نيويورك‌تايمز مدعي شد
پشت پرده جدال لفظي مكرون و نتانياهو
افزايش تنش در منطقه به واسطه دور تازه تهاجم ويرانگر اسراييل به لبنان و غزه، واكنش شركاي اروپايي رژيم اسراييل را نيز در پي داشته است. اخيرا امانوئل مكرون، رييس‌جمهور فرانسه با اين استدلال كه ارائه تسليحات به اسراييل با خواسته اين بازيگر در مورد تسريع و تسهيل آتش‌بس در منطقه متناقض است، خواستار تحريم تسليحاتي اسراييل شده است؛ او در موضع‌گيري خود گفت كشورها بايد تحويل سلاح به اسراييل را متوقف كنند. اين اظهارات خشم نخست وزير رژيم اسراييل را برانگيخت و او در نطقي ويديويي از اظهارات مكرون در قبال اسراييل به شدت انتقاد كرد. همين امر سطح مناقشه ميان اسراييل و فرانسه را به شكل بي‌سابقه‌اي بالا برده است.
اين اولين باري نيست كه مكرون چنين رويكردي را اتخاذ كرده و از تحريم تسليحاتي اسراييل حمايت مي‌كند. او ماه گذشته در مجمع عمومي سازمان ملل متحد اين مساله را مطرح كرد و گفت پيشنهاد او راهي براي فشار بر اسراييل جهت پذيرش آتش‌بس است. اما اين‌بار، سخنان مكرون باعث شد نتانياهو كه درگير جنگ ديگري در لبنان شده، بسيار خشمگين شود. تحليلگران به نيويورك‌تايمز گفتند از اظهارات اخير مكرون تعجب نكردند، چراكه او تلاش كرده تا تعادل ظريفي را در رويكرد خود در مناقشه خاورميانه ايجاد كند تا از سويي هم حمايت خود را از اسراييل اعلام كرده باشد و در عين حال نسبت به خشونت‌ها و ادامه درگيري اسراييل موضع انتقادي بگيرد. اين در حالي است كه لبنان، كشور تحت‌الحمايه سابق فرانسه، به شدت از سوي اسراييل تحت فشار است و حملات سنگين هوايي و زميني به شهرهاي لبنان آغاز شده است. بيم آن مي‌رود تداوم اين وضعيت در لبنان فاجعه انساني ديگري را رقم بزند. بنابراين مكرون در چنين شرايطي در تلاش است براي توقف تلفات غيرنظامي در غزه و اكنون لبنان درخواست آتش‌بس كند. ناظران همچنين گفتند كه بيانيه مكرون با سبك او در سياست‌ورزي‌اش مطابقت دارد؛ رييس‌جمهوري فرانسه قصد دارد آرمان سنتي فرانسه براي تبديل شدن به قدرت بين‌المللي مستقلي را محقق كند. فرانسه در تاريخ به خاطر سياست خارجي مداخله‌جويانه در بسياري از كشورها، از جمله خاورميانه شهرت دارد.
ديويد خلفا، كارشناس خاورميانه در بنياد ژان ژورس به نيويورك‌تايمز گفت: زمان اظهارنظر مكرون درست قبل از اولين سالگرد حمله حماس به اسراييل و متعاقبا انتقام‌جويي ويرانگر اين رژيم عليه مردم غزه باعث شد نتانياهو برآشفته شود. او گفت: بعيد است بتوان اسراييل را در كوتاه‌مدت تحت فشار قرار داد يا اينكه درخواست‌هاي اينچنيني از سوي مكرون بتواند اسراييل را در منطقه متوقف كند. پس اين اظهارات رييس‌جمهوري فرانسه به وضوح ضعف در دستگاه ديپلماسي فرانسه را نشان مي‌دهد. به گفته موسسه تحقيقات صلح بين‌المللي استكهلم كه تجارت جهاني تسليحات را دنبال مي‌كند، فرانسه تقريبا هيچ سلاحي به اسراييل نمي‌فروشد، بلكه اين رژيم بيش از 90 درصد از محموله‌هاي تسليحاتي خود را از ايالات متحده و آلمان دريافت مي‌كند. بنابراين تقريبا فرانسه هيچ ابزاري براي تحت فشار قرار دادن رژيم اسراييل براي پيشبرد آتش‌بس در منطقه ندارد.
از نظر خلفا، به نظر مي‌رسد اظهارات مكرون در ايالات متحده نيز مورد استقبال واقع نشده باشد. او گفته بود: اگر غرب خواستار آتش‌بس است، اولين اقدام اين است كه به اسراييل تسليحات مضاعف ندهد. رييس‌جمهوري فرانسه با انتقاد ضمني از امريكا گفت: كساني كه چنين سلاح‌هايي را تهيه مي‌كنند، نمي‌توانند هر روز دم از آتش‌بس بزنند. با اين حال، تحليلگران مي‌گويند فرانسه اهرم كمي بر توقف ارسال محموله‌هاي تسليحاتي ايالات متحده به اسراييل در اختيار دارد. فرانسوا هايسبورگ، تحليلگر دفاعي درباره اظهارات مكرون گفت: رييس‌جمهور فرانسه نبايد اصولا چنين اظهاراتي را مطرح مي‌كرد، چراكه ابزار لازم براي پيشبرد سياستش در منطقه را ندارد. از طرفي، اين امر باعث مي‌شود كه مكرون ناكارآمد به نظر برسد و موضع كشورش در منطقه را تضعيف كند.
