جان بارت، نويسنده ساختارشكن امريكايي درگذشت
فرا رفتن از بن‌بست فكري با هجو و طنز
از خبرهاي هفته گذشته در هنر و ادبيات جهان، درگذشت جان بارت، نويسنده شهير امريكايي در 93 سالگی بود. او را نويسنده‌اي پست‌مدرنيست مي‌دانند و معمولا در برشمردن ويژگي‌هاي آثارش به كمدي تاريك و در عين حال سهل و ممتنع‌اش اشاره مي‌كنند.
در يادداشتي كه به مناسبت درگذشت بارت در ايسنا منتشر شد، او «نويسنده‌اي شوخ و باهوش» توصيف شده كه «بحث‌هاي بي‌شماري بر سر هنر داستان‌نويسي به راه انداخت.» در ادامه اين يادداشت آمده است كه دانشگاه جان هاپكينز، جايي كه بارت استاد بازنشسته زبان انگليسي و نويسندگي خلاق بود، تاييد كرد كه او روز سه‌شنبه درگذشته و البته دليل مرگ ذكر نشده است. بارت همراه با «ويليام گس»، «استنلي الكينز» و ساير همتايان، بخشي از موجي از نويسندگان در دهه ۱۹۶۰ بود كه استانداردهاي زبان و طرح داستان را به چالش كشيدند. بارت نويسنده ۲۰ كتاب از جمله «عامل سات-ويد» و «گيلز گوت بوي» و يك مربي نويسندگي كالج بود كه از پست‌مدرنيسم در ادبيات دفاع مي‌كرد و معتقد بود كه زمان استفاده از اشكال قديمي به سر آمده و رويكردهاي جديدي موردنياز است.
اشتياق بارت به تئوري ادبي و رمان‌هاي بديع اما پيچيده‌اش، او را به نويسنده نويسندگان تبديل كرده بود. بارت معتقد بود كه مانند شهرزاد در «هزار و يك شب» احساس مي‌كند كه نااميدانه در تلاش براي زنده ماندن با خلق ادبيات است.
به گزارش گاردين، «جان بارت» در سال ۱۹۶۶ با رمان پرفروش «گيلز گوت بوي» يك محوطه دانشگاهي را به دنياي كوچكي از دنياي در معرض تهديد جنگ سرد تبديل كرد و قهرمان داستان شخصيتي شد كه بخشي از آن يك بُز بود.
سال بعد، او يك مانيفست پست‌مدرن به نام «ادبيات فرسودگي» نوشت كه استدلال مي‌كرد رمان سنتي از «استفاده از فرم‌هاي خاص» رنج مي‌برد. اين مقاله تاثيرگذار، نويسنده پست‌مدرن را كسي توصيف مي‌كند كه «با يك بن‌بست فكري مواجه مي‌شود و آن را عليه خود به كار مي‌گيرد تا كار جديدي انجام دهد.»
بارت ۱۳ سال بعد در مقاله ديگري با عنوان «ادبيات پُر كردن» توضيح داد كه منظورش اين نبوده كه رمان مرده است؛ بلكه فقط به‌شدت به رويكردي جديد نياز دارد. او به‌طور مكرر رابطه بين داستان‌نويس و مخاطب را در هجو و طنز بررسي مي‌كرد.
او در ابتدا موسيقي جاز را در مدرسه موسيقي جويليارد در نيويورك دنبال كرد، اما متوجه شد كه استعداد زيادي در موسيقي ندارد، بنابراين به نوشتن خلاق روي آورد، هنري كه در دانشگاه ايالتي پن، بوفالو، دانشگاه بوستون و جان هاپكينز تدريس كرد.
اولين رمان جان بارت با عنوان «اُپراي شناور» نامزد جايزه كتاب ملي امريكا شد. او مجددا در سال ۱۹۶۸ با مجموعه داستان كوتاهي به نام «گمشده در شهر بازي» نامزد اين جايزه شد و نهايتا در سال ۱۹۷۳ براي مجموعه داستان «شيمرا» برنده جايزه كتاب ملي امريكا شد.
بارت همچنين در سال ۱۹۷۹ در رماني با عنوان «نامه‌ها» كه در آن شخصيت‌هاي شش رمان اول او براي يكديگر مي‌نوشتند، قراردادهاي ادبي را به چالش كشيد. آخرين كتاب او، مجموعه‌اي از قطعات غيرداستاني با عنوان «پس‌نوشته‌ها: چند خط‌نوشت نهايي» در سال ۲۰۲۲ منتشر شد.