وال استريت ژورنال فاش كرد
خط و نشان بايدن براي حماس
احسان پناهبر
وال استريت ژورنال با انتشار گزارشي اختصاصي به نقل از مقامات مطلع از مذاكرات آتشبس ميان اسراييل و حماس، مدعي شد قطر و مصر در روزهاي اخير به رهبران حماس فشار آوردهاند كه در صورت عدم موافقت با آتشبس، با بازداشت، مسدود شدن دارايي، تحريم، و اخراج از مقر خود در دوحه مواجه خواهند شد. به گفته اين مقامات مطلع، اين تهديدها به دستور دولت بايدن صورت گرفته است. بايدن ماههاست در جستوجوي راهي است تا حماس و رژيم اسراييل را براي دستيابي به توافق آتشبس متقاعد كند. ناظران معتقدند بايدن در ميانه گردابي سياسي در ارتباط با جنگ غزه گرفتار شده است و روند و نتيجه اين جنگ به شكل ملموسي بر نتيجه انتخابات نوامبر امريكا تاثير خواهد گذاشت. به گزارش رويترز، اين هفته قرار است آنتوني بلينكن، وزير خارجه ايالات متحده نيز براي پيگيري مذاكرات آتشبس به منطقه سفر كند.
روز پنجشنبه، پس از مخابره تهديدهاي دولت بايدن عليه حماس، اسماعيل هنيه، رييس دفتر سياسي اين جنبش در قطر گفت با توافقي كه شرايط اين جنبش را برآورده نكند، مخالف است. هنيه با ارسال پيامي از سوي يحيي سينوار، بانفوذترين رهبر اين گروه در غزه گفت كه پيشنهاد فعلي كه بايدن در نشستي خبري در هفته پيش مطرح كرد، براي حماس غيرقابل قبول است، زيرا از نظر حماس، اين پيشنهاد پاياني را براي جنگ و تجاوزگري اسراييل در غزه تضمين نميكند. پاسخ حماس آب سرد بر آتش تلاشهاي بايدن براي احياي مذاكرات در مسير توافقي است كه به ادعاي غرب نبرد در غزه را متوقف و به آزادي اسراي اسراييلي در ازاي آزادي تعدادي از زندانيان فلسطيني در بند اسراييل منجر ميشود. بر اساس بيانيه كاخ سفيد، بايدن در تماسي تلفني روز دوشنبه از شيخ تميم بن حمد آل ثاني امير قطر خواست تا از تمام ابزارهاي مناسب براي اطمينان از پذيرش اين پيشنهاد از سوي حماس استفاده كند.
مقامات امريكايي گفتند كه هنوز پاسخ نهايي حماس در مورد پيشنهاد آتشبس جديد دريافت نكردهاند. جان كربي، سخنگوي شوراي امنيت ملي در نشستي خبري گفت: ما هنوز منتظر پاسخ رسمي حماس هستيم. برخي نظرات كلي را ديدهايم، اما آنها را رسما تاييد نميكنيم. جنگ اسراييل در غزه فشارهاي سياسي مضاعفي را بر بايدن وارد كرده است. بايدن با مخالفت درون حزبي خود به دليل عرضه مداوم تسليحاتي به اسراييل و انتقاد جمهوريخواهان به دليل اعمال فشار بر اسراييل براي كاهش تلفات غيرنظاميان روبهرو است. بايدن هفته گذشته، هنگام سخنراني خود در مورد پيشنهاد اسراييل براي توافق سه مرحلهاي كه به گفته او بخشي از تلاش براي دستيابي به توافقي دايمي است، آزادي اسراي اسراييلي را بخشي از تلاش براي دستيابي به توافقي دايمي دانست و تلاش كرد تا بنبست را در مذاكرات آتشبس بشكند. بايدن مدعي است حماس تنها مانع آتشبس كامل است.
