همزمان با ادعاهاي رافائل گروسي، رييس كل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي مطرح شد
بازي شكست‌خورده بايدن با كارت هسته‌اي ايران
رافائل گروسي، مدير آژانس بين‌المللي انرژي هسته‌اي مدعي است كه ايران «چند هفته ديگر» تا دسترسي به اورانيوم غني‌شده كافي براي عبور از آستانه گريز هسته‌اي فاصله دارد. در همين حال، او مدعي شد كه «به‌رغم پايبندي كامل ايران به اين موضوع»، از ايران خواست تا همكاري خود با آژانس را بيشتر كند. رافائل گروسي در گفت‌وگو با خبرگزاري دويچه وله از افزايش ذخاير اورانيوم غني شده ايران ابراز نگراني كرد. با اين حال، او تصريح كرد كه اين بدان معنا نيست كه ايران در حال حاضر از آستانه گريز هسته‌اي فراتر رفته است يا قصد دارد چنين كند. گروسي گفت كه تضمين‌هاي ايران مبني بر اينكه فناوري هسته‌اي براي مقاصد «پزشكي و غيرنظامي» مورد نياز است، اين پرسش را ايجاد مي‌كند كه چرا «چنين حجم‌هايي» از اورانيوم غني‌شده و «چنين سرعت» توليد آن براي اين منظور مورد نياز است؟ با اين حال، آژانس تاييد كرده است كه بازرسان هنوز به تاسيسات هسته‌اي ايران دسترسي دارند. با اين وجود، گروسي مدعي شد آژانس بين‌المللي انرژي هسته‌اي آن سطح دسترسي را كه او معتقد است در ايران به آن نياز دارد، دريافت نمي‌كند و به گفته او اين موضوع بر گمانه‌زني‌ها درباره فعاليت هسته‌اي ايران افزوده است. او مدعي شد: «من بارها و بارها به همكاران ايراني خود گفته‌ام... اين فعاليت‌ها باعث سوءظن و با اين واقعيت همراه مي‌شود كه ما درجه دسترسي و نظارت لازم را كه معتقدم لازم است، دريافت نمي‌كنيم. بنابراين وقتي همه اينها را كنار هم مي‌گذاريد، مطمئنا با علامت سوال‌هاي زيادي روبه‌رو مي‌شويد.» گروسي در اين مصاحبه نيز ادعاهاي خود مبني بر يافته‌هاي حل نشده آژانس بين‌المللي انرژي هسته‌اي، از جمله آثار اورانيوم غني شده در مكان‌هاي غيرمنتظره را تكرار كرد و مدعي شد: «ترديدها، عدم شفافيت در برنامه هسته‌اي ايران را تشديد مي‌كند. اين در مركز گفت‌وگوي من بوده و هنوز هم در تلاش براي انجام آن با ايران است.» اتهامات اخير گروسي عليه ايران در حالي است كه اخيرا ناصر كنعاني، سخنگوي وزارت امور خارجه ايران با بيان اينكه سلاح هسته‌اي در دكترين هسته‌اي ايران جايي ندارد، بر موضع اين كشور مبني بر اينكه اين برنامه تنها اهداف صلح‌آميز را دنبال مي‌كند، تاكيد كرد. اين بيانيه پس از آن صادر شد كه سردار سرتيپ پاسدار احمد حقطلب، فرمانده سپاه حفاظت و امنيت مراكز هسته‌اي ايران هشدار داد كه در صورت ماجراجويي دشمنان ايران، تهران ممكن است سياست هسته‌اي خود را به دليل اقدامات اسراييل تغيير دهد .
دور تازه اتهامات عليه ايران
در ماه فوريه، كالين كال، مقام ارشد دولت بايدن، معاون وزير دفاع وقت امريكا در امور سياست مدعي شد كه ايران به زودي مي‌تواند ظرف چند روز از آستانه گريز هسته‌اي عبور كند. اين در حالي است كه اين مقام پنتاگون گفته است كه ايالات متحده و متحدانش بر بحران‌هاي فوري منطقه‌اي همچون جنگ غزه و جلوگيري از گسترش تنش در آن متمركز شده‌اند. اين مقام با اتهام‌زني ادعايي دوباره عليه تهران، مدعي شد كه ايران هسته‌اي «همچنان بزرگ‌ترين تهديد امنيتي منطقه‌اي درازمدت براي ايالات متحده و اسراييل» است و خواستار توقف برنامه هسته‌اي ايران شد.
از زمان روي كار آمدن بايدن، بازي كاخ سفيد با برگ هسته‌اي ايران به سياست كلي او عليه تهران بدل شده است. بن‌بست‌هاي پي در پي در احياي برجام كه ايالات متحده به صورت يك طرفه از آن خارج شد، اكنون دولت بايدن را همراه ديگر بحران‌هاي منطقه‌اي و جهاني به سردرگمي كشانده است. بنابراين با اتهاماتي هر چند وقت يك‌بار، سعي در آن دارد تا با انداختن توپ در زمين ايران، اين‌گونه جلوه دهد كه در زمينه هسته‌اي تهران شرايط را پيچيده‌تر كرده است.
