لبنان و غزه هدف موج تازه حملات سنگين اسراييل قرار گرفت
خاورميانه لبه پرتگاه جنگ؟
جهان در آستانه آزموني سرنوشت‌ساز قرار دارد!
احسان پناه‌بر
ماه‌هاست كه تحليلگران سياسي و ناظران نظامي هشدار مي‌دهند تنش‌ها در منطقه مي‌تواند به راحتي از كنترل خارج شده و به جنگي بزرگ در خاورميانه منجر شود. به نظر مي‌رسد تنش‌ها گام به گام به نقطه اوج خود نزديك مي‌شود. به گزارش الجزيره، ارتش رژيم اسراييل موج جديدي از حملات را به حومه جنوبي بيروت آغاز كرد كه باعث «انفجارهاي مهيب» و برافروختن «شعله‌هاي آتش» شد. جنگنده‌هاي اسراييلي همچنين مسجدي در مركز غزه را بمباران كردند كه در نتيجه آن دست‌كم 21 فلسطيني كشته و ده‌ها نفر ديگر زخمي شدند. همچنين، منبع امنيتي لبناني در گفت‌وگو با الجزيره مدعي شد حزب‌الله از جمعه گذشته ارتباط خود را با سيد هاشم صفي‌الدين، رييس شوراي اجرايي اين جنبش از دست داده است. اين درحالي است كه حزب‌الله لبنان در بيانيه‌اي تمامي شايعات مربوط به برخي رهبران و فرماندهان خود را تكذيب كرد.
در همين رابطه، الميادين گزارش داد در شبانه‌روز گذشته دور جديدي از حملات هوايي اسراييل به ضاحيه جنوبي بيروت آغاز شد و خسارات و تلفاتي را رقم زد. اين درحالي است كه رزمندگان حزب‌الله در مرز لبنان مانع از پيشروي زميني ارتش اسراييل به داخل خاك لبنان شدند. همچنين، در پاسخ به بمباران‌هاي بي‌وقفه اسراييل عليه شهرها و مناطق مسكوني لبنان، نيروهاي مقاومت با شليك راكت و موشك به سمت برخي شهرهاي اسراييلي همچون حيفا و الجليل، خسارات و تلفاتي را به اسراييلي‌ها وارد كردند.
در همين رابطه، رژيم اسراييل تهديد كرده است قصد دارد پاسخ موشكي ايران به سرزمين‌هاي اشغالي را تلافي كند. اين درحالي است كه اكسيوس مدعي است ايالات‌متحده، قصد دارد رژيم اسراييل را از حمله به ميادين نفتي ايران به واسطه درك خطرات بالاي اين حمله احتمالي، نه تنها براي ثبات منطقه، بلكه براي زنجيره تامين جهاني نفت، منصرف يا چنين كنش ادعايي را تعديل كند. جو بايدن، رييس‌جمهور ايالات‌متحده با ادبياتي محتاطانه به رژيم اسراييل در باب گسترش درگيري‌ها هشدار داده و نگراني خود را نسبت به خارج شدن اوضاع منطقه از كنترل ابراز كرد. امانوئل ماكرون، رييس‌جمهور فرانسه نيز در واكنش به حملات مرگبار رژيم اسراييل به لبنان و غزه، خواستار تحريم تسليحاتي اين رژيم ازسوي جامعه جهاني شد. ماكرون، روز شنبه گفت كه در تلاش براي حل بحران غزه، بايد ارسال محموله‌هاي تسليحات به اسراييل كه در اين درگيري استفاده مي‌شوند، متوقف شود. اين سخنان خشم بنيامين نتانياهو، نخست‌وزير اسراييل را در پي داشت. ماكرون در جريان گفت‌وگو با يكي از شبكه‌هاي راديويي فرانسه گفت: امروز اولويت ما راه‌حل سياسي براي بحران منطقه است و اينكه بايد ارسال سلاح‌هايي كه در جنگ در غزه استفاده مي‌شوند، متوقف شود. فرانسه كشتي حامل چنين محموله‌هايي را ارسال نمي‌كند.
همچنين، رويترز به نقل از منبع نزديك به آنتوني بلينكن، وزير خارجه امريكا گزارش دارد، بلينكن با وزراي خارجه فرانسه، قطر و عربستان‌سعودي تماس تلفني داشت تا در مورد خصومت‌هاي جاري در اسراييل، غزه و لبنان گفت‌وگو كند. بلينكن و ژان نوئل بارو همتاي فرانسوي‌اش در مورد اهميت ديپلماسي رسيدگي به درگيري‌ها رايزني داشتند. وزير خارجه امريكا در عين حال گفت كه او و فيصل بن فرحان، وزير خارجه سعودي نيز در مورد تلاش‌ها براي رفع نيازهاي فوري لبنان، دستيابي به آتش‌بس در غزه و كاهش تنش‌هاي منطقه‌اي گفت‌وگو كردند. بلينكن در تماس خود با محمد بن عبدالرحمن آل ثاني از قطر درباره اهميت اجراي قطعنامه 1701 شوراي امنيت سازمان ملل براي بازگشت غيرنظاميان به خانه‌هاي خود و همچنين ادامه تلاش‌ها براي دستيابي به آتش‌بس در غزه گفت‌وگو كرد.
