بلومبرگ مطرح کرد
ماموریت «شی» در اروپا!
شی جینپینگ، ريیسجمهور چین، برای اولینبار در پنج سال گذشته با پیامی روشن به اتحادیه اروپا میرود: پکن فرصت اقتصادی بسیار بیشتری را نسبت به آنچه ایالاتمتحده میخواهد برای این اتحادیه ارائه دهد، فراهم میکند. به گفته وزارت خارجه در پکن، رهبر چین سفر پنج روزه خود به فرانسه، صربستان و مجارستان را از پنجم ماه مه آغاز خواهد کرد. این کشورها با وجود تحقیقات و گزارشات متعدد اتحادیه اروپا در مورد سیاست صنعتی پکن و هشدار مقامات واشنگتن در مورد خطرات تعمیق روابط با آن، به دنبال جذب سرمایهگذاری از چین هستند.
امانوئل ماکرون، ريیسجمهور فرانسه قصد دارد در طول سفر دو روزه ريیسجمهور چین به فرانسه، روابط خود را با شی جینپینگ تعمیق بخشد. او از رهبر چین درخواست خواهد کرد تا از ولادیمیر پوتین بخواهد که به جنگ روسیه در اوکراین پایان دهد. ظاهرا ماکرون همچنین قصد دارد نظر سرمایهگذاری چین را در بخش باتری خودروهای برقی فرانسه جلب کند.
به نظر میرسد با انجام این سفر، شی جینپینگ قصد دارد از فشار اولاف شولز آلمانی برای محدود کردن تولیدات چینی در اروپا بکاهد. اظهارات شی به صدراعظم آلمان در پکن نشان میدهد که چین ممکن است برای مهار صنایع داخلی خود تحتتاثیر قرار نگیرد. او گفت که افزایش صادرات فناوریهای پاک و مقرونبهصرفه به کاهش فشارهای تورمی در چین کمک کرده است. چونگ جا یان، دانشیار علوم سیاسی در دانشگاه ملی سنگاپور، در همین رابطه گفت: امانوئل ماکرون، ريیسجمهور فرانسه، به شی این فرصت را میدهد تا با قدرتی پیشرو در اتحادیه اروپا مذاکره کند که نشان داده است مایل به ایجاد مسیر مستقلتر است. این سفر «تلاشی برای جلبتوجه به بخشهایی از اروپا است که شی احساس میکند ممکن است نسبت به موقعیت او همدلی بیشتری داشته باشد.»
وانگ یی، وزیر خارجه چین روز شنبه به مشاور دیپلماتیک مکرون گفت که امیدوار است پاریس بتواند اتحادیه اروپا را به دنبال سیاست عملگرایانه در قبال پکن سوق دهد. سفر شی درحالی انجام میشود که اتحادیه اروپا به طور پیوسته صدای یکپارچهتری با واشنگتن دارند و با ظرفیت چین برای صادرات ارزان و خطرات امنیت ملی مخالف هستند. پس از سالها حائل شکننده بین ابرقدرتهای جهان، بیاعتمادی آنها به بروکسل -مقر اتحادیه اروپا- نیز در حال سرایت است. آلمان در ماه جاری چهار جاسوس چینی را دستگیر کرد، درحالی که دیپلماتهای اتحادیه اروپا بنا به گزارشها در حال بررسی محدودیتهای بیشتری برای شرکتهای چینی به دلیل حمایت از ماشین جنگی روسیه هستند. دانکن فریمن، مدرس روابط چین و اروپا در مدرسه مدیریت بروکسل در بلژیک، پیش از سفر شی، به بلومبرگ گفت: «فکر میکنم این بخشی از تلاش برای متقاعد کردن اروپاییها است که گزینههای بهتری نیز برایشان وجود دارد و امکان روابط بهتری در چارچوب اعتماد نیز هست. ما هنوز برای تعمیق روابط با چین فاصله زیادی داریم و فکر میکنم حتی چینیها هم قبول دارند که این رابطه از ایدهآل فاصله زیادی دارد.»
سفر شی به اروپا پس از آن صورت میگیرد که جانت یلن، وزیر خزانهداری ایالاتمتحده به رهبران حزب کمونیست در پکن در این ماه هشدار داد که ظرفیت مازاد چین برای جهان مشکلساز است؛ پیامی که اولاف شولز، صدراعظم آلمان چند روز بعد آن را تکرار کرد. هر دو بلوک، امریکا و اروپا، در حال ادغام ایدهها حول سیاستی مشترک علیه چین هستند. البته آنها نگران «به خطر افتادن» دومین اقتصاد بزرگ جهان نیز هستند، چراکه میتواند اقتصاد اروپا را که به شدت به اقتصاد چین گره خورده است، با بحران مواجه کند.