تكرار يك ادعا
در گزارش اخير آژانس درباره برنامه هسته‌اي ايران اين ادعا آمده كه ايران به گسترش برنامه هسته‌اي خود، از جمله ذخاير اورانيوم غني شده نزديك به آستانه گريز هسته‌اي خود در ماه‌هاي اخير ادامه داده، اگرچه در ميان آشفتگي‌هاي كنوني در خاورميانه، سرعت توليد سوخت هسته‌اي ادعايي خود را افزايش نداده است. آژانس هسته‌اي سازمان ملل متحد در گزارش محرمانه سه‌ماهه خود كه به كشورهاي عضو ارسال مي‌كند، همچنين مدعي شد كه تهران تا حد زيادي از همكاري در مورد چندين موضوع مورد مناقشه باقيمانده، از جمله لغو مجوز اين كشور براي چند بازرس اروپايي براي ادامه كار در آنجا امتناع كرده است. گزارش آژانس بين‌المللي انرژي هسته‌اي ادعا دارد، در حالي كه ايران از آغاز تابستان انباشت اورانيوم 60 درصدي خود را كند كرده است، همچنان به ساخت مقادير زيادي از موادي كه مي‌تواند براي سوخت آستانه گريز هسته‌اي استفاده شود، ادامه مي‌دهد. آژانس گزارش داد كه ايران 7/6 كيلوگرم اورانيوم غني شده 60 درصد اضافه كرد و ذخاير خود را در 2 ماه و نيم منتهي به 28 اكتبر به3/128كيلوگرم رسانده است. آژانس مدعي است كه اين مقدار زماني كه به اورانيوم با درجه خلوص90 درصد تصفيه شود، براي گريز هسته‌اي كافي است. در گزارش آژانس آمده است كه «ايران تنها كشوري است كه سلاح هسته‌اي ندارد و اورانيوم 60 درصدي غني‌شده توليد مي‌كند.» اخيرا روزنامه وال استريت ژورنال به نقل از مقام‌هاي امريكايي مدعي شد كه احتمالا كمتر از دو هفته طول مي‌كشد تا ايران به اندازه كافي مواد مناسب براي گذر از آستانه گريز هسته‌اي را توليد كند. با اين حال، آنها همچنين معتقد بودند كه تهران تحقيقات در مورد آستانه گريز هسته‌اي را تكميل نكرده است. علاوه بر اين، ايران بيش از نيم تن اورانيوم 20 درصدي غني شده دارد كه كارشناسان مي‌گويند تبديل آن به سوخت 90 درصدي براي گريز هسته‌اي چند هفته طول مي‌كشد و به‌طور بالقوه به تهران اجازه مي‌دهد در مدت كوتاهي از آستانه گريز هسته‌اي عبور كند. ايران بارها تاكيد كرده است كه برنامه هسته‌اي‌اش براي برنامه‌هاي كاملا صلح‌آميز غيرنظامي است و هرگز قصد توليد سلاح‌هاي هسته‌اي نداشته است. اين برآوردهاي آژانس بين‌المللي انرژي هسته‌اي از ذخاير سوخت هسته‌اي ايران در 28 اكتبر انجام شد. در همين رابطه، يكي از منابع آگاه و نزديك به آژانس مدعي شده كه ايران 60 درصد سوخت هسته‌اي را با سرعت تقريبا ثابت سه كيلوگرم در ماه در طول دوره اخير انباشته كرده است كه نشان مي‌دهد هيچ پيشرفت ناگهاني در برنامه هسته‌اي ايران پس از 7 اكتبر و شروع جنگ در غزه رخ نداده است. آژانس همچنين گزارش داد كه در طول دوره‌اي كه ايران هيچ آبشار سانتريفيوژ جديدي را كليد نزده، ماشين‌هايي اورانيوم غني شده را به سطوح بالاتري از خلوص مي‌چرخانند. اسراييل در تكاپو و تلاش عليه برنامه هسته‌اي ايران است و با هياهوي تبليغاتي سعي در جلوگيري از برنامه هسته‌اي ايران دارد كه اين رژيم مدعي است «غيرصلح‌آميز» است. همچنين، در كارزاري عليه برنامه هسته‌اي ايران، بارها دانشمندان هسته‌اي را ترور كرده است تا بدين طريق بر برنامه هسته‌اي ايران تاثير سوء بگذارد. در پي حمله 7 اكتبر، كشورهاي غربي نگران هستند كه جنگ اسراييل و حماس به يك درگيري منطقه‌اي تبديل شود و نيروهاي مقاومت از متحدان ايران در سراسر منطقه به مواضع نيروهاي اسراييلي و امريكايي حمله كنند.
