«اعتماد» آخرين اخبار انتخابات با محوريت جريانات سياسي را بررسي مي‌كند
در انتظار سيگنال‌ها
مهدي بيك اوغلي
در شرايطي كه ميزان مشاركت اقشار مختلف مردم در سه انتخابات اخير كاهش چشمگيري داشته و در آخرين آوردگاه انتخاباتي به 40 درصد مشاركت (با 7 درصد آراي سفيد و باطله) رسيده، روز گذشته و با اعلام وزير كشور رسما زنگ آغاز به كار فعاليت‌هاي انتخابات رياست‌جمهوري چهاردهم به صدا درآمد.
اما پرسش مهم در اين ميان سمت و سوي جهت‌گيري‌هاي انتخاباتي در هر دو جناح اصلاح‌طلب و اصولگرا است. هرچند هم اصلاح‌طلبان و هم اصولگرايان در مواجهه با امر انتخابات از نگراني‌هايي رنج مي‌برند، اما جنس نگراني اين دوطيف با هم، تفاوت‌هاي جدي دارد. مهم‌ترين نگراني اصلاح‌طلبان در هر گزينش انتخاباتي، ردصلاحيت‌هاي گسترده شوراي نگهبان است كه امكان كنشگري را از آنان سلب كرده است. در نقطه مقابل اصولگرايان هرچند مشكلي از بابت مقوله احراز صلاحيت‌ها، احساس نمي‌كنند اما معضل اصلي آنان عدم اقبال عمومي نسبت به ايده‌ها و گفتماني است كه اين طيف ارائه مي‌كنند. تجربه ثابت كرده كه در صورت ايجاد رقابت حتي به صورت نسبي، اين گفتمان اصلاحات است كه گوي رقابت را از سايرين مي‌ربايد. بر اين اساس است كه اصولگرايان براي كسب كرسي‌هاي انتخابي، تمام تكيه و توان خود را متوجه ظرفيت‌هايي مي‌كنند كه از حذف رقيب براي آنان ايجاد مي‌شود. اين رويكرد سلبي اما در بلندمدت باعث شده تا ميزان مشاركت مردم در آوردگاه‌هاي انتخاباتي به اندازه اي كاهش پيدا كند كه منتخبان عملا ديگر به عنوان منتخب جامعه اكثريت ايرانيان محسوب نشده و منتخبان اقليت به شمار بروند.
اصولگرايان نخوانند!
جناح چپ سياست ايران زمين كه زخم‌هاي ردصلاحيت‌هاي گسترده طي سه انتخابات اخير، هنوز بر پيكره آنها سنگيني مي‌كند با نوعي بيم و اميد، كنشگري در انتخابات را آغاز كرده است. ديروز فضاي رسانه‌اي حول محور اين جريان مبتني بر اعلام نامزدي مسعود پزشكيان قرار داشت. خبري كه هرچند در ادامه از سوي شخص پزشكيان تكذيب شد اما به اندازه‌اي در فضاي رسانه‌اي و شبكه‌هاي اجتماعي چرخيد كه در ذهن مخاطب رسوب كند. جالب اينجاست خبر كانديداتوري پزشكيان نه از طريق رسانه‌هاي اصلاح‌طلب بلكه از طريق خبرگزاري فارس منتشر شد كه سابقه بلندبالايي در انتشار اخبار غيرمستند و كذب دارد. مسعود پزشكيان، نماينده اصلاح‌طلب مجلس يازدهم و منتخب مجلس دوازدهم با انتشار مطلبي در صفحه شخصي خود در شبكه اجتماعي ايكس نوشت: «اخبار مربوط به اينجانب را فقط از طريق صفحات رسمي پيگيري كنيد.»
