اختلاف اعضاي شورا بر سر ميزان بدهي‌هاي شهرداري

حميدرضا خالدي

 گزارش «نظارتي دوازده‌ ماهه پروژه‌هاي تملك دارايي سرمايه‌اي سال ۱۳۹۵ شهرداري تهران» روز گذشته در جلسه شوراي شهر جنجال برانگيز شد؛ گزارشي كه حكايت از وضعيت پروژه‌ها و هزينه‌هاي انجام شده در شهرداري تهران داشت. عليرضا دبير، رييس كميسيون برنامه و بودجه شورا در جريان ارايه اين گزارش با اشاره به بررسي‌هاي انجام شده، گفت: از ۵۳۸ پروژه غيرمستمر مربوط به مناطق، 531 پروژه بازديد شده است و ۹۵ پروژه در معاونت‌ها را نيز كارشناسان كميسيون برنامه و بودجه بازديد كرده‌اند. پروژه‌هاي مستمر (نگهداشت) در كل ۱۵۸۹ پروژه بوده است كه ۱۵۴۴ پروژه بررسي شده است. لازم به ذكر است پروژه‌هاي بازديد نشده غيرمستمر و بررسي شده مستمر، پروژه‌هايي هستند كه به علت حذف اعتبار، عدم ورود اطلاعات در سامانه كنترل پروژه شهرداري و عدم همكاري برخي واحدها، امكان نظارت در مورد آنها وجود نداشته است. وي افزود: درمجموع بدهي شهرداري تهران به اشخاص حقيقي و حقوقي و موسسات مالي و بانك‌ها براي نخستين بار تا پايان 31 خرداد سال 95 محاسبه شد كه بر اين اساس ‌ديون به پيمانكاران (اشخاص حقيقي و حقوقي) 5182 ميليارد تومان و ديون حاصل از تملك 1713 ميليارد تومان بوده است. همچنين 481 ميليون تومان سپرده حسن انجام كار و سپرده تامين اجتماعي 1138 ميليارد تومان و ميزان بدهي به موسسات و بانك‌ها 11981 ميليارد تومان بوده است كه اين مبالغ در مجموع 20 هزار و 495 ميليارد تومان مي‌شود. بعد از صحبت‌هاي دبير، اين گزارش با واكنش‌هاي متفاوتي از سوي اعضا روبه‌رو شد. محمد مهدي تندگويان يكي از اين اعضا بود كه با تاكيد بر شفافيت در حوزه اقتصاد شهري گفت: بي‌ترديد ما خوشحال مي‌شويم كه اعلام كنيم شهرداري تهران ديگر بدهي ندارد اما بايد به اين نكته توجه كنيم كه نمي‌توانيم خلاف واقع به مردم بگوييم. همه علاقه‌مند هستند كه همه موارد به صورت شسته رفته به شورا و شهرداري بعدي تحويل داده شود اما اعلام اين موضوعات بايد براساس واقعيت باشد. در برخي پروژه‌هاي انجام شده شهرداري تهران گاهي صددرصد افزايش هزينه داشته‌ايم. در چنين شرايطي چطور كميسيون برنامه و بودجه در گزارش خود براي پروژه‌هايي كه سال 1398 به اتمام مي‌رسد آمار و ارقام ارايه مي‌دهد. اين عضو شوراي شهر تهران تاكيد كرد: برآورد اوليه پروژه نيايش چه مقدار بود كه امروز با 4 هزار ميليارد تومان به اتمام رسيده است. در حدود 60 هزار ميليارد تومان شورا و شهرداري فعلي بدهي به شوراي بعد تحويل مي‌دهد و 40 پروژه انجام نشده است.
