هشدار همگاني سياستمداران دو حزب به ترامپ
به روسيه نزديك نشو!
گروه جهان
نخستين مكالمه تلفني دونالد ترامپ رييس‌جمهور جديد ايالات متحده با ولادمير پوتين روز گذشته در حالي صورت گرفت كه پيش از آن متحدان اروپايي و حزب جمهوريخواه امريكا به‌شدت در خصوص آينده تحريم‌هاي ايالات متحده نسبت به مسكو نگران بودند. پيش از اين تماس برنامه‌ريزي شده در روز شنبه، دونالد ترامپ در نشست خبري مشترك با ترزا مي نخست‌وزير بريتانيا در كاخ سفيد به خبرنگاران گفت: خواهيم ديد كه چه اتفاقي خواهد افتاد. تا آنجا كه به تحريم‌ها مربوط است، خيلي زود در خصوص آن صحبت خواهيم كرد. از طرفي ديگر ترزا مي به عنوان يكي از متحدان اروپايي ايالات متحده در نشست خبري كاخ سفيد در خصوص تحريم‌هاي امريكا عليه روسيه به نوعي از طرف بسياري از اروپايي‌ها گفت: ما اعتقاد داريم كه تحريم‌ها بايد ادامه پيدا كند.
با اين حال برخي خبرها حاكي از آن بود كه كاخ سفيد از كرملين درخواست كرده كه در تماس تلفني پوتين و ترامپ معاونان دو رييس‌جمهور حضور داشته باشند. اما به نظر مي‌رسد كه كرملين اين درخواست را رد كرد و در نهايت بنا شد تا ترامپ و پوتين به تنهايي با يكديگر گفت‌وگو كنند.
از طرفي دو سناتور مطرح در سناي امريكا، جان مك‌كين، رييس كميته نيروهاي مسلح و راب پورتمن يكي از اعضاي اين كميته در خصوص هرگونه كاهش تحريم‌هاي روسيه به كاخ سفيد هشدار دادند و عنوان كردند تا اين تحريم‌ها را به قانون تبديل خواهند كرد. مك‌كين در بيانيه‌اي عنوان كرد، من اميدوارم كه رييس‌جمهور ترامپ به اين حدس و گمان‌ها در خصوص پايان تحريم‌هاي روسيه خاتمه دهد. وي در اين بيانيه تاكيد كرد: كه اگر او به اين حدس و گمان‌ها پايان نمي‌دهد، من با همكارانم در خصوص تبديل تحريم‌ها عليه روسيه به عنوان قانون مصوب كنگره كار خواهيم كرد. پورتمن نيز در بيانيه‌اي عنوان كرد، رفع تحريم‌ها به هر دليلي بدون تغيير رفتار روسيه، در وهله اول يك پيام خطرناك به جهاني است كه در حال حاضر ارزش رهبري امريكا در آن زير سوال رفته است.
گفتني است مقام‌هاي اطلاعاتي ايالات متحده به اين نتيجه رسيده‌اند كه مسكو در انتخابات سال 2016 امريكا به نفع دونالد ترامپ دخالت كرده است. باراك اوباما در آخرين روزهاي حضور در كاخ سفيد تحريم‌هايي را عليه سازمان‌هاي جاسوسي روسيه وضع كرد و 35 ديپلمات روسي را از امريكا اخراج كرد كه گفته مي‌شد آنها در امريكا جاسوسي مي‌كردند. اين تحريم‌ها جدا از تحريم‌هايي بود كه ايالات متحده نسبت به اقدامات روسيه در اوكراين وضع كرده و هرچند اين اقدام بر اقتصاد روسيه اثرگذار بود اما بر رفتار ولادمير پوتين تاثير چنداني نگذاشت.
گفتني است بحران و اختلاف روسيه با غرب زماني آغاز شد كه در سال 2014 روسيه، كريمه اوكران را ضميمه خود كرد و امريكا به همراه اروپا تحريم‌هاي جدي را عليه اين كشور وضع كردند. اما روسيه اميد بسيار زيادي به روي كار آمدن دونالد ترامپ در كاخ سفيد داشت. چرا كه تنها نامزدي كه در دو حزب جمهوريخواه و دموكرات از آشتي در روابط مسكو در طول مبارزات انتخاباتي و برداشته شدن تحريم‌ها سخن مي‌گفت دونالد ترامپ بود. از همين رو به نظر مي‌رسيد كه روسيه سرمايه‌گذاري بسيار زيادي برروي دونالد ترامپ انجام داد تا در امريكا روي كار بيايد و جانشين باراك اوباما شود. حالا نيز دونالد ترامپ در خصوص ادامه تحريم‌ها عليه مسكو بسيار مبهم سخن مي‌گويد. بسياري پيش از مكالمه تلفني پوتين-ترامپ معتقد بودند كه اصلي‌ترين صحبت‌هاي دو رييس‌جمهور درخصوص تحريم‌هاي روسيه خواهد بود.
با اين حال جان مك‌كين به عنوان يك منتقد جدي جمهوريخواه در ساختمان كپيتول عليه سياست‌هاي دونالد ترامپ به خصوص در مورد روسيه درآمده است. او در خصوص تمايل دونالد ترامپ مبني بر بهبود روابط با روسيه مي‌گويد، ترامپ نبايد فراموش كند كه پوتين يك قاتل است و يك قاتل به دنبال تضعيف منافع و امنيت ملي امريكا در هر زمان ممكن است. وي تاكيد كرد كه اين نوع اقدامات براي فرمانده ما بسيار خطرناك است.
موضع مك‌كين و پورتمن، نشان از اين دارد كه سناتورها وراي اينكه جمهوريخواه يا دموكرات باشند قصد دارند تا اقدامات جدي را عليه روسيه انجام دهند و معتقدند كه موضوع دخالت مسكو در انتخابات رياست‌جمهوري يك موضوع حزبي نيست.
با اين حال تحريم‌هاي كنوني عليه روسيه موجب شده صدور رواديد براي افرادي كه در ليست تحريم‌ها قرار دارند، لغو شود و اموال و دارايي‌هاي آنها نيز در ايالات متحده بلوكه شوند كه اين جزو تحريم‌هاي ثانويه دولت اوباما در خصوص حمله سايبري روسيه به امريكا بوده است. همچنين دولت امريكا در خصوص بحث اوكراين تحريم‌هاي جدي را عليه روسيه وضع كرد و هرگونه سرمايه‌گذاري در بحث پروژه‌هاي هسته‌اي غير نظامي را محدود كرد تا اجازه اين كارها به مسكو داده نشود.
تضاد با سياست‌هاي سنتي
با اين حال بسياري از كارشناسان معتقدند كه دونالد ترامپ را مي‌توان، تنها رييس‌جمهوري دانست كه بيشترين تمايل را براي نزديكي با روسيه دارد. هرچند كه از نظر تئوريك روسيه بيشترين تنش را در طول تاريخ خود پس از فروپاشي شوروي با امريكا سپري مي‌كند، چرا كه چالش‌هاي روسيه با امريكا از دخالت در انتخابات داخلي امريكا گرفته تا مداخله نظامي روسيه در بحران اوكراين و سوريه موجب شده تا اختلافات ميان دو طرف بيش از هر زماني نمايان شود اما در جريان اين اتفاقات و چالش‌ها ترامپ قصد دارد تا روابطي در سطح بريتانيا با روسيه برقرار كند و چشم خود را روي بسياري از مسائل ببندد. موضوعي كه به‌شدت متضاد با سياست‌هاي سنتي ايالات متحده به شمار مي‌رود. اقدامي كه دونالد ترامپ قصد دارد در راستاي نزديكي با روسيه انجام دهد، عملا بر خلاف افكار عمومي امريكا و بسياري از متحدان اين كشور است.
طبق گزارش نيوزويك در ايالات متحده حتي پس از جنگ سرد و فروپاشي شوروي، روسيه كماكان به عنوان دشمن درجه يك ايالات متحده و يك خطر براي امنيت ملي امريكا شناخته مي‌شد. در اذهان عمومي امريكا هنوز بحث رقابت ميان امريكا و روسيه به مانند شوروي و امريكا وجود دارد. حتي فيلم‌هايي نيز در اين راستا پس از جنگ سرد ساخته شد تا اين سياست در افكار عمومي امريكا ادامه پيدا كند.
در حال حاضر نيز در افكار عمومي امريكا تصور خوبي نسبت به روسيه وجود ندارد. اين در حالي است كه دونالد ترامپ قصد دارد با دولت كنوني روسيه ارتباط برقرار كند كه اساسا امريكايي‌ها آن را يك تهديد جدي براي خود مي‌دانند. ترامپ در طول مبارزات انتخاباتي بارها و بارها قدرت و هوش پوتين را در طول مبارزات انتخاباتي خود تحسين كرد و شواهد نيز حاكي از آن است كه مسكو تلاش جدي براي شكل دادن به نتيجه انتخابات سال 2016 رياست‌جمهوري امريكا انجام داده است.
يك مامور با سابقه پيشين سيا به نيوزويك گفت: در سال 2010 يك حلقه از عوامل روسيه دستگير و اخراج شدند و اين استدلال وجود دارد كه روسيه افرادي را در چارچوب ديپلماتيك براي نفوذ و جاسوسي در ايالات متحده فرستاده است. از طرفي سياست‌هاي امريكا نسبت به روسيه منعكس‌كننده اختلافات جدي در سطوح بين‌المللي و داخلي است. سياست خارجي روسيه اغلب در مخالفت با منافع ايالات متحده است كه از جمله آن مي‌توان به پشتيباني از بشار اسد رييس‌جمهور سوريه از سوي روسيه اشاره كرد و نفوذ نظامي روسيه در شرق اروپا نيز از جمله اين موارد است.
از طرفي در مسائل داخلي روسيه نيز، از بين رفتن نهادهاي دموكراتيك در طول دوره رياست‌جمهوري ولادمير پوتين برخلاف ارزش‌هاي ليبران دموكراتيك امريكا به شمار مي‌آيد. دولت امريكا همواره ادامه حضور در قدرت پوتين را خطرناك مي‌داند، اكنون رسانه‌هاي روسيه اكثرا در اختيار دولت قرار دارد، مخالفان سياسي سركوب مي‌شوند و از سوي ديگر سياست‌هاي داخلي نيز به‌شدت مورد انتقاد قرار مي‌گيرد.
به توجه به اين سياست‌هاي روسيه و امريكا، دلايل بسيار كمي براي روابط متقابل و خوب ميان دو طرف وجود دارد. طبق گزارشي كه در ماه آگوست 2015 كه موسسه پيو انجام داده، امريكايي‌ها به‌شدت ديدگاه منفي نسبت به روسيه دارند. در اين نظرسنجي 67درصد امريكايي‌ها روسيه را كشوري نا‌مطلوب مي‌دانستند و تنها 22 درصد روسيه را كشوري مطلوب مي‌دانستند. همچنين نگرش امريكايي‌ها نسبت به ولادمير پوتين به‌طور مشابه 75درصد نگاه نا‌مطلوبي نسبت به شخص ولادمير پوتين دارند. موسسه پيو همچنين اين ديدگاه را به صورت متقابل به نمايش مي‌گذارد كه تنها 15درصد از روس‌ها ديدگاه مطلوبي نسبت به ايالات متحده دارند.
گفتني است موسسه گالوپ از سال 1999تاكنون نظرسنجي انجام داده است، تنها بيش از يك چهارم امريكايي‌ها روسيه را متحد امريكا مي‌دانستند. در سال 2014 طي نظرسنجي، 24درصد امريكايي‌ها، روسيه را دشمن خود مي‌دانستند و بيش از 44 درصد اين كشور را يك كشور غير دوست مي‌ناميدند كه بيشترين راي در سري نظرسنجي‌هاي گالوپ به حساب مي‌آمد.
اما نكته جالب از نيمه دوم سال 2016 و انتخاب دونالد ترامپ يك تغيير در نمايش عمومي به وجود آمده است. در نظرسنجي كه «يوگاو» در ماه دسامبر انجام داد يك روند نوساني را به نمايش گذاشته است. در اين نظرسنجي حدود 35درصد از شركت‌كنندگان نگاه مثبتي به پوتين داشتند و حتي 28درصد روسيه را يك متحد دانستند. موضوعي كه مي‌توان آن را تنها اميد براي دونالد ترامپ در ادامه راه و در مسير بهبود روابط با روسيه دانست.