لينا خطيب، مدير موسسه خاورميانه در دانشگاه SOAS به سي‌ان‌ان گفت به نظر مي‌رسد اسراييل اهداف خود را از تضعيف (ادعايي) اهداف حزب‌الله به اجراي يك توافق آتش‌بس كه امنيت شمال (سرزمين‌هاي اشغالي) را تامين مي‌كند، تغيير داده و به دنبال خنثي كردن فعاليت اين جنبش است. خطيب در ادامه افزود: علي‌رغم حملات سنگين اسراييل به حزب‌الله و همچنين لشكركشي زميني اين رژيم به لبنان، بعيد به نظر مي‌رسد حزب‌الله چندان تضعيف شده باشد يا اينكه اسراييل به هدف حذف كامل اين جنبش دست يابد. خطيب افزود: اسراييل هدف بلندمدت خود از جنگ حاضر را تغيير موازنه قدرت در خاورميانه مي‌داند تا بلكه بتواند نفوذ روزافزون ايران در منطقه را كاهش دهد، اما به‌زعم مدير موسسه خاورميانه، چنين تغييري در وضعيت موجود، فرآيندي است كه تحقق آن به هيچ روي در چشم‌انداز نيست، چراكه ايران هم با پاسخ نظامي به اسراييل نشان داده خط قرمزهايش مشخص است.
داهليا شيندلين نويسنده و تحليلگر مسائل بين‌الملل نيز به سي‌ان‌ان گفت كه سخت است كه تفاوت بين لفاظي‌هاي اسراييل و آنچه در ميدان انجام خواهد داد را دريابيم. اما به نظر مي‌رسد بمباران شهرهاي لبنان و حمله زميني به اين كشور فراتر از اهدافي است كه رژيم اسراييل اعلام كرده است. شيندلين معتقد است رژيم اسراييل نه يك استراتژي، بلكه يك چشم‌انداز ايدئولوژيك براي اشغال و تسخير براي خود تعيين كرده است كه بسيار فراتر از حذف اين يا آن جنبش مقاومت در منطقه است. او با اشاره به حضور چهره‌هاي افراطي در كابينه نتانياهو مدعي شد به نظر مي‌رسد هدف اسراييل در آينده توسعه طلبي و رسيدن به سلطه‌اي راهبردي در منطقه باشد.
بلال سآب، تحليلگر امور نظامي در دانشگاه جورج تاون در گفت‌وگو با سي‌ان‌ان مدعي است اگرچه اسراييل در هفته‌هاي اخير به برتري (ادعايي) نسبي در تاكتيك‌هايش دست يافته، اما به هيچ روي تغييري در راهبرد منطقه‌اي‌اش ايجاد نشده است. ايران و متحدانش در حال ديكته كردن راهبردشان به اسراييل هستند؛ جنگ فرسايشي عليه اسراييل و همچنين حفظ حلقه آتش عليه اين رژيم همچنان ادامه دارد. به نظر مي‌رسد اسراييل در اين جنگ به دنبال ايجاد تغييري در راهبرد منطقه‌اي ايران و متحدانش است. اسراييل پس از شكست اطلاعاتي در 7 اكتبر سال گذشته، اكنون پس از يك سال همچنان با حماس در غزه درگير و وضعيت لبنان نيز براي اين رژيم نامشخص است. پس، نبايد و نمي‌توان دستاوردهاي تاكتيكي اخير اسراييل را براي اين رژيم پيروزي در جنگ تلقي كرد. از طرفي، ايران هر كاري كه لازم باشد براي حفظ امنيت برنامه هسته‌اي و ساير تاسيسات و منافع خود در منطقه انجام خواهد داد. درواقع، ايران حمله ادعايي اسراييل به برنامه هسته‌اي خود را به عنوان يك تهديد وجودي درك خواهد كرد و اين امر مي‌تواند با پاسخ بسيار تندي از سوي ايران مواجه شود. صنم وكيل، تحليلگر مسائل خاورميانه در موسسه چتم هاوس نيز معتقد است جنگ بزرگ‌تر در خاورميانه اسراييل را ضعيف خواهد كرد، چراكه هنوز نتوانسته است در غزه به اهدافش برسد و جبهه‌هاي ديگر نيز هنوز به طور كامل عليه اين رژيم گشوده نشده‌اند.