پشت پرده سفر بي‌سابقه رييس ستاد نيروهاي مسلح عربستان به ايران
هم صدايي تهران و رياض در عصر جديد ترامپ؟
مقام ارشد نظامي عربستان سعودي در نشستي بي‌سابقه و در سطح عالي با مقام‌هاي رسمي كشورمان ديدار داشتند.اين ديدار پس از احياي روابط دو كشور در سال گذشته، محقق شد.به گزارش خبرگزاري رسمي ايران (ايرنا)فياض الرويلي، رييس ستاد كل نيروهاي مسلح عربستان روز يكشنبه با سرلشكر محمد باقري همتاي ايراني خود در ستاد كل نيروهاي مسلح ايران در تهران ديدار كرد.به نوشته خبرگزاري الجزيره، توسعه ديپلماسي دفاعي و گسترش همكاري‌هاي دوجانبه از محورهاي اصلي اين نشست بود. از طرفي ديگر گفته مي‌شود كه طرفين در اين ديدار بر افزايش همكاري‌ها در حوزه‌هاي امنيتي تاكيد داشتند و همزمان مساله برگزاري رزمايش دريايي نظامي مشترك را مورد توجه قرار دادند.در اين ميان گفته مي‌شود كه مسعود پزشكيان، رييس‌جمهور ايران با محمد بن سلمان، وليعهد سعودي تلفني گفت‌وگو كرد. پزشكيان به وليعهد گفته كه به دليل مشغله كاري نمي‌تواند در نشست سران سازمان همكاري اسلامي در رياض شركت كند و معاون اول رييس‌جمهور ايران به عنوان نماينده براي حضور در اين نشست اعزام خواهد شد. در همين راستا توحيد اسدي، كارشناس مسائل ايران به الجزيره گفت كه ديدار سران قواي مسلح دو كشور مي‌تواند گامي رو به جلو در روابط ايران و عربستان تلقي شود.از منظر اين تحليلگر، اين ديدار كه پس از پيروزي دونالد ترامپ در امريكا انجام شده وعده صلح در خاورميانه را ارائه داده است. با اين حال، به ادعاي اسدي احتمال افزايش تنش‌ها همچنان وجود دارد. بنابراين ايران و عربستان سعودي در تلاش هستند تا مطمئن شوند كه همه چيز در مسير درست قرار دارد.اين تحليلگر در ادامه افزود: «تهران و رياض در تلاش هستند تا نوعي اعتماد به نفس در مورد اقدام جمعي در برابر تهديدات جمعي ايجاد كنند.»ايران و عربستان در سال 2016 پس از حمله به نمايندگي‌هاي ديپلماتيك عربستان در ايران در جريان اعتراضات به اعدام شيخ النمر، رهبر برجسته شيعه توسط رياض، روابط خود را قطع كردند.اين دو كشور همچنين مدت‌هاست كه از طرف‌هاي مخالف در مناطق درگيري منطقه‌اي، به‌ويژه در سوريه و يمن حمايت مي‌كنند.در مارس 2023، دو كشور با ميانجيگري چين توافق كردند كه پس از 7 سال تنش، روابط خود را دوباره احيا كنند.در نوامبر 2023، رسانه‌هاي دولتي ايران گزارش دادند كه سرلشکر باقري با شاهزاده خالد بن سلمان آل سعود، وزير دفاع عربستان سعودي براي گفت‌وگو درباره تحولات منطقه و بهبود همكاري‌هاي دفاعي بين دو كشور، تماس تلفني داشته است.