به دنبال انتشار خبر كانديدتوري پزشكيان، تعداد ديگري از رسانه‌ها مطلبي با اين مضمون منتشر كردند كه كانديداتوري پزشكيان قطعي نيست و او تا پايان هفته تصميم خود را اعلام مي‌كند. با توجه‌به اينكه جبهه اصلاحات قصد كنشگري فعال در انتخابات رياست‌جمهوري 1403 را دارد، روند بررسي و اعلام نامزدهاي اين جبهه هم در حال انجام است. سخنگوي جبهه اصلاحات اما در واكنش به خبرهايي درخصوص بررسي نامزدهاي اصلاح‌طلب در جبهه اصلاحات مي‌گويد: «اصلاح‌طلبان براي حضور در انتخابات رياست‌جمهوري شرط خاصي ندارند و نياز است شوراي نگهبان و حاكميت فضا را براي حضور آنها باز كنند.» به اعتقاد امام هنوز سيگنالي از سوي شوراي نگهبان ارسال نشده و تا زمان ارسال اين نوع سيگنال‌ها نمي‌توان با قاطعيت درخصوص نحوه كنشگري اين طيف صحبت كرد.
زمزمه‌هاي كانديداتوري چهره‌هاي اصلاح‌طلب اما به همين جا ختم نشد؛ ديروز اخباري غيررسمي در رسانه‌ها بازتاب پيدا كرد كه چهره‌هايي چون سيدمحمد صدر و رضا اردكاني همراه با مجيد انصاري به ليست نامزدهاي مورد نظر اصلاح‌طلبان راه پيدا كرده‌اند. ضمن اينكه اسحاق جهانگيري هم همچنان به عنوان نامزد بالقوه اصلاح‌طلبان در كنار ساير چهره‌ها مطرح شده است. محمدجواد حق‌شناس، عباس آخوندي و محمدرضا عارف از ديگر چهره‌هاي اصلاح‌طلبي هستند كه شانس كانديداتوري جدي آنها در انتخابات وجود دارد و هنوز پروسه نامزدي آنها تكذيب نشده است. از سوي ديگر مصاحبه ديروز عباس سليمي‌نمين درباره نامزدهاي انتخاباتي بارخوردهاي قابل توجهي در فضاي عمومي كشور پيدا كرد. نمين در اين گفت‌وگو ضمن اشاره به اينكه مشكلي بر سر نامزدي چهره‌هايي چون جهانگيري و همتي وجود ندارد! اعلام كرد كه رهبري خواستار اصلاح جفايي شده كه در انتخابات قبلي متوجه علي لاريجاني شده است. اينكه سليمي‌نمين با تكيه بر كدامين اخبار و ارتباطات يك چنين پيش‌فرض‌هايي را محتمل دانسته، مشخص نيست. عباس سليمي‌نمين، درباره احتمال گشايش فضاي سياسي براي اصلاح‌طلبان گفت: «قطعا اين امكان وجود خواهد داشت، بعيد مي‌دانم كه مشكلي براي حضور اصلاح‌طلبان وجود داشته باشد. آقايان جهانگيري، همتي و لاريجاني مشكلي براي حضور در صحنه ندارند. اينكه لاريجاني شخصا به صحنه بيايد مشخص نيست. رهبري خواهان اصلاح جفايي است كه انجام شد.»
اصلاح‌طلبان نخوانند!