سفر گروسي به ايران
گروسي در مصاحبه با دويچه وله آلمان، با عطف به تشديد تنش‌ها بين اسراييل و ايران، هرگونه تصور حمله به تاسيسات هسته‌اي را محكوم كرد. او گفت: «حمله به تاسيسات هسته‌اي ممنوع مطلق است.» گروسي به روند نگران‌كننده تهديد حمله هسته‌اي يا كنار گذاشتن سلاح‌هاي هسته‌اي در منطقه و جهان اشاره كرد و افزود: «بنابراين معتقدم كه اين عادي‌سازي صحبت‌ها درباره سلاح هسته‌اي، استفاده از سلاح هسته‌اي و دستيابي به سلاح هسته‌اي كاملا تاسف‌آور است.» مدير آژانس بين‌المللي انرژي هسته‌اي در واكنش به مذاكرات گزارش شده بين ايالات متحده و ايران گفت: آژانس هميشه تلاش مي‌كند تا گفت‌وگو را ارتقا دهد. او گفت: «آنچه من به آن علاقه‌مندم گفت‌وگوي بين ما، آژانس و ايران است، زيرا موارد زيادي وجود دارد كه بايد روشن شود و به همين دليل است كه به زودي به تهران سفر خواهيم كرد.» گروسي گفت پيام او به ايراني‌ها اين است كه ايران بايد بيشتر با آژانس همكاري كند. در پي پاسخ موشكي و پهپادي به اهداف اسراييلي در سرزمين‌هاي اشغالي از سوي ايران، فاز تازه‌اي از رويارويي تهران-تل‌آويو به منحصه ظهور رسيده است. اسراييل كه از نظر داشتن تسليحات هسته‌اي خود را يكه‌تاز منطقه مي‌داند، احساس مي‌كند كه با اين برگ برنده مي‌تواند ادعاهاي خود را به زور بر ديگر بازيگران منطقه بقبولاند. اين رژيم كه در قالب پيمان ابراهيم سعي داشت با روكشي از ديپلماسي، هر چه بيشتر بازيگران عرب منطقه را مهار كند، با حمله حماس به شهرك‌هاي خود، اعتبارش را از دست داد. اكنون با ايجاد تنش در منطقه، سعي دارد با كشاندن بازيگران فرامنطقه‌اي همچون ايالات متحده، سطح تنش را به نفع سياست‌هاي خود عليه ايران افزايش دهد. پس به نظر مي‌رسد رژيم اسراييل باز در پي ماجراجويي خطرناك خود باشد. به عقيده رافائل كوهن، مدير برنامه راهبردي و دكترين در نيروي هوايي پروژه رند، اسراييل احتمالا همچنان به حمله به عوامل و منافع ايران در خارج از كشور دامن خواهد زد تا بتواند جريان حمايت مادي و راهبردي ايران و متحدين منطقه‌اي‌اش را مختل يا حتي قطع كند. به‌زعم اين تحليلگر، اينكه ايران پس از موشك‌باران اهداف اسراييلي مساله را تمام شده مي‌داند، احتمالا نوعي تاكتيك از سوي ايران است كه همواره خواسته تا سطح تنش از اينكه هست بالاتر نرود. اما كوهن مدعي است كه برخلاف نظر ايران مبني بر اينكه «موضوع ختم شده است»، اسراييل همچنان درصدد است تا به منافع تهران آسيب وارد كند و اين مي‌تواند به افزايش سطح تنش‌ها بينجامد. حمله اخير اسراييل به پايگاه كالسو متعلق به حشدالشعبي مي‌تواند بر اين ايده مهر تاييد بزند كه اسراييل همچنان در تلاش براي بالا بردن سطح تنش در منطقه است. اين امر غير از ماه‌ها تنش مرزي به حزب‌الله لبنان است كه اخيرا حملات خود را عليه اهداف يكديگر افزايش داده‌اند. كوهن همچنين مدعي است كه تنها دليل ترس تل‌آويو براي دامن نزدن به تنش بزرگ‌تر با ايران كه بتواند تهران را مجبور به رويارويي بزرگ كند، برنامه هسته‌اي ايران است. از سوي ديگر، تل‌آويو شايد در نظر دارد با كشاندن ايالات متحده به رويارويي مستقيم با ايران، عليه اهداف و سايت‌هاي هسته‌اي ايران اقدام كند. هر دو اين حالت‌ها مي‌تواند به تغيير دكترين هسته‌اي ايران بينجامد. اما به نظر مي‌رسد كه تهران قصدي براي چنين كاري ندارد و آن‌طور كه مقامات رسمي بارها اعلام كرده‌اند، برنامه هسته‌اي ايران صلح‌آميز است و در شرايط كنوني فعلا نيروهاي مقاومت در منطقه كه متحد ايران به شمار مي‌روند، براي مهار اسراييل كفايت مي‌كند.