انتقاد از واگذاري‌هاي دقيقه نودي
محمد حقاني نيز يكي ديگر از منتقدين گزارش ديروز ارايه شده از سوي عليرضا دبير در شورا بود؛ او با اشاره به حجم زياد ميزان بدهي شهرداري تهران با بيان اينكه شهرداري بايد چيزي هم براي آيندگان بگذارد نه اينكه همه پل‌ها را پشت سر خود خراب كرده و بگوييم اصلاحات در مديريت بعدي دفن مي‌شود، گفت: متاسفانه شاهد هستيم شهرداري همچنان ساختمان‌هاي متعدد خود را تخليه كرده و به فروش مي‌رساند، مثلا اخيرا درخيابان آفريقا ساختماني را تخليه كرده و كارمندانش را به خيابان كريم‌خان آورده است. رييس كميته محيط زيست شوراي شهر تهران با بيان اينكه با وجود وعده قاليباف كه قرار بود قرارداد جديدي منعقد نشود، شاهد اجرايي كردن فاز دوم برج ميلاد و واگذاري پروژه به نيروي انتظامي هستيم، گفت: شهرداري تكذيب كرده است كه واحدهاي بهاران را به قرارگاه امام رضا (ع) واگذار كرده اما شاهد هستيم كه قراردادها به امضاي شهرداران مناطق رسيده است. همچنين بازارچه‌هاي سطح شهر به خصوص در داخل پارك‌ها به افراد خاص واگذار شده كه مورد قبول نيست.
فروش غيرمجاز املاك شهرداري
محمد سالاري، رييس كميسيون معماري و شهرسازي هم در واكنش به گزارش دبير با اشاره به اينكه در اين روزهاي پاياني شوراي چهارم مهم‌ترين دغدغه عدم شفافيت در مسائل مالي است، گفت: دغدغه اصلي همه مسوولان شوراي پنجم و همكاران‌مان در شوراي چهارم اين است كه شهر در آينده چگونه اداره خواهد شد و بحث درآمد، بدهي شهرداري تهران چالش اصلي شهر خوانده مي‌شود. در اين راستا درخواست مي‌كنيم جلسه ديگري در شوراي چهارم در راستاي شفاف‌سازي با حضور معاون توسعه و برنامه‌ريزي شهرداري تهران ناصر اماني تا بر اساس گمانه‌زني‌ها و اعداد غيررسمي بررسي‌ها صورت بگيرد.
وي با اشاره به گزارش مالي كميسيون برنامه و بودجه و با يادآوري اينكه هزينه پروژه‌هاي نيمه تمام شهرداري سال گذشته 41 هزار ميليارد تومان گزارش شده بود، گفت: 41 هزار ميليارد تومان چند ماه بعد به 33 هزار ميليارد تومان رسيد و الان اعلام مي‌كنند كه هزينه پروژه‌هاي ناتمام شهرداري 19 هزار ميليارد تومان است. البته جاي سوال دارد كه اين كاهش چگونه رخ داده است. البته پيش از اين خودشهرداري اعلام كرد كه در رقم اوليه هزينه‌هاي مترو نيز محاسبه شده بود، اما اين ادعا با منطق و راستي‌آزمايي تناقض دارد. بنابراين بايد با شفافيت و جزييات نحوه كاهش اين هزينه مشخص شود. سالاري ادامه داد: از دو سال پيش مصوب شده بود به علت كمبود درآمد شهرداري، پروژه‌ها ادامه نيابد. با توجه به كاهش ميزان نقدينگي شهرداري، چگونه ممكن است كه حدود 22 هزار ميليارد تومان از هزينه‌هاي پروژه‌هاي ناتمام كاهش پيدا كند؟ اين عضو شوراي شهر در ادامه با اشاره به سخنان دبير كه اعلام كرد فقط در 25 درصد از پروژه‌هاي شهرداري انحراف وجود دارد، تصريح كرد: اين رقم صحت ندارد. براي مثال در پروژه نوسازي اراضي عباس آباد 90 درصد با برنامه‌هاي تعيين شده توسط شورا ناهمخواني وجود دارد.