هر اندازه كه معادله اصلي براي طيف‌هاي ميانه‌رو و اصلاح‌طلب در انتخابات مقوله ردصلاحيت‌هاست، اصولگرايان را زخم انشقاق و افشاگري‌هاي درون گروهي آزار مي‌دهد. از ميان نامزدهاي بالقوه اصولگرايان، كليپ‌هاي تبليغاتي سعيد جليلي در فضاي مجازي مي‌چرخد. نام محمدباقر قاليباف هم مانند تمام تجربه‌هاي انتخاباتي اخير در حول و حوش نامزدي در انتخابات رياست‌جمهوري چهاردهم شنيده مي‌شود. جذابيت كانديداتوري قاليباف زماني افزايش پيدا مي‌كند كه بدانيم او امروز بايد با چهره‌هايي چون ذوالنور و متكي بر سر كرسي رياست مجلس دوازدهم رقابت كند! اگر فرضيه نامزدي قاليباف براي انتخابات رياست‌جمهوري چهاردهم جدي باشد، اين چهره سياسي ظرف مدت سه ماه سه رقابت مهم انتخاباتي (انتخابات مجلس، رياست مجلس و رياست‌جمهوري) را پشت سر گذاشته است! اخبار حول و حوش محمود احمدي‌نژاد رييس‌جمهور اسبق كشور همچنان ادامه دارد. ديروز تصاويري از ديدار افرادي با احمدي‌نژاد منتشر شد كه از استان گيلان با هدف اقناع او براي اعلام نامزدي در انتخابات حضور پيدا كرده بودند. افرادي كه از احمدي‌نژاد عاجزانه درخواست مي‌كردند در انتخابات رياست‌جمهوري حاضر شده و مشكلات كشور را حل و فصل كند! نمي‌توان درباره نامزدهاي احتمالي انتخابات آينده صحبت كرد و حرفي از علي زاكاني، شهردار تهران نزد. سخنگوي شوراي شهر تهران در پاسخ به پرسشي در رابطه با حضور يا عدم حضور عليرضا زاكاني به عنوان يكي از كانديدا‌هاي احتمالي رياست‌جمهوري در انتخابات گفت: در اين ارتباط هنوز صحبتي نشده البته اين مساله يك موضوع بسيار شخصي است، اما همان طور كه گفته شد در رابطه با اين موضوع، شهردار تهران صحبتي با اعضاي شورا نكرده است. عليرضا نادعلي، درخصوص تعيين تكليف شهرداري تهران در صورت حضور زاكاني به عنوان يكي از كانديدا‌هاي رياست‌جمهوري تصريح كرد: «بايد بر اساس قانون عمل كرد و ظاهرا شهردار مي‌تواند مدتي را به صورت مرخصي به عنوان كانديداي رياست‌جمهوري حاضر شود.» با عبور از اين نوع اخبار چهره‌هاي میانه‌رويي چون نوبخت هم، نه خبر كانديداتوري خود را تاييد كردند و نه تكذيب. بايد منتظر روزهاي آينده و آغاز رسمي ثبت‌نام‌هاي انتخاباتي بمانيم تا مشخص شود سرنوشت انتخابات چه سمت و سويي پيدا مي‌كند.
خبر کاندیداتوری پزشکیان نه از طریق رسانه های اصلاح طلب بلکه از طریق خبرگزاری فارسی منتشر شد که سابقه بلندبالایی در انتشار اخبار غیر مستند و کذب دارد. مسعود پزشکیان اما با انتشار مطلبی در صفحه ایکس خود نوشت: «اخبار مربوط به اینجانب را فقط از طریق صفحات رسمی پیگیری کنید.»
امام سخنگوی جبهه اصلاحات : در واکنش به خبرهایی در خصوص بررسی نامزدهای اصلاح طلب در جبهه اصلاحات می گوید: اصلاح‌طلبان برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری شرط خاصی ندارند و نیاز است شورای نگهبان و حاکمیت فضا را برای حضور آنها باز کنند.
سلیمی نمین در گفتگو یی ضمن اشاره به اینکه مشکلی بر سر نامزدی چهره هایی چون جهانگیری و همتی وجود ندارد! اعلام کرد که رهبری خواستار اصلاح جفایی شده که در انتخابات قبلی متوجه علی لاریجانی شده است.
هر اندازه که معادله اصلی برای طیف های میانه رو و اصلاح طلب در انتخابات مقوله ردصلاحیت‌هاست، اصولگرایان را زخم انشقاق و افشاگری های درون گروهی آزار می دهد.
اگر فرضیه نامزدی قالیباف برای انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم جدی باشد، این چهره سیاسی ظرف مدت 3ماه 3رقابت مهم انتخاباتی(انتخابات مجلس، ریاست مجلس و ریاست جمهوری) را پشت سر گذاشته است!
سخنگوی شورای شهر تهران در پاسخ به پرسشی در رابطه با حضور یا عدم حضور علیرضا زاکانی به عنوان یکی از کاندیدا‌های احتمالی ریاست جمهوری در انتخابات گفت: در این ارتباط هنوز صحبتی نشده البته این مسئله یک موضوع بسیار شخصی است.