از زمان سخنراني بايدن، مذاكرات بر سر مسائلي چالشبرانگيز به بنبست رسيده است. حماس خواستار پايان تضميني جنگ است، در حالي كه بنيامين نتانياهو، نخست وزير رژيم اسراييل ميگويد كه به دنبال نابودي تواناييهاي نظامي و حكومتي حماس است و از پذيرش آتشبس دايمي تا رسيدن به آن اهداف ادعايي خودداري ميكند. اين هفته، حماس با آخرين پيشنهاد آتشبس كه وال استريت ژورنال نيز نسخهاي از آن را مشاهده كرده است، مخالفت كرد. اين طرح احتمال آتشبس دايمي را كه مشروط به مذاكرات در مرحله اول توافق خواهد بود، كم اهميت ميكند. اين پيشنهاد مكررا به «آرامش پايدار» و نه خاتمه تجاوز اسراييل اشاره ميكند. تفاوتهاي جزيي در تفسير دو طرف از عبارات پيشنويس به معضل بزرگي بدل شده است. اين معضل به ويژه پس از اينكه نتانياهو به سخنراني بايدن پاسخ داد و تكرار كرد كه اسراييل آتشبس را بدون از بين بردن تواناييهاي نظامي و سازمان حماس نميپذيرد، بيشتر شده است. اين هدف نتانياهو با انتقاد برخي مقامات نظامي و اطلاعاتي اسراييل و امريكا مواجه شده است، چراكه آنها معتقدند حتي پس از هشت ماه درگيري شديد، حماس همچنان توانايي دارد و به مقاومت ادامه ميدهد. حماس روز چهارشنبه در بيانيهاي اعلام كرد كه بين آنچه در روزنامه و اظهارات بايدن وجود دارد فاصلهاي هست كه منجر به سردرگمي و بحث ميشود.
مقامات ارشد ايالات متحده، از جمله ويليام برنز، رييس سيا، اين هفته به خاورميانه رفتند تا ابتكار عمل بايدن را پيش ببرند. برنز در دوحه با نخست وزير قطر و رييس اطلاعات مصر گفتوگو كرد. رييس سيا به مقامات قطري و مصري متذكر شد كه به اسماعيل هنيه بگويند ميانجيگران بينالمللي تضمين خواهند كرد كه مذاكرات بر سر آتشبس دايمي در هفته سوم مرحله اول توافق آغاز و بر سر شرايط آتشبس دايمي نيز در هفته پنجم توافق ميشود. وال استريت ژورنال به نقل از مقامات آشنا با مذاكرات نوشت كه اين شرايط بخشي از پيشنويس آتشبس است. هنيه اين پيشنهاد را رد كرد و گفت كه حماس تنها در صورتي اين توافق را ميپذيرد كه اسراييل تعهد كتبي به آتشبس دايمي بدهد، به ويژه اينكه نتانياهو علنا گفته است هيچ توافقي را كه منجر به آتشبس پايدار شود، نميپذيرد. پس از آن بود كه مقامات قطري و مصري به رهبر حماس گفتند ايالات متحده از آنها خواسته است تا با توسل به اهرم تحريم و بازداشت احتمالي عليه رهبران حماس زمينه را براي توفق هموار كنند.
اين اولينباري نيست كه قطر رهبران حماس را در باب خروج از پايگاه خود در دوحه كه بيش از يك دهه در آنجا مستقر هستند، تهديد ميكند. مقامات قطري در اوايل ماه مارس هشدار دادند كه اگر رهبران حماس توافق آتشبس را نپذيرند، ممكن است اخراج شوند. آنها ميدانند كه اگر امريكاييها از آنها بخواهند قطر چارهاي جز اخراج آنها نخواهد داشت. بايدن در مذاكرات نوامبر كه زمينه ساز آتشبس يك هفتهاي بين اسراييل و حماس شد و همچنين بيش از 100 گروگان را در ازاي اسراي فلسطيني آزاد كرد، نقش مهمي ايفا كرد. پس از فروپاشي آن آتشبس، دو طرف ماهها درگير مذاكره غيرمستقيم بينتيجه بودند.
دانيل لوي، مقام و مذاكرهكننده سابق اسراييل در اين رابطه گفت: دور كنوني مذاكرات ممكن است بسان نشستهاي قبلي شكست بخورد. او مدعي شد كه سخنراني بايدن چشمانداز وسوسهانگيزي را براي شكستن بنبست مذاكرات با تعيين مسيري براي آتشبس دايمي ارايه ميدهد كه در آن همه مراحل به هم مرتبط هستند. هنگامي كه نتانياهو با توقف موقت فاز 1 توقف دايمي جنگ مخالفت كرد، ايالات متحده در ايده خود شكست خورد و تسليم خواسته نتانياهو شد. لوي گفت كه دولت بايدن با امتناع از ادعاي ارتباط آشكار با آتشبس دايمي، اسراييل را در مسيري قابل پيشبيني بازگرداند.
ارتش اسرايیل در ليستسیاه سازمان ملل
به گزارش الجزیره، سازمان ملل متحد، اسرايیل را به ليستسیاه کشورهایی اضافه میکند که در درگیریهای مسلحانه علیه کودکان مرتکب سوءاستفاده شدهاند. یک فرستاده اسرايیلی در سازمان ملل نیز در گفتوگو با رویترز تایید کرد که هزاران کودک فلسطینی در تداوم تهاجم نظامی اسرايیل به نوار غزه کشته شدهاند. گیلاد اردان، سفیر رژیم اسرايیل در سازمان ملل روز جمعه در پستی در شبکههای اجتماعی گفت که اطلاعیه رسمی از تصمیم آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل دریافت کرده است. اردان که از تصمیم سازمان ملل به شدت عصبانی بود، ویديوی بخشی از مکالمه تلفنی تند خود علیه تصمیم سازمان ملل را در شبکه اجتماعی ایکس منتشر کرد و مدعی شد که این اقدام سازمان ملل علیه رژیم اسرايیل اشتباه است و دبیر کل سازمان ملل را فردی دانست که در ضدیت و نفرتپراکنی علیه رژیم اسرايیل گام بر میدارد. استفان دوجاریک، سخنگوی گوترش، در پاسخ به ادعاهای اردان در همان روز گفت که یکی از مقامات سازمان ملل، فرستاده رژیم اسرايیل را به دفاع از کشتار کودکان بیگناه متهم کرد. دوجاریک به خبرنگاران گفت که این اقدام سازمان متبوعش برای این است که به آن همه بازیگران هشدار داده شود که جهان نسبت به کشتار بیگناهان حساس است. او افزود که دبیرخانه سازمان ملل قرار است گزارش خود در مورد کشتار اخیر اسرايیل در بمباران مدرسهای در منطقه نصیرات را در 14 ژوئن به شورای امنیت سازمان ملل ارائه کند و چند روز بعد رسما منتشر شود. در این حمله دستکم 41 نفر، عمدتا کودک کشته شدند. دوجاریک گفت که ضبط ویديویی سفیر اردان از آن تماس تلفنی و انتشار بخشی از آن در توییتر، تکاندهنده و غیرقابل قبول است.
خروج بني گانتز از كابينه جنگ نتانياهو
اكسيوس به نقل از منابع سياسي نزديك به دفتر بني گانتز، از اعضاي كابينه جنگ اسراييل گزارش داد كه انتظار ميرود او روز شنبه طي يك سخنراني خروج حزبش از كابينه اضطراري نتانياهو را اعلام كند. اين اقدام گانتز ائتلاف بنيامين نتانياهو، نخست وزير اسراييل كه هنوز اكثريت 64 عضو كنست را در اختيار دارد، از بين نخواهد برد. اما احتمالا با ادامه جنگ در غزه و مذاكرات تبادل اسرا و آتشبس، كابينه را بيثبات و بحران سياسي در اسراييل را تشديد ميكند. گانتز، يكي از اعضاي كابينه جنگ اسراييل، بيشتر از نتانياهو مورد قبول دولت بايدن و بسياري از دولتهاي غربي و عربي است. به عقيده ناظران، خروج او احتمالا فشارهاي بينالمللي امريكا بر نتانياهو را افزايش خواهد داد. گانتز به سرعت به كابينه اضطراري نتانياهو كه چهار روز پس از حمله 7 اكتبر حماس به اسراييل ايجاد شد، ملحق شد. زماني كه او به كابينه اضطراري پيوست، نتانياهو كابينه جنگ را نيز تشكيل داد. اما، اعضاي راست افراطي ائتلاف كابينه جنگ را به حاشيه برد. به همين خاطر، گانتز و همحزبياش، گادي آيزنكوت كه هر دو رييس ستاد جنگ سابق اسراييل بودهاند، نتوانستند بر تصميمات كابينه اعمال نفوذ كنند. موضع گانتز در نظرسنجيها در اواخر سال گذشته رونق قابل توجهي گرفته است، بهطوري كه حزب او در برخي نظرسنجيها تا 40 كرسي به دست آورد و نزديك به 50 درصد اسراييليها گفتند كه او بايد نخستوزير بعدي رژيم اسراييل باشد.