در آستانه برگزاري شوراي حكام
شكاف ميان امريكا و تروييكاي اروپايي عريان شد
امريكا و سه متحد اصلي اين بازيگر يعني تروييكاي اروپايي در مورد اينكه آيا بايد از طريق پيگيري قطعنامه‌اي عليه ايران در آژانس بين‌المللي انرژي اتمي مقابله كنند هم‌راي نيستند، قطعنامه‌اي كه پتانسيل تشديد بيشتر تنش را در بطن خود دارد. آن‌طور كه ديپلمات‌ها مدعي‌اند، متحدان اروپايي موافق رويكردي سرسختانه عليه تهران هستند.به نوشته خبرگزاري رويترز، از آخرين باري كه شوراي حكام آژانس بين‌المللي انرژي اتمي با ۳۵ عضو آن، قطعنامه‌اي را عليه ايران تصويب كرد، ۱۸ ماه مي‌گذرد و در آن زمان به ايران گفته شد تا با بازرسي‌هاي چندين ساله آژانس بين‌المللي انرژي اتمي درباره ذرات اورانيوم كشف شده در سه سايت ادعايي اعلام نشده همكاري داشته باشد.در حالي كه هم‌اكنون تعداد سايت‌هاي مورد بحث به دو مورد كاهش يافته، اما به ادعاي ناظران ايران هنوز توضيحي در مورد آثار اورانيوم كشف شده ارايه نكرده است. اين در حالي است كه مقام‌هاي رسمي كشورمان بارها اعلام كرده‌اند كه به پرسش‌هاي آژانس پاسخ داده‌اند با اين همه اين نهاد نظارتي به جاي تمركز بر مسائل فني درگير چالش‌هاي سياسي شده است.با اين همه رويترز مدعي است كه مسائل ديگري مانند جلوگيري از حضور كارشناسان ارشد غني‌سازي اورانيوم آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در تيم بازرسي در ايران، بر مشكلات افزوده است. جلسه فصلي شوراي حكام ۱۰ روز ديگر آغاز مي‌شود.به ادعاي خبرگزاري‌هاي خارجي، نگراني ادعايي در مورد برنامه هسته‌اي ايران همچنان بالاست.به ادعاي ناظران ايران سه سال است كه اورانيوم را با خلوص ۶۰ درصد غني مي‌كند. بازيگران غربي مدعي‌اند كه غني‌سازي تا اين سطح نمي‌تواند هدف غيرنظامي داشته باشد و آژانس بين‌المللي انرژي اتمي مي‌گويد ممكن است ايران در آستانه گذار هسته‌اي قرار داشته باشد. اين در حالي است كه ايران تاكيد دارد كه برنامه هسته‌اي‌اش با هدف صلح آميز پيگيري مي‌شود و خواستش نظامي نيست.فارغ از اين ادعاها، شواهد نشان مي‌دهد كه ايالات متحده در نشست‌هاي اخير شوراي حكام آژانس بين‌المللي انرژي اتمي تمايل به صدور قطعنامه ديگري عليه ايران ندارد. در آخرين موردي كه در ماه مارس پيش آمد، قدرت‌هاي اروپايي - فرانسه، بريتانيا و آلمان موسوم به «تروييكاي اروپايي»- در مورد صدور قطعنامه با واشنگتن به توافق نرسيدند اما پس از آن از موضع خود عقب‌نشيني كردند.استدلال اصلي مقامات امريكايي اين است كه آنها مي‌خواهند تا مانع از آن شوند كه ايران برنامه‌اي هسته‌اي خود را بسان گذشته توسعه دهد.پيش‌تر نورنيوز با انتشار گزارشي اعلام كرد كه ايران و آژانس تلاش دارند تا پيش از ارايه گزارش دوره‌اي مديركل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي به شوراي حكام در 7خرداد سال جاري، رايزني‌هاي خود براي تهيه پيش‌نويس تداوم تعاملات بر مبناي بيانيه مشترك مارس را به نتيجه برسانند. بر اساس اين پيش‌نويس از اين پس فعاليت‌ها و همكاري‌هاي ايران و آژانس در سه بخش دنبال خواهد شد. بخش اول موارد گذشته است كه در سند برجام در قالب پرونده پي.ام.دي (ابعاد احتمالي نظامي برنامه هسته‌اي ايران) بسته شده بود. در اين بخش، موضوع مهم دو مكان باقيمانده و راه‌حل نهايي كردن اين پرونده ساختگي مورد مذاكره قرار مي‌گيرد.به گفته اسلامي، بخش دوم مربوط به شرايط موجود است كه در اين شرايط در چارچوب پادمان و ان.پي.تي اقدامات متقابل لازم انجام خواهد شد و بخش سوم مربوط به شخص مديركل آژانس است كه وي بايد به عنوان تسهيل‌كننده و تصحيح‌كننده براي برداشتن موانع و حل و فصل مسائل كه عمدتا سياسي است، تاثيرگذار باشد.
تنش‌ها در خاورميانه به ويژه با ادامه تهاجم نظامي اسراييل در غزه افزايش يافته است. اسراييل و ايران ماه گذشته ميلادي براي اولين‌بار روياروي هم قرار گرفتند.حالا آن‌گونه كه گروهي از ناظران مدعي‌اند با درگذشت ابراهيم رييسي، رييس‌جمهوري ايران در حادثه سقوط بالگرد شرايط شايد پيچيده‌تر شود.فعلا دو ديپلمات در گفت‌وگو با خبرگزاري رويترز مدعي شدند كه تهران در گفت‌وگوها با هدف بهبود همكاري با آژانس بين‌المللي انرژي اتمي، اين هفته به مقر اين آژانس در وين گفت كه تا زماني كه جانشين ابراهيم رييسي در ۲۸ ژوئن (۸ تير) انتخاب نشود، با آژانس تعامل نخواهد كرد. يكي ديگر از ديپلمات‌هاي ارشد اروپايي نيز مدعي است: «يك قطعنامه آماده شده است.» برخي ديگر از ديپلمات‌هاي ارشد اروپايي تاييد كردند كه تروييكاي اروپايي پيش‌نويس آن را تهيه كرده، اما هنوز آن را با اعضاي شوراي حكام به اشتراك نگذاشته است.يكي از اين ديپلمات‌هاي ارشد اروپايي در اين باره مدعي شد: تحليل ما اين است كه درگذشت ابراهيم رييسي خط قرمزهاي ايران را تغيير نخواهد داد. به ادعاي او غرب بايد با اين قطعنامه جلوي پيشرفت برنامه هسته‌اي ايران را بگيرد. او در ادامه گفت: امريكايي‌ها مشكل هستند و ما در گفت‌وگوهاي‌مان هر كاري انجام مي‌دهيم تا آنها را متقاعد كنيم.مشخص نيست تصميم نهايي در مورد پيگيري اين قطعنامه چه زماني خواهد بود. گزارش فصلي بعدي آژانس درباره ايران در اوايل هفته آينده منتشر مي‌شود. پيش‌نويس اين قطعنامه به يافته‌هاي آن گزارش بستگي خواهد داشت.