اوراسيا ريويو مدعي شد:
گزينه‌هاي ساكن تازه كاخ سفيد براي ايران
به ادعاي برخي ناظران پيروزي دونالد ترامپ در انتخابات ۵ نوامبر مي‌تواند پيامدهاي بسياري براي تهران داشته باشد. چرا كه به ادعاي اين گروه از تحليلگران ترامپ در دوران نخست رياست‌جمهوري خود توانسته فشارهاي حداكثري بر ايران را به دليل برنامه صلاح‌آميز هستهاي و همچنين فعاليت‌هاي موشكي افزايش بدهد. اوراسيا ريويو به نقل از فارزان سابت، پژوهشگر ارشد فعال در موسسه تحصيلات تكميلي ژنو، مدعي شده است: «ايران بايد دست به تغييراتي در سياست خارجي و امنيت ملي زده تا بتواند از بحران‌‌هاي بزرگ‌تري كه ممكن است ترامپ براي اين كشور ايجاد كند، جلوگيري كند.»اين نشريه در ادامه گزارش خود مدعي است اين ترامپ بود كه ايالات متحده را از توافق هستهاي بين ايران و قدرت‌هاي جهاني (برجام) خارج كرد. ترور سردار شهيد قاسم سليماني نيز در دولت اول ترامپ رخ داد و موجب شد تا دو بازيگر براي نخستين‌بار سطح بي‌سابقه‌اي از تنش‌ها را تجربه كنند. فارزان سابت در ادامه گفت‌وگوي خود با اوراسيا ريويو مدعي شد: حال بازگشت دوباره ترامپ به كاخ سفيد مي‌تواند به معناي اعمال مجدد سياست‌هاي او در 2017 موسوم به فشارحداكثري باشد. بنابراين ترامپ ممكن است سعي كند «نوعي سياست دائمي» در مورد ايران طراحي كند كه بازگرداندن آن توسط دولت‌هاي آينده ايالات متحده دشوار باشد.
اوراسيا ريويو با اشاره به بازگشت احتمالي مجدد برايان هوك كه امروز به عنوان مسوول تيم انتقالي برگزيده شده، مدعي‌اند، تصدي چهره‌اي كه از او تحت عنوان معمار فشار حداكثري ياد مي‌شود شايد نشان از آن دارد كه رييس‌جمهوري منتخب به دنبال آن باشد كه سياست فشار حداكثري عليه تهران را در اولويت‌هاي خود بازتعريف كند. اين گزاره در شرايطي مطرح است كه رسانه‌هاي امريكايي گزارش دادند كه هوك ممكن است براي نقش وزير امور خارجه در نظر گرفته شود.
به گزارش اوراسيا ريويو در طول كارزار انتخاباتي 2014 ترامپ مكررا پيام‌هاي متناقضي درباره ايران ارسال كرده است. او در جايي ادعا كرده بود كه ايران را به چالش خواهد كشيد اما از سويي ديگر مدعي شده بود فضا براي گفت‌وگو با تهران هموار است! فارزان سابت در ادامه گفت‌وگوي خود با اوراسيا ريويو مدعي است: ايران از زمان دولت اول ترامپ در 2017 به واسطه تجربه فشار حداكثري در دور زدن تحريم‌هاي ايالات متحده قوي‌تر شده و برنامه هستهاي اين كشور نيز بعد ازخروج ترامپ از برجام پيشرفت‌هاي برجسته‌اي به دست آورده است. اين در حالي است كه به ادعاي برخي كارشناسان تهران هنوز طعم تحت تحريم‌هاي گسترده ايالات متحده قرار نگرفته است. همزمان آسوشيتدپرس طي گزارشي در خصوص روابط ايران و امريكا در دوران ترامپ آورده است: ايرانيان در مورد اينكه دولت دوم ترامپ از چه سياستي در ارتباط با ايران پيروي مي‌كند، دچار اختلاف نظر هستند. به ادعاي اين نشريه برخي پيش‌‌بيني مي‌كنند درحالي كه درگيري‌ها همچنان در منطقه ادامه دارد تنشي فراگير بين تهران و واشنگتن رخ خواهد داد. ديگران نيز اما اميدوارند كه ترامپ به ديپلماسي غيرمنتظره‌‌اي در قبال ايران روي بياورد. اما تقريبا همگي بر اين باورند كه روابط ايالات متحده و ايران دچار تحولاتي خواهد شد. اين نشريه در ادامه به سفر شينزو آبه نخست‌وزير وقت ژاپن به ايران كه ادعا شده بود حامل پيامي از سوي ترامپ باشد، اشاره كرده است. گفتني است سفر مقام ژاپني يك سال بعد از خروج ترامپ از برجام انجام شد. به گزارش آسوشيتدپرس اكنون اما سوال اين است كه رويكرد سخت‌گيرانه احتمالي ترامپ در ميانه بحران اقتصادي ايران و ساير چالش‌هاي ديگر چگونه عمل خواهد كرد.
گفتني است احمد زيدآبادي، تحليلگر مسائل سياسي در خصوص شرايط تهران و واشنگتن بعد تاييد پيروزي ترامپ به اين خبرگزاري گفته: «به اين دليل كه ترامپ به دنبال نمايش و ايفاي نقش است، ممكن است اعلام كند كه مي‌خواهد به‌طور حضوري با پزشكيان صحبت كند.» او همچنين افزود: «متأسفانه، مشكل اين است كه (دولت) نمي‌تواند اين را بپذيرد. حتي اگر برخي از افراد در دولت خواهان رايزني مستقيم با ايالات متحده باشند، محافظه‌كاران منتقد ترامپ اجازه نخواهند داد كه اين اتفاق بيفتد و اين مي‌تواند ترامپ را بيشتر عصباني كند.» اين در حالي است كه مشاوران رييس‌جمهوري جديد پيش از اين نيز در پيامي هشدارآميز تاكيد كرده بودند: « ترامپ اهرم‌‌هاي سخت‌تري عليه ايران استفاده خواهد كرد. مقامات ايراني همچنان او را رد خواهند كرد و اين مي‌تواند باعث شود كه او فشار خود را افزايش بدهد.»
اوراسيا ريويو در بخش ديگري از گزارش خود در خصوص آينده روابط تهران و واشنگتن به سياست‌هاي احتمالي ترامپ در خاورميانه در شرايطي كه معادلات تغييرات معناداري را تجربه كرده پرداخته است. اين نشريه با اشاره به درگيري‌هاي اخير تهران و تل‌آويو طي ماه‌هاي اخير مدعي است اين رفت و برگشت‌هاي پينگ‌پنگي ميان ايران و اسراييل نگراني‌‌ها درباره جنگ تمام عيار منطقه‌اي را افزايش داده است. حميدرضا عزيزي، پژوهشگر موسسه آلماني امور بين‌الملل و امنيت، در اين زمينه به اوراسيا ريويو گفته است كه «ترامپ احتمالا دست نتانياهو را براي رويارويي ادعايي با ايران باز خواهد گذاشت.» چرا كه ترامپ رابطه نزديكي با نتانياهو دارد و او يكي از نخستين رهبران جهاني بود كه به رييس‌جمهور منتخب پيام تبريك زودهنگام ارسال كرد. اين در حالي است كه ترامپ در دولت اول خود طي اقدامي بي‌سابقه شرق بيت‌المقدس را به عنوان پايتخت اسراييل به رسميت شناخت و سفارت ايالات متحده را به اين شهر مورد مناقشه منتقل كرد.رييس‌جمهوري همچنين فرآيند عادي‌سازي روابط اسراييل و اعراب را در همان بازه زماني رقم زد.
همزمان آسوشيتدپرس طي گزارشي در راستاي بررسي دكترين خاورميانه‌اي ترامپ مدعي شده است: ايران در شرايط كنوني همچنان درگير تنش‌هاي خاورميانه است و اين در حالي است كه همزمان بر پاسخ به تجاوز اخير اسراييل متمركز است. در ادامه گزارش ادعايي اين نشريه آمده است كه ايران اما به لحاظ اقتصادي با مشكلاتي مواجه شده است. مجموع مولفه‌هاي مذكور احتمالا درهاي مذاكره با واشنگتن را براي تهران باز نگه مي‌دارد. اين نشريه همچنين در ادامه تحليل ادعايي خود از تلاش ترامپ براي ديدار مستقيم با رهبران ايران نوشته است. اين در حالي است كه به ادعاي آسوشیتدپرس برخي از ايرانيان نيز همچنان تصور مي‌كنند كه ترامپ در دولت دوم خود نيز احتمالا با در نظر گرفتن شرايط داخلي ايران، سياست دوره نخست رياستش را تكرار خواهد كرد.