كريم اميل بيطار، استاد مطالعات خاورميانه در دانشگاه سنت جوزف در بيروت نيز به نيويورك‌تايمز گفت: مكرون تلاش دارد با چنين اظهاراتي نفوذ خود در منطقه را به عنوان قدرتي جهاني نشان دهد. رييس‌جمهور فرانسه مي‌خواهد نشان دهد بر دو طرف درگير نفوذ دارد و مي‌تواند بر آنها اثر بگذارد. بيطار افزود: شايد وسط ايستادن در مناقشه در سياست داخلي فرانسه به كمك مكرون آمده باشد، با اين حال، در سياست خارجي، زماني كه شما سعي مي‌كنيد هر دو طرف را از خود راضي نگه داريد، در نهايت بر مناقشه دامن مي‌زنيد و نقش خود را به عنوان ميانجي از دست مي‌دهيد.
از زمان حملات اسراييل به غزه در يك‌سال پيش، مكرون حمايت خود از اسراييل را تكرار كرده و مدام خواستار بازگرداندن اسراي اسراييلي در دست حماس شده است. از سوي ديگر، مكرون از اسراييل خواسته قوانين بين‌المللي و بشردوستانه را براي جلوگيري از تلفات غيرنظاميان رعايت كند و خواستار آتش‌بس در غزه و لبنان شده تا درهاي راه‌حل‌هاي ديپلماتيك و سياسي باز شود.
از نظر خلفا، كارشناس خاورميانه در بنياد ژان ژورس، تلاش‌هاي او براي ايجاد تعادل گاهي اوقات به عملي معكوس در پيچيده كردن معادله تبديل شده است. سال گذشته، مكرون از ائتلاف بين‌المللي براي مبارزه با حماس در سفر به اسراييل حمايت كرد. سپس هفته‌ها بعد، او براي برقراري آتش‌بس در غزه تلاش كرد. ديويد خلفا درباره اظهارات مكرون در مورد محموله‌هاي تسليحاتي گفت: اين اولين‌بار نيست كه چنين سردرگمي ديپلماتيكي در فرانسه وجود دارد. اگرچه مكرون اظهارات مشابهي را در مورد توقف محموله‌هاي تسليحاتي پيش از حمله اسراييل به لبنان بيان كرده بود، اما برخي تحليلگران معتقدند كه افزايش تعداد كشته‌ها در آنجا و چشم‌انداز جنگ زميني بزرگ‌تر ممكن است به نگراني و نااميدي مكرون منجر شده باشد. فرانسه پيوندهاي عميق تاريخي، فرهنگي و عاطفي با لبنان دارد و گاه نقشي حياتي به عنوان ميانجي در اين كشور ايفا مي‌كند. مكرون سرمايه سياسي زيادي را در تحت‌الحمايه سابق فرانسه، لبنان خرج كرده است. پس از انفجار بندر بيروت در سال 2020، از اين شهر بازديد و تلاش كرده تا تغييراتي را در نظام سياسي در حال سقوط لبنان ايجاد كند. ريم ممتاز، كارشناس سياست خارجي فرانسه در بنياد كارنگي براي صلح بين‌المللي در اروپا، مستقر در پاريس در اين باره به نيويورك‌تايمز گفت: لبنان جايي است كه فرانسه همچنان مي‌تواند مانند ابرقدرت رفتار كند، اگرچه فرانسه ديگر ابرقدرت قلمداد نشود.
از ماه‌ها پيش، فرانسه با ايالات متحده همكاري مي‌كند تا از تبديل شدن درگيري بين حزب‌الله و اسراييل به درگيري گسترده‌تر جلوگيري كند. ماه گذشته، مكرون و بايدن، طرحي را براي آتش‌بس سه هفته‌اي در سراسر مرز لبنان و اسراييل اعلام كردند و انتظار داشتند طرف‌هاي درگير به‌طور علني از آن استقبال كنند. در عوض، در اقدامي كه دهن كجي به فرانسه و ايالات متحده قلمداد شد، اسراييل گفت به جنگ ادامه خواهد داد و حتي ترور و شهادت سيد حسن نصرالله، رهبر حزب‌الله را نيز برنامه‌ريزي و اجرا كرد. پس از اين اقدام نتانياهو، دفتر رييس‌جمهور فرانسه در آخر هفته تلاش كرد تنش‌ها را كاهش بدهد و موضع فرانسه در قبال «دوستي تزلزل‌ناپذير با اسراييل» را تكرار كرد. اين بيانيه خاطرنشان كرد كه فرانسه براي كمك به مقابله با حملات موشكي ايران نيز به اسراييل كمك نظامي كرده است. دفتر رييس‌جمهور همچنين با تاكيد بر نياز به «راه‌حل‌هاي ديپلماتيك» پاسخ نتانياهو را خلاف قاب «دوستي بين فرانسه و اسراييل» دانست. ريم ممتاز معتقد است مكرون در قبال منطقه دچار توهم نيست. او مي‌داند كه تاثيري بر حمايت نظامي ايالات متحده از اسراييل نخواهد گذاشت. اما كاري كه او انجام مي‌دهد، اين است كه يك پيام روشن به بقيه جهان ارسال مي‌كند كه فرانسه و شايد اروپايي‌ها موضعي متفاوت با امريكايي‌ها در قبال منطقه و اسراييل دارند.