نشست حزب کمونیست با هدف خروج چین از بحران اقتصادی برگزار شد
تقلای «شی» برای بقا
به گزارش شینهوا، حزب حاکم کمونیست چین روز دوشنبه نشستی چهار روزه را آغاز کرد که انتظار میرود راهبردی برای رشد اقتصادی خودکفا در دوره تشدید نگرانیهای امنیت ملی و محدودیتهای دسترسی به فناوری امریکایی ارائه کند. درحالی که این نشست معمولا بر چنین موضوعات بلندمدتی متمرکز است، صاحبان مشاغل و سرمایهگذاران نیز نظارهگر خواهند بود که ببینند آیا حزب کمونیست چین اقداماتی فوری برای مقابله با رکود طولانیمدت املاک و مستغلات و بهبود بیماری مداوم در بخشهای خُرد اقتصادی که در دوره کووید-19 در چین رخ داد، را اعلام میکند یا خیر. برت هافمن، مدیر سابق بانک جهانی در چین و استاد دانشگاه ملی سنگاپور به سیانان گفت که ابهامات زیادی در جهتگیری سیاست در چین وجود دارد که بر اعتماد مصرفکنندگان و سرمایهگذاران تاثیر میگذارد. این نشست درست زمانی برگزار میشود که چین باید کارتهای بازی خود را رو کند. دولت چین دوشنبه گزارش داد که رشد اقتصادی سالانه در سه ماهه آوریل تا ژوئن به 7/4درصد کاهش یافته است. خبرگزاری رسمی شینهوا نیز گفت که شی جینپینگ، رهبر چین روز دوشنبه در نشست پشت درهای بسته سخنرانی کرد و پیشنویس تصمیم آینده خود را در مورد تعمیق اصلاحات و پیشبرد مدرنیزاسیون چین تشریح کرد. در حاشیه این نشست، تدابیر امنیتی در مرکز پکن تشدید شده است و تمامی کادر دولتی در لباس متحدالشکلی در خیابانها ظاهر شدهاند. این تصمیم به مقامات دولتی محلی و سایرین در مورد جهتگیری سیاستهای آینده پیام مهمی را مخابره خواهد کرد: انتظار از مردم در لباس، بیان و فکر متحدالشکل این است که مسیری را که شی جینپینگ، رهبر چین ترسیم کرده است، تایید کنند. برخی ناظران امیدوارند اقدامات و سیاستگذاریهای دقیقی برای رفع نگرانیها در قبال افزایش کنترل دولت بر تجارت و جامعه باعث سرکوب رشد اقتصادی، به کار گرفته شود.
«پلنوم سوم» چیست و چرا اهمیت دارد؟
کمیته مرکزی 205 عضو حزب کمونیست در حال برگزاری سومین پلنوم خود یا سومین جلسه عمومی دوره پنج ساله است که در سال 2022 آغاز شده است. نشست امسال قرار بود سال گذشته برگزار شود اما به تعویق افتاد. از نظر تاریخی، این سومین جلسه به عنوان جلسهای مطرح شده است که در آن تصمیمات اقتصادی و سیاسی عمدهای اتخاذ میشود، البته نه هر بار. تحلیلگران میگویند که این پلنوم اغلب مسیرهای بلندمدتی را تعیین میکند که بر اقتصاد تاثیر میگذارد: 1- در سال 1978، جلسه «اصلاحات و گشایش» رهبر سابق دنگ شیائوپینگ را تایید کرد که از یک اقتصاد برنامهریزی شده به یک اقتصاد مبتنی بر بازار تبدیل شد و رشد چین را در دهههای بعد افزایش داد؛ 2- در سال 1993، «اقتصاد بازار سوسیالیستی» را تایید کرد و بر پیروزی اصلاحطلبان در مبارزه با محافظهکاران که در مورد خطرات آزادسازی اقتصادی هشدار میدادند، مهر تایید زد؛ 3- در سال 2013، این پلنوم اصلاحات دیگر را تایید کرد. طبق این اصلاحات، بازار به نیروی تعیینکننده در تخصیص منابع تبدیل شد. اما آخرین بیانیه که یک سال پس از رهبری شی جینپینگ بیان شد، تحقق نیافت. هافمن به سیانان گفت که در عرض چند سال، حزب قبل از اینکه در سال 2017 در مسیر جدیدی قرار گیرد، در زمینه اصلاحات پلنوم آخر شروع به عقبنشینی کرد.
چه مسائلی در خطر است؟
در زمان رهبری شی، حزب کمونیست تصمیم گرفت که باید در مرکز تلاشها قرار گیرد تا چین را به سطح بعدی توسعه برساند. چین دومین اقتصاد بزرگ جهان است، اما با جمعیت 4/1 میلیارد نفر، همچنان یک کشور با درآمد متوسط قلمداد میشود. دولت چین شرکتهای بزرگ فناوری پرواز چین، مانند علی بابا، فینتک و تجارت الکترونیک را مهار کرده است. زمانی که ایالاتمتحده حلقه رقابت با چین را تنگ تر کرد، شی شرکتها و دانشگاههای چینی را تحت فشار قرار داد تا سعی کنند نیمه رساناهای پیشرفته و سایر فناوریهایی را توسعه دهند که با محدودیتهای ایالاتمتحده در صادرات به چین مسدود شده بود. به گزارش آسوشیتدپرس، طرفداران بازار آزاد نگرانند که این رویکرد رهبری شده از سوی دولت روحیه کارآفرینی در چین را دلسرد میکند. نگرانی دیگر این است که اهمیت فزاینده امنیت ملی بر رشد اقتصادی تاثیر میگذارد. دولت، شرکتهایی را که دادههای اقتصادی را به خارج از کشور منتقل کردهاند، مورد بررسی قرار داده و به نظر میرسد تعریف گستردهتری از نقض قانون در چین باشد. به عقیده ناظران، حمایت بیشتر از صنایع با فناوری پیشرفته که برای امنیت ملی و رشد آتی حیاتی تلقی میشوند، در کانون توجه است. این اصلاحات همراه با سیاست های صنعتی مرتبط کاملا قطعی به نظر میرسد، اما حزب کمونیست در جبهههای دیگر با خواستههایی مواجه است. الکساندر دیوی، تحلیلگر موسسه مرکاتور برای مطالعات چین در آلمان به رویترز گفت رهبران حزب کمونیست در حال تماشای این گزینه هستند که چگونه دولت دو امتیاز اصلی شامل رشد اقتصادی و برابری اجتماعی را متعادل میکند. دولتهای محلی بهشدت درگیر بدهی هستند و چندین شهر خدمات حمل و نقل را به حالت تعلیق درآوردهاند، چراکه نمیتوانند به اجرای آن ادامه دهند. در فوریه سال گذشته، شهر شانگکیو که بیش از 7 میلیون نفر در آن زندگی میکنند، خطوط اتوبوس را به طور موقت تعطیل کرد.