اسراييل مبني بر قطع روابط و تعليق پيمان صلح كمپ ديويد نشان نداده‌اند.
درحالي كه ارتش اسراييل در حال برنامه‌ريزي براي حمله زميني به شهر رفح، در جنوبي‌ترين بخش از نوار غزه است، مصر خود را براي بدترين شرايط آماده مي‌كند كه همان بحران انساني و تهديد پيمان صلح با اسراييل است.
رفح آخرين پناهگاه براي نزديك به 4/1 ميليون فلسطيني است كه از بمباران وحشيانه اسراييل در نوار غزه گريخته‌اند. اين منطقه زماني منطقه‌اي امن براي آوارگان اجباري جنگ اسراييل در غزه تعيين شده بود، اما اخيرا هدف بمباران هوايي مرگبار هواپيماهاي اسراييلي و كوادكوپترهاي كنترل از راه دور قرار گرفته است. قبل از جنگ، اين شهر حدود 300 هزار نفر را در خود جاي داده بود. اكنون، فلسطيني‌هاي بي‌جا شده، ازجمله ششصد هزار كودك، در چادرهاي موقتي در منطقه‌اي به وسعت 62 كيلومتر مربع در اين منطقه ساكن شده‌اند. امدادگران اين هفته به پايگاه خبري ميدل ايست‌اي گفتند كه عمليات زميني اسراييل در منطقه پرجمعيت به يك فاجعه انساني و بهداشتي منجر خواهد شد. علاوه بر اين، احتمال استقرار نيروهاي اسراييلي در امتداد مرز مصر با غزه نيز وجود دارد كه منابع ناشناس مصري قبلا اعلام كرده بودند كه مي‌تواند پيامدهايي براي معاهده صلح با اسراييل داشته باشد، اگرچه اين موضوع از سوي وزير خارجه مصر، سامح شكري رد شد. زماني كه اسراييل و مصر در سال 1979 پيمان صلح خود را امضا كردند، شهر رفح به عنوان مرز بين غزه تحت اشغال اسراييل و مصر شناخته شد.
نيروهاي اسراييلي از شبه جزيره سينا كه از سال 1967 اشغال كرده بودند عقب‌نشيني كردند و مرزي بين مصر و نوار غزه ايجاد شد كه رفح را به دو قسمت مصري و ديگري فلسطيني تقسيم كرد. يكي از مفاد اصلي معاهده، تعيين چهار منطقه در صحراي سينا و اسراييل به عنوان مناطق غيرنظامي بود. سمت مصري رفح در منطقه C قرار دارد كه تنها امكان استقرار يك نيروي پليس غيرنظامي مسلح به سلاح‌هاي سبك و همچنين نيروهاي حافظ صلح سازمان ملل را فراهم مي‌كند. اسراييل در دهه گذشته استثناهايي را از اين ماده مجاز دانسته است. مثلا، دولت عبدالفتاح السيسي، رييس‌جمهور مصر چند بار نيروهاي خود را براي مقابله با آنچه او خطر تهديد تروريست‌هاي داعش مي‌خواند، به منطقه اعزام كرد. كليد حفظ صلح و امنيت در امتداد مرز، كريدور فيلادلفي است، منطقه حائل غيرنظامي به طول 14 كيلومتر و عرض 100 متر در امتداد مرز بين غزه و مصر. اسراييل كه در آن زمان سربازانش غزه را اشغال كردند، با معاهده 1979 كنترل اين كريدور را به دست آورد. حال اين منطقه به بحراني براي مردم غزه و مصر بدل شده است.
اينكه در صورت ورود اسراييل به رفح، فلسطيني‌ها به كجا مي‌توانند پناه آورند، براي مصر و جامعه بين‌المللي به پرسشي بي‌جواب بدل شده است. نشانه‌هايي وجود دارد كه مصر در حال آماده شدن براي هجوم آوارگان است. بنياد حقوق بشر سينا روز چهارشنبه گفت كه مقامات مصري در حال آماده‌سازي يك منطقه حائل 10 كيلومتري براي پذيرايي از آوارگان فلسطيني هستند. پيمانكاراني كه روي اين پروژه كار مي‌كنند به گروه مستقل حقوق بشر گفتند كه كار زيرنظر سازمان نظام مهندسي نيروهاي مسلح در حال انجام است و پيش‌بيني كرده‌اند كه ظرف 10 روز به اتمام برسد. تصاوير ماهواره‌اي كه روز پنجشنبه منتشر شد، ساخت يك ديوار بتني در امتداد مرز را نشان مي‌دهد. وال استريت ژورنال نيز گزارش داد كه مقامات در حال ساخت يك «محصور ديواري» به مساحت 8 متر مربع هستند تا حداكثر صد هزار فلسطيني را در خود جاي دهند. اين روزنامه افزود كه تعداد زيادي چادر به محل تحويل شده است. يك منبع نظامي كه به شرط ناشناس ماندن هويتش به رويترز گفت كه گزارش بنياد سينا را تاييد مي‌كند، اما پذيرفتن «هجوم گسترده فلسطينيان» از سوي مصر را رد كرد.
او مدعي شد كه اين ساخت و ساز «ايجاد يك منطقه متمركز براي محدود كردن نفوذ برخي گروه‌هاي مسلح به سينا و آماده شدن براي بدترين اتفاقات است.» اين منبع خاطرنشان كرد كه چنين طرحي جديد نيست و چيزي شبيه به آن پس از جنگ مصر در سال 2014 عليه گروه‌هاي شبه نظامي در شمال سينا ايجاد شد.
او افزود كه آنچه جديد است ايمن‌سازي آن با ديوارهاي بلندتر و نصب دروازه‌هاي محافظت شده براي ورود و خروج است. تفاوت بين پذيرش جابه‌جايي و آماده شدن در صورت وقوع بدترين اتفاق است.