شی و ولادیمیر پوتین، ريیسجمهور روسیه، در اتحادی رو به رشد، در به چالش کشیدن نظم جهانی به رهبری ایالاتمتحده هستند. پکن میگوید واشنگتن در تلاش است تا توسعه چین را مهار کند. توقف رهبر چین در بلگراد که عضو اتحادیه اروپا نیست، در بیست و پنجمین سالگرد بمباران سفارت چین در پایتخت صربستان از سوی ایالاتمتحده رویدادی است که روسیه و چین را به دلیل احساسات مشترک ضد امریکایی به یکدیگر نزدیکتر کرد. یونا الکساندرا برزینا-سرنکووا، مدیر مرکز مطالعات چین در دانشگاه ریگا استرادینز، گفت: «شی در حال بازدید از کشورهایی است که عدم علاقه به معماری امنیتی جهانی به رهبری ایالاتمتحده را به راحتی با پکن به اشتراک میگذارند.» او افزود که حمایت از کشورهای دوست به پکن کمک میکند تا بفهمد که «اروپا در کنار چین است؛ مهم نیست که بروکسل (اتحادیه اروپا) چه میگوید.»
هنگامی که شی آخرینبار در سال 2019 از اروپای غربی بازدید کرد، اقتصاد چین و منطقه یورو با دلار سنجیده میشد. امروز چین تقریبا 15درصد بزرگتر است و پیشبینی میشود که این شکاف تا پایان این دهه دو برابر شود. درحالی که کسری تجاری بلوک با چین در حال کاهش است، این کسری بیشتر از آنچه در آن زمان بود، باقیمانده است. این عدم تعادل تجاری زنگ خطری را در بروکسل به راه انداخته است که تحقیقاتی را در مورد یارانههای پکن برای برندهای پررونق خودروهای برقی این کشور آغاز کرده است. تحقیقات همچنین تجهیزات پزشکی و صنایع فناوری پاک، مانند مناقصه یک پارک خورشیدی در رومانی را مورد هدف قرار داده است. چنین اقدامی قبل از اعلام نتایج رسمی تحقیقات، میتواند میان دو بلوک اصطکاک ایجاد کند، به طوری که شرکتی چینی از مناقصه راهآهن بلغارستان به ارزش 610 میلیون یورو (650 میلیون دلار) صرفنظر کرد.
مجارستان به طور بالقوه دارایی راهبردی بزرگی برای پکن در کاهش این شتاب است، زیرا میتواند سیاست اتحادیه اروپا را کمرنگ یا حتی مسدود کند. در ماه دسامبر، ویکتور اوربان، نخستوزیر مجارستان، تنها مانع بسته کمکی اتحادیه اروپا به اوکراین بود که باعث به تعویق افتادن تدارکات ضروری برای حدود شش هفته به اوکراین شد. توانایی اوربان برای جلوگیری از محدودیتهای تجاری البته محدودتر است، زیرا این اقدامات نیازمند اکثریت واجد شرایط کشورها است تا اجرایی شوند. با این حال، مجارستان در میان گروهی از کشورهایی بود که در ابتدا با طرح اتحادیه اروپا برای قرار دادن فهرست سیاه برخی از شرکتهای چینی به دلیل تامین فناوری مورد استفاده در تسلیحات روسی مخالفت کرد.
شرکت فناوری معاصر آمپرکس چین قبلا متعهد شده است که با مشارکت مرسدس بنز AG تاسیساتی 6/7 میلیارد دلاری بسازد که مهمترین سرمایهگذاری مستقیم خارجی مجارستان برای ایجاد حدود نه هزار فرصت شغلی معرفی شده است. شرکتهای اقتصاد شماره 2 جهان در حال سرمایهگذاری در خارج از کشور با سریعترین رشد خود در هشت سال گذشته هستند. آنها کارخانههای بیشتری را در خارج از کشور تاسیس میکنند که میتواند تنشهای تجاری را کاهش دهد. شرکت خودروسازی BYD سال گذشته اعلام کرد که قصد دارد کارخانهای در مجارستان بسازد، درحالی که شرکت خودروسازی چری در ماه جاری قراردادی را برای تصاحب کارخانه قدیمی نیسان موتور در اسپانیا برای تولید خودروهای برقی امضا کرد. کوی هونگجیان، استاد دانشگاه مطالعات خارجی پکن و یک دیپلمات سابق، گفت: «چین باید پیام واضحتری را به مردم اروپا بدهد که هنوز شریکی قابل اعتماد است.»