ترامپ براي متوقف كردن حوثيها چه گزينههايي دارد؟
ماموريت ناتمام امريكا در درياي سرخ!
با وجود حملات مكرر ائتلاف امريكايي و انگليسي و همچنين تداوم تهاجمات اسراييل و همزمان استقرار يك ناوگان نيروي دريايي ايالات متحده در درياي سرخ، همچنان حوثيها به حملات مداوم خود به كشتيهاي تجاري كه از اين آبراه حياتي عبور ميكنند ادامه داده و مواضع تلآويو را هدف قرار ميدهند. اين در حالي است كه پس از برقراري آتشبس در لبنان نيز حملات متقابل حزبالله و اسراييل فروكش كرده است. در غزه نيز ادعاهايي در راستاي رسيدن به توافق آتشبس ميان طرفين درگيري منتشر شده است. به ادعاي والاستريت ژورنال حوثيها اما به عنوان گروهي كه در فهرست سياه ايالات متحده قرار دارند، همچنان به مختل كردن تجارت جهاني در درياي سرخ ادامه ميدهند و همچنين ميلياردها دلار خسارت به ناوگانهاي حمل و نقلي كه ناگزير هستند بارها مسير خود را تغيير داده يا از ميان باران موشكها و پهپادها عبور كنند وارد كردهاند. اين در حالي است كه حوثيها در راستاي تداوم حملات خود ميگويند تا زماني كه حملات اسراييل به غزه ادامه داشته باشد عملياتهاي آنها نيز در درياي سرخ ادامه خواهد داشت. در اين راستا يك مقام دفاعي ايالات متحده مدعي شد كه ائتلاف تحت رهبري ايالات متحده حدود ۴۵۰ پهپاد حوثيها را رهگيري كرده است. همزمان شان ساوت، سخنگوي شوراي امنيت ملي ايالات متحده، ادعا كرد كه اين ائتلاف برخي از حملات موشكي ضدكشتي را خنثي كرده و همچنين از فشارهاي ديپلماتيك و همزمان تحريمها براي متوقف كردن حوثيها استفاده ميكند. به گزارش ديگر نشريات خارجي اين در حالي است كه با وجود اين ادعاها مسيرهاي تجاري درياي سرخ همچنان به ادعاي ناظران فلج شدهاند. هفته گذشته بود كه دو حمله موشكي حوثيها از سيستمهاي دفاع هوايي اسراييل عبور كرد. پس از آن ارتش ايالات متحده مدعي شد كه شب شنبه در پاسخ به اين حملات، مراكز فرماندهي و انبارهاي تسليحاتي حوثيها را هدف قرار داده است. ساوت در ادامه ادعاهاي خود در رابطه با عمليات حوثيها گفت: «آنها در حال غرق كردن كشتيها و كشتن ملوانان غيرنظامي هستند كه هيچ ارتباطي با اسراييل يا غزه ندارند و حتي به كشتيهايي كه غذا و كمكهاي انساني حياتي را به مردم يمن ميرسانند، حمله ميكنند.» به ادعاي وال استريت ژورنال و به نقل از تحليلگران، ايران نيز به عنوان يكي از متحدان حوثيها كه نسبت به اسراييل و غرب خصومت دارد اكنون ميتواند منابع بيشتري را براي تأمين مالي آنها تامين كند اين ادعا در حالي رسانهاي شد كه تهران پيشتر حوثيها را متحد خواند اما هرگونه ادعا در باب حمايت از آنها را رد كرده است. در همين راستا اسامه الروحاني، مدير مركز مطالعات استراتژيك صنعا در يمن به وال استريت ژورنال گفت: «حوثيها ميخواهند به عنوان يك گروه پيروز با قدرتهاي جهاني مقابله كنند.» گفتني است حوثيها پيش از اين نيز يعني نزديك به يك دهه پيش در برابر ائتلافي به رهبري عربستان سعودي مقاومت كردند. در همين حال اين گروه اكنون مجهز به نيروي تكنولوژيكي پيشرفته شده تا حدي كه در حال حاضر قادر به هدف قرار دادن زيرساختهاي نفتي در عربستان سعودي و امارات متحده عربي است. در اين زمينه محمد الباشا، تحليلگر امنيتي خاورميانه مستقر در ايالات متحده ميگويد: «در سال ۲۰۰۴، حوثيها گروهي محاصره شده بودند كه در كوهها پنهان بودند. اكنون اما آنها در حال تعقيب ناوهاي امريكايي با پهپادها و موشك هستند و ۲۰۰۰ كيلومتر دورتر، تل آويو را هدف قرار ميدهند.»
اين در حالي است كه طبق گزارش سازمان ملل، يمن فقيرترين كشور جهان عرب است و بيش از نيمي از جمعيت ۳۴ ميليوني آن به كمكهاي انساني نياز دارد. از جمله در زمينه گرسنگي. همچنين بر اساس اطلاعات وزارت امور خارجه ايالات متحده، حدود دو سوم يمنيها تحت كنترل حوثيها زندگي ميكنند. در ادامه گزارش ادعايي وال استريت ژورنال آمده است كه نبرد با اسراييل اما باعث افزايش محبوبيت داخلي حوثيها شده و موجب گشته تا بحران اقتصادي ديگر اولويت يمنيها نباشد. در اين راستا يوئل گوزانسكي، كارشناس سابق خليج فارس در شوراي امنيت ملي اسراييل مدعي شد: «آنها چيز زيادي براي از دست دادن ندارند و نميتوان آنها را از حملاتشان بازداشت.» به گزارش ديگر نشريات خارجي اين در حالي است كه تعداد حوثيها بهطور قابل توجهي از نظر تجربه و تسليحات نسبت به ديگر اعضاي محور مقاومت كمتر است. در عين حال طي ماههاي اخير، مقامات امريكايي و بينالمللي ابراز نگراني كردهاند كه حوثيها به فناوري موشكي و پهپادهاي پيشرفتهتري دست يافتهاند. مقامات امريكايي همچنين مدعي شدند زماني كه حوثيها به كشتيهاي غربي در درياي سرخ حمله ميكردند اين روسيه بود كه دادههاي هدفگيري را براي اين گروه فراهم ميكرد و اين مقامات همچنين مدعي شدهاند كه مسكو در نظر دارد موشكهاي ضدكشتي را به حوثيها تحويل بدهد. اين درحالي است كه همزمان به ادعاي وال استريت ژورنال و بنابر گزارش سازمان ملل در ماه نوامبر، مقياس، ماهيت و ميزان انتقال تجهيزات و فناوري نظامي متنوع به حوثيها از منابع خارجي، از جمله حمايت مالي و آموزش جنگجويان آنها، بيسابقه بوده است. ويليام لاپلانت، معاون وزير دفاع ايالات متحده در امور خريد و نگهداري در اين رابطه گفت: «حوثيها ترسناك شدهاند. من فقط از فناوريهايي كه اكنون به آنها دسترسي دارند شوكه شدهام.»
به ادعاي ناظران حوثيها روز شنبه يك نوعي از موشك بالستيك با قابليت بازگشت قابل مانور شليك كردند. اين در حالي است كه ارتش اسراييل در حال بررسي اين موضوع است كه چگونه اين موشك از سيستم دفاع هوايي چندلايهشان عبور كرده است. به ادعاي يك نشريه امريكايي تاكنون، مبارزات حوثيها عليه اسراييل، هرچند مداوم بوده اما تأثير محدودي داشته است. اسراييل بيشتر از ۲۰۰ موشك و پهپادي را كه حوثيها در سال گذشته به سمت آنها شليك كردهاند، رهگيري كرده است.
در ادامه گزارش ادعايي وال استريت ژورنال در اين راستا آمده است كه اما حوثيها تمركز اصلي خود را صرفا بر روي اسراييل نگذاشتهاند: اوايل ماه جاري آنها يك حمله پهپادي به سه كشتي تجاري در خليج عدن، در جنوب يمن، انجام دادند. حوثيها اكنون تهديد بزرگتري براي حمل و نقل بينالمللي نسبت به اسراييل به شمار ميروند؛ موضوعي كه دولت بايدن اجازه داد تا ادامه يابد! به ادعاي اين نشريه تجارت بينالمللي اكنون تا حدودي مختل شده و همزمان قيمت كالاها نيز افزايش يافته است. به گونهاي كه هزينه حمل يك كانتينر از چين به سواحل غربي ايالات متحده در سال گذشته بيش از دو برابر شده است كه بخشي از آن به دليل تحولاتي است كه اخيرا در درياي سرخ رخ داده است. ناظران در اين زمينه مدعي هستند اكنون كه دولت ترامپ در آستانه ورود به كاخ سفيد است تا كار دولت خود را رسما آغاز كند در موقعيت خوبي قرار دارد تا دست به اقدامي عليه حوثيها بزند تا بتواند اعتبار از دست رفته امريكا را احيا كند و همچنين قيمت كالاهاي وارداتي را كاهش بدهد.
به ادعاي يك نشريه خارجي كه گزارشي در اين زمينه منتشر كرده وتأثيرات اقتصادي حملات صورت گرفته در درياي سرخ قابل توجه است. به گونهاي كه حمل و نقل دريايي در اين آبراه در سال گذشته بيش از ۵۰درصد كاهش يافته است. شركتهاي بزرگ حمل و نقل، از جمله مرسك، به جاي ريسك كردن عبور از درياي سرخ ترجيح دادهاند كه دورتر از آفريقا حركت كنند. هزينههاي بيمه براي جبران خطرات جنگ نيز بيش از دو برابر شده است. مجموع اين عوامل به افزايش هزينهها براي مصرفكنندگان امريكايي منجر خواهد شد. همزمان شركت جي پي مورگان پيشبيني كرده است كه اين حملات ميتوانند هفتدرصد به تورم كالاهاي اساسي جهاني اضافه كنند. اين شرايط نه تنها بر اقتصاد ايالات متحده تأثير ميگذارد، بلكه ميتواند به نوسانات قيمت در بازارهاي جهاني نيز منجر شود و فشار بيشتري به مصرفكنندگان وارد كند. به ادعاي گروهي از ناظران شرايط به گونهاي است كه حال جهان با مشكلي مشابه دوران افزايش حملات دزدان دريايي سومالي به كشتيها در خليج عدن از سال ۲۰۰۷ مواجه شده است. در آن زمان نيز جامعه بينالمللي با يك پاسخ متحد به اين چالش واكنش نشان داد. به گونهاي كه بسياري از كشورها كشتيهاي نيروي دريايي خود را براي گشتزني ضددزدي دريايي به منطقه اعزام كردند. شوراي امنيت سازمان ملل قطعنامهاي را تصويب كرد كه استفاده از نيرو در درياهاي آزاد و همچنين در آبهاي سرزميني سومالي را مجاز ميكرد. اكنون نيز به ادعاي تحليلگران، تهديدات موجود در درياي سرخ نيز براي تجارت جهاني تهديدي مهم محسوب ميشود، اما با واكنش ضعيفتري مواجه شده است. به ادعاي والاستريت ژورنال ايالات متحده تلاش كرده است تا يك ناوگان بينالمللي براي بازدارندگي حملات حوثيها سازماندهي كند اما به جز ايالات متحده، تنها بريتانيا، سريلانكا، يونان، دانمارك و هلند كشتيهايي را اعزام كردهاند. اتحاديه اروپا نيز يك نيروي دريايي در درياي سرخ تشكيل داده است، اما با يك ماموريت دفاعي محدود و تنها چهار كشتي. در عين حال ايالات متحده به عنوان بزرگترين واردكننده جهان تنها كشوري است كه منافع و توانايي كافي براي بازدارندگي تهديدات عليه حمل و نقل دريايي را داراست. اما واشنگتن نيز به جز چند حمله هوايي محدود از جمله حملهاي كه در آخر هفته گذشته انجام شد، نتوانسته است كار چنداني انجام بدهد. به ادعاي اين نشريه دولت ترامپ احتمالا با انجام اقداماتي مجددا حوثيها را تحت فشارهايي قرار بدهد. در اين راستا نيز به ادعاي ناظران، امريكا نيازي به قرار دادن بيشتر نيروهاي خود در معرض خطر ندارد و ميتواند با تكيه بر نيروهاي نيابتي خود اين اقدامات را دنبال كند. به ادعاي اين ناظران واشنگتن اين توان را دارد تا با تكيه بر اهرم ديپلماسي و رايزني با ايران تهديداتي كه از سمت حوثيها متوجه آن آبراه جهاني است را كاهش بدهد.