ادارات مالیاتی چطور خلوت شدند؟

هر چند در هفته‌های گذشته بحث درباره میزان درآمدهای مالیاتی دولت در بودجه 1403 بیشترین توجه را به خود گرفته اما اقداماتی که در ماه‌های گذشته برای بهبود خدمات و کاهش زمان و مشکلات اجرایی برنامه‌ریزی در فرآیند دریافت مالیات از شهروندان انجام شده نیز خود مقدمه به‌وجود آمدن تحولی شده که می‌تواند افزایش بهره‌وری مالیاتی کشور را تضمین کند.
یکی از اصلی‌ترین اقدامات صورت گرفته در این حوزه، به واگذاری وصول مالیات بر ارث به بانک‌ها اختصاص دارد. سازمان امور مالیاتی ابتدای اردیبهشت امسال اعلام کرد: در راستای تکریم ارباب رجوع و جهت تسهیل و تسریع بهره‌‌مندی مودیان مالیات بر ارث از سپرده‌‌های متوفیان نزد بانک‌ها و موسسات اعتباری، از تاریخ 01/۰۱/۱۴۰۳ وراث متوفیان 01/۰۱/۱۳۹۵ و بعد از آن می‌‌توانند بدون مراجعه به ادارات امور مالیاتی ذی‌ربط و صرفا با مراجعه مستقیم به شعبه بانک ذی‌ربط نسبت به پرداخت مالیات سپرده‌های متوفی و دریافت مابقی سپرده، اقدام کنند.
بر این اساس پس از درخواست وراث با ارائه اسناد و مدارک مربوطه از جمله اسناد هویتی و گواهی حصر وراثت، بانک‌ ذی‌ربط مالیات مربوط به سپرده متوفی و سود متعلق به آن (تا تاریخ پرداخت سپرده به وراث) را محاسبه و از مبلغ سپرده و سود آن کسر کرده و مابقی را به وراث پرداخت می‌‌کند. البته تاکید شده بود که در صورتی که وراث درخواست کسر هزینه‌‌های کفن ‌و دفن، واجبات مالی و عبادی و دیون محقق متوفی از سپرده‌ یا سپرده‌‌های بانکی متوفی را داشته باشند، این امر با مراجعه مستقیم به شعب بانک ممکن نیست. این دسته از مودیان بایستی ظرف یک سال از فوت متوفی، اظهارنامه مالیاتی مربوط را از طریق درگاه خدمات مالیاتی به سازمان امور مالیاتی ارسال و سپس با مراجعه به اداره امور مالیاتی مربوط، اقدام به اخذ گواهی موضوع ماده (۲۶) قانون مالیات‌های مستقیم کنند. با ارایه این گواهی به بانک ذی‌ربط، بانک سپرده و سود متعلق به آن را به وراث پرداخت می‌کند.
دستور دیگری که از سوی سازمان امور مالیاتی اجرایی شده و به بهبود خدمت‌رسانی در این حوزه انجامیده الکترونیکی شدن وصول مالیات نقل‌وانتقال سهام غیربورسی بوده است. چند هفته قبل بود که ريیس سازمان امور مالیاتی اعلام کرد از این به بعد مالیات نقل و انتقال سهام غیربورسی از طریق درگاه ملی خدمات الکترونیک سازمان امور مالیاتی به صورت برخط و بدون نیاز به مراجعه حضوری، انجام می‌شود. سیدمحمد هادی سبحانیان، ريیس سازمان امور مالیاتی در صفحه شخصی خود در شبکه‌های اجتماعی نوشت: در سی و یکمین اقدام سازمان امور مالیاتی در جهت تسهیل امور مودیان و بهبود محیط کسب و کار، از این به بعد مالیات نقل و انتقال سهام غیربورسی از طریق درگاه ملی خدمات الکترونیک سازمان امور مالیاتی به صورت برخط و بدون نیاز به مراجعه حضوری، انجام می‌شود.
با الکترونیکی شدن مالیات نقل و انتقال سهام غیربورسی علاوه بر کاهش زمان این فرآیند از چند روز به چند دقیقه، فعالین اقتصادی از سالانه بیش از ۲۰۰ هزار تردد و مراجعه حضوری بی‌نیاز شدند. براساس فرآیند دیده شده اشخاص حقیقی / حقوقی که به عنوان سهامدار یک شرکت درخواست نقل و انتقال سهام را از طریق اداره ثبت شرکت‌ها ثبت می‌نمایند و وضعیت درخواست آنها به مرحله پرداخت مالیات می‌رسد، می‌توانند درخواست‌های مربوط به نقل و انتقال سهام خود را در پنجره واحد خدمات مالیاتی مشاهده نموده و اقدام به صدور پرداخت برخط قبض نمایند.
آخرین اقدام انجام شده برای کاهش خدمات حضوری نیز برخط شدن فرآیند ثبت درخواست و صدور گواهی‌های ماده ۱۸۶ و ۱۸۷ قانون مالیات‌های مستقیم بوده است. در شرح این خدمت آمده: گواهی موضوع تبصره 1 ماده 186 قانون مالیات‌های مستقیم برای متقاضیان دریافت تسهیلات بانکی درصورت پرداخت /ترتیب پرداخت بدهی قطعی شده توسط مودی، صادر می‌گردد. طبق قانون شعب بانک‌ها و موسسات اعتباری موظف هستند، وضعیت بدهی متقاضیان وام را براساس مفاد مندرج در ضوابط اجرایی موضوع تبصره یک ماده 186 ق.م.م از اداره امور مالیاتی ذی‌ربط استعلام کنند. این خدمت از طریق سامانه الکترونیکی صورت می‌پذیرد. ایجاد سامانه در راستای سهولت در انجام این فرآیند تولید شده است. با ثبت الکترونیکی درخواست توسط شعب بانک، درخواست به کارتابل واحد مالیاتی مربوطه رفته و پس از بررسی توسط کارشناس مربوطه، پاسخ به صورت الکترونیکی برای بانک درخواست کننده ارسال می شود. استعلام مشابه برای وقتی‌که می‌خواهند از وزارت صمت کارت بازرگانی بگیرند یا از اصناف جواز کسب بگیرند و موارد مشابه نیز صورت می‌پذیرد.
باتوجه به اینکه این سه خدمت که به شکل برخط و با حذف نیاز به حضور فیزیکی انجام شده برای بسیاری از فعالان اقتصادی و بخش‌های مختلف جامعه اهمیت دارد، این موضوع سبب شده که از ابتدای امسال، میزان حضور در ادارات مالیات کاهش یافته و البته این روند با گسترش به سایر خدمات در آینده نیز ادامه پیدا خواهد کرد.