او در ادامه تصريح كرد: آقاي اماني چرا پرديس تهران‌پارس را هزار ميليارد تومان فروختيد؟ در حالي كه شهرداري تهران اين اجازه را نداده بود چرا اكنون مي‌شنويم كه مجتمع تجاري شهرزاد، هزار و يك شب و ساختمان سرمايه‌گذاري مشاركت‌هاي مردمي را مي‌خواهند بفروشند و آنها را خرج پروژه الماس كنند؟ چرا اعضاي شورا در اين مسائل ورود نمي‌كنند؟ او در ادامه از تهيه نامه‌اي نوشته شده توسط اعضاي شوراي شهر خطاب به قاليباف و چمران خبر داد و گفت: در اين نامه كه تاكنون توسط 9 نفر از اعضاي شوراي شهر امضا شده است، از قاليباف خواستيم كه شهرداري حق نداشته باشد ديگر هيچ كدام از اموال شهرداري را بفروشد. در حال حاضر خبر مي‌رسد كه معاونت‌هاي شهرسازي برخي از مناطق شمال شرق تهران را تحت فشار گذاشته‌اند تا 20 روزه پروانه ساخت صادر كنند اما واقعيت اين است كه كاركنان شهرداري مناطق نگران هستند كه آيا پروانه‌هاي ساخت را امضا كنند يا نه چرا كه از واقعيت ماجرا خبر ندارند.
واگذاري  مريخي املاك در شهرداري
علاوه بر اينها ديروز عباس جديدي عضو كميسيون نظارت شوراي شهر تهران هم كه اين روزها به يكي از منتقدين شهرداري بدل شده در تذكر پيش از دستور خود گفت: متاسفانه شاهد هستيم شهرداري بر سر افتتاح پروژه‌ها رقابت مي‌كند و مسوولان شهري براي آنكه جلوي دوربين بروند با يكديگر مسابقه مي‌دهند اما بهتر است پيمانكاران را جلوي دوربين بياوريم تا بگويند چگونه و با چه مشكلاتي اين پروژه‌ها را ساخته‌اند. وي با بيان اينكه ما در بودجه شهرداري همه مسائل را در نظر مي‌گيريم اما در آخر شاهد بالا آمدن بدهي هستيم، گفت: 60 هزار ميليارد تومان بدهي سند خورده وجود دارد كه شهرداري آنها را ايجاد كرده و جاي سوال است كه چرا اين همه بدهي بالا آورده‌اند؟! جديدي تاكيد كرد: تا وقتي كه شهرداري به شهرفروشي و فروش دارايي‌هاي تهران متكي باشد وضع همين است و به چه زباني بگوييم كه شهرداري نظارت‌پذير نيست. عضو كميسيون نظارت شوراي شهر تهران مجددا تاكيد كرد: شهرداري پاسخ نامه من را در مورد واگذاري املاك نداده. بايد اعلام كنم واگذاري املاك در شهرداري وضعيت نجومي را رد كرده، به مريخي رسيده است.
كنايه معاون قاليباف به جديدي
اما اين سخنان انتقادي اعضاي شورا بي‌پاسخ نماند. ناصر اماني معاون برنامه‌ريزي و امور شوراهاي شهرداري تهران در پاسخ به انتقادات و تذكرات اعضاي شوراي شهر تهران در واكنش به تذكرات عباس جديدي گفت: در مورد تذكر جديدي برايم جاي سوال است كه چرا در روزهاي پاياني به ياد اين موضوعات افتاديد؟ شما مي‌گوييد 60 هزار ميليارد بدهي روي ميز شهرداري مانده، به شما پيشنهاد مي‌كنم كه سندتان را به ما و به واحدهاي نظارتي بدهيد اما سندها را رو كنيد.
پول پروژه‌هاي ساخت مراكز فرهنگي كجا رفته است؟
  رحمت‌الله حافظي در جلسه شوراي شهر تهران پس از ارايه گزارش كميسيون برنامه و بودجه شورا با بيان اينكه دراين گزارش درباره علت عدم تخصيص منابع به بسياري پروژه‌ها، دلايلي مطرح شده است، افزود: براي نمونه، علت عدم تخصيص اعتبار براي احداث پياده راه درياچه چيتگر، تشكيل شركت جديدي اعلام شده، سوال اينكه شركت جديد متعلق به چه كسي است و آيا مجوز شوراي شهر را دارد يا نه؟ همچنