راست افراطی؛ رقبا را هم صدا کرد؟

امانوئل مکرون روز یکشنبه بعد از 25 سال طی یک سفر رسمی به آلمان رفت. در این سفر، او خواستار آن شد که در انتخابات آتی پارلمان اروپا قدرت‌های اروپایی به دفاع از دموکراسی در برابر راست‌گرایی افراطی به‌پا خیزند. او افزود که اگر احزاب ناسیونالیست و راست افراطی در سال‌های اخیر در اروپا قدرت داشتند، تاریخ طور دیگری رقم می‌خورد. مکرون با اشاره به تصمیم‌گیری‌ها در مورد همه‌گیری کرونا یا حمله روسیه به اوکراین گفت: ما به اتحاد دموکراسی‌خواهان در اروپا نیاز داریم. ماکرون اشاره کرده است که شرایط امروز قبل از انتخابات اروپا با انتخابات قبلی متفاوت است، چراکه در سال‌های اخیر اتفاقات زیادی رخ داده است. سفر مکرون دو هفته قبل از انتخابات اتحادیه اروپا رخ می‌دهد. نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که احتمالا مکرون و دیگر همفکران اروپایی‌اش باید با سرافکندگی باقی راه قدرت خود را طی کنند، چراکه ائتلاف میانه‌رو در اروپا احتمالا از احزاب راست افراطی عقب خواهد افتاد و این در تاریخ اروپای پس از جنگ جهانی دوم بی‌سابقه است.  در آلمان نیز هر سه حزب در ائتلاف اولاف شولتز، صدراعظم این کشور در نظرسنجی‌ها پشت سر حزب راست افراطی آلترناتیو برای آلمان (AfD) قرار دارند. این احزاب راست افراطی مخالف مهاجرت و اتحادیه اروپا هستند. نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که راست افراطی در حال خیزشی خیره‌کننده است و اروپای غربی را نیز در‌بر گرفته است.  البته نگرانی‌های مکرون به همین‌جا ختم نمی‌شود. او ماه گذشته در یک سخنرانی کلیدی در مورد سیاست خارجی در باب تهدیدات اروپا در پی حمله روسیه به اوکراین در سال 2022 هشدار داد. او گفت که «امروز اروپای ما فانی است و می‌تواند بمیرد و این فقط به انتخاب‌های ما بستگی دارد.» مکرون با تشدید هشدار خود در برلین، از اروپایی‌ها خواست به حزبی که ما از آن حمایت می‌کنیم و حزبی که از اروپا دفاع می‌کند، رای بدهند. اشتاین مایر که اواخر روز یکشنبه میزبان یک ضیافت دولتی برای ماکرون بود، به تهدید روسیه نیز اشاره کرد. او گفت که با هم باید دوباره یاد بگیریم که از خود در برابر متجاوزان بهتر محافظت کنیم و جوامع خود را در برابر حملات از داخل و خارج مقاوم‌تر کنیم. مکرون پس از گفت‌وگو با اشتاین مایر، پیام خود را به درسدن در ایالت زاکسن آلمان شرقی سابق، جایی که حزب آلترناتیو برای آلمان (AfD) از پایگاه حمایتی محکمی برخوردار است، ارسال کرد. در این سفر، مکرون در طول جشن‌های سالگرد قانون اساسی آلمان، که برای جلوگیری از بازگشت نازیسم طراحی شده بود، به تهدید ناشی از حضور پررنگ راست افراطی در پارلمان اروپا نیز پرداخت. براساس نظرسنجی‌ها، حزب راست افراطی جبهه ملی فرانسه، مارین لوپن، در مسیر شکست گروه خود در انتخابات ژوئن است. آلترناتیو برای آلمان نیز از سوسیال دموکرات‌های شولتز جلوتر بود، اگرچه آخرین نظرسنجی ماهانه آلنزباخ برای روزنامه فرانکفورتر آلگماینه سایتونگ در روز جمعه نشان داد که این جریان پس از یک‌سری جنجال، جایگاه خود را از دست داده است. انتظار می‌رود که حزب آلترناتیو برای آلمان (AfD) همچنان در انتخابات ایالت‌های شرقی براندنبورگ، تورینگن و زاکسن در سال جاری به پیروزی برسد.
مساله دفاع از اروپا در مقابل تهدیدات روسیه البته محل اختلاف میان رهبران آلمان و فرانسه بوده است. امتناع ماکرون از رد اعزام نیرو به اوکراین، واکنش تند و غیرمعمول شولتز را برانگیخت و گفت که آلمان چنین برنامه‌ای ندارد و سایر اروپا نیز نباید چنین کنند. شولتز گفت كه این اقدام ازسوی هر کشور عضو ناتو یا اتحادیه اروپا می‌تواند آتش جنگ را به تمام اروپا بکشاند. آلمان همچنین با اشتیاق ماکرون برای خودمختاری راهبردی اروپا و وابستگی کمتر به ایالات‌متحده همدل و همصدا نیست.  با تمام این اوصاف، به نظر نگرانی‌ها بر اختلافات میان دو رهبر قدرتمند اروپایی سنگینی کرده و ماکرون را به برلین کشانده است. ماکرون به دنبال ترمیم اختلاف‌نظرها بوده است و گفت که هماهنگی با آلمان در طول سال‌ها برای فرانسه و اروپا حیاتی قلمداد می‌شود. او به توافقنامه‌ها در مورد تحریم‌ها علیه روسیه به دلیل جنگ این کشور با اوکراین و اقدام برای تحریک رشد اقتصادی و نوآوری اروپا پس از همه‌گیری کووید-‌۱۹ اشاره کرد. هلن میارد دلاکروا، متخصص تاریخ آلمان در دانشگاه سوربن پاریس، می‌گوید که روابط فرانسه و آلمان مربوط به اختلاف‌نظر و تلاش برای یافتن سازش راهبردی است. درحالی که مکرون به‌ طور غیررسمی بارها از برلین دیدار کرده است، این سفر اولین دیدار رسمی و دولتی در 24 سال گذشته پس از سفر ژاک شیراک در سال 2000 و ششمین سفر پس از اولین دیدار دولتی پس از جنگ جهانی دوم از سوی شارل دوگل در سال 1962 است. سفر رسمی مکرون به عنوان ريیس‌جمهور فرانسه در زمان حساسی انجام می‌شود. پاییز گذشته، زمانی که مکرون جلسه کابینه فرانسه و آلمان را به تعویق انداخت و با لغو نشست مطبوعاتی برنامه‌ریزی شده در جریان بازدید رهبر آلمان از کاخ الیزه، شولتز را نادیده گرفت، روابط بین آلمان و فرانسه امروز بسیار متزلزل است. جلسه مشترک کابینه بالاخره در ژانویه برگزار شد، اما بی‌اعتمادی و شکاف میان رهبران دو کشور بالا گرفت. درحالی که دو رهبر با نیاز به اقدام در مواجهه با یارانه‌های سبز گسترده ایالات‌متحده، زمینه‌های مشترکی برای هم‌صدایی پیدا کرده‌اند، تفاوت‌های قابل‌توجهی بین برلین و پاریس در حوزه‌های سیاسی باقی مانده است. این اختلافات شامل اصلاح برنامه‌ریزی شده قوانین مالی اتحادیه اروپا، فشار فرانسه برای طبقه‌بندی انرژی هسته‌ای به عنوان فناوری سبز و نحوه قرار دادن اتحادیه اروپا در میان تنش‌های ژئوپلیتیکی فزاینده بین ایالات‌متحده و چین است. مکرون در مصاحبه‌ای با پولیتیکو در ماه گذشته، اظهاراتی مبنی بر اینکه اروپا نباید به کشمکش امریکا و چین بر سر تایوان کشیده شود را مطرح کرد، موضعی که واکنش تند آلمان را به دنبال داشت. در عین حال، فرانسه و آلمان مایلند همکاری خود را در مقابله با جنگ روسیه در اوکراین و مسائلی مانند هیدروژن، نیمه رساناها، تراشه‌های کامپیوتری و امور دفاعی افزایش دهند. در مورد اخیر، برلین و پاریس برنامه‌ریزی کرده‌اند تا جت جنگنده مشترکی با اسپانیا و تانک تهاجمی را توسعه دهند. در 3 مه، سباستین لکورنو، وزیر دفاع فرانسه گفت که قبل از اواسط جولاي با همتای آلمانی خود دیدار خواهد کرد تا در مورد توسعه تانک جدید که قرار است جایگزین خودروهای لئوپارد 2 آلمانی و لکلرک فرانسوی شود، گفت‌وگو کنند. به گزارش یورونیوز، چند هفته پیش نیز، آلمان و فرانسه، همراه با هفت کشور دیگر اتحادیه اروپا، ابتکاری را برای افزایش کارایی تصمیم‌گیری اتحادیه اروپا با تلاش برای حرکت از اتفاق آرا به رای اکثریت واجد شرایط در مورد تصمیمات مربوط به سیاست خارجی و امنیتی اروپا آغاز کردند. احتمال دارد در این سفر سه روزه، ماکرون از درسدن، پایتخت ایالت شرقی زاکسن آلمان دیدار کند. این شهر محل کارخانه برنامه‌ریزی شده تراشه Infineon است که اخیرا ريیس کمیسیون اروپا، اورسولا فون در لاین، نیز از آن بازدید کرده است. به نظر می‌رسد این کارخانه قلب راهبردی اتحادیه اروپا برای کاهش وابستگی‌اش به تراشه و نیمه‌رساناها و نقطه عطفی به سوی تولید انبوه تراشه در اروپا باشد. ایلین کلر، پژوهشگر ارشد موسسه
 Deutsch-Französisches در رابطه با این سفر معتقد است که این سفر بسیار دیرهنگام رخ داده است و همگرایی قابل‌توجهی هم در آن مشاهده نخواهد شد. در دو هفته باقی‌مانده تا رای‌گیری اتحادیه اروپا، احزاب و همفکران مکرون و شولتز قادر نخواهند بود در مقابل احزاب راست افراطی کاری از پیش ببرند. اما با این وجود، این دیدار ممکن است در آینده برای درک متقابل دو قدرت اروپایی که از دو قرن اخیر با نوعی بی‌اعتمادی به هم نگریسته‌اند، مفید باشد. فرانسه و آلمان مدت‌هاست که بر سر راهبرد دفاع از اروپا با هم اختلاف دارند. اخیرا امانوئل مکرون این سوءظن را برانگیخت و با ایده «خودمختاری راهبردی» اروپا تلاش کرد دیگر قدرت‌های اروپایی را متقاعد کند که وابستگی خود را به ایالات‌متحده کم و برای تقویت شرکت‌های فرانسوی و سایر اروپا تلاش کنند. ماکرون از زمانی که در اوایل سال جاری برای اعزام نیروهای زمینی به جبهه اوکراین تلاش داشته به نوعی فشار را از نیروهای اوکراینی در مقابل روسیه بردارد، خود با فشار سیاسی عظیمی در اروپا و در میان همفکرانش مواجه شده است. شولتز به سرعت و علنا این ایده مکرون را رد کرد. مکرون با استناد به پیشنهادهایی برای ارسال «کیسه خواب و کلاه ایمنی» به واکنش اولیه آلمان به حمله روسیه واکنش نشان داد و ایده خود را به نوعی تقلیل داد. به گفته موسسه کیل، این اظهارات برای برلین، دومین تامین‌کننده بزرگ کمک‌های نظامی به کی‌یف پس از ایالات‌متحده، خوشایند نبود. پاریس از پروژه سپر آسمان اروپا به رهبری آلمان، برنامه ضد موشکی که شامل سامانه‌های دفاع هوایی کشورهای غیراروپایی است، حمایت نکرده است. با این حال، پس از اشاره مکرون به سپر ضدموشکی اروپا، دو رهبر ممکن است آماده باشند تا از اختلافات خود گذر کنند. آنها همچنین در مورد جت‌های جنگنده مشترک و پروژه‌های اصلی قوای زرهی تهاجمی نبرد نیز به مذاکره خواهند پرداخت.  مورد دیگر اختلاف میان دو رهبر این مساله است که اخیرا، شرکای ائتلاف شولتز، به ویژه وزیر دارایی او از حزب دموکرات آزاد، در برابر فشار ماکرون برای بودجه مشترک اتحادیه اروپا که با وام مشترک برلین تامین می‌شود، مقاومت کرده‌اند. در سال 2020، مکرون با آنگلا مرکل در مورد بدهی مشترک برای تامین هزینه‌های مربوط به کووید به توافق رسید. او اکنون در این سفر در ضیافت رسمی عصر یکشنبه با صدراعظم سابق، مرکل این توافق را یادآوری و آن را به اولاف شولتز نیز گوشزد کرد. به گزارش بلومبرگ، درحالی که شولتز برای بحث در مورد فشار فعلی ماکرون برای ادغام بازار سرمایه آماده است، هنوز مشخص نیست که آیا این دو رهبر زمینه‌های مشترکی پیدا کنند یا خیر. همسایگان همچنین بر سر نقش انرژی هسته‌ای، که بر ترکیب انرژی فرانسه مسلط است، در انتقال آب و هوا با هم اختلاف‌نظر جدی دارند. فرانسه مدت‌هاست که از وابستگی بیش از حد آلمان به سوخت‌های فسیلی روسیه انتقاد کرده است. دولت‌های فرانسه و آلمان روز سه‌شنبه نشست مشترک کابینه را در کاخ شلوس مسبرگ در شمال برلین برگزار خواهند کرد. پیش از این، وزرای اقتصادی آنها بیانیه‌ای را امضا کرده‌اند که در آن از اتحادیه اروپا می‌خواهند صنعت، رقابت و رشد خود را در تلاش برای بی‌طرفی آب‌وهوا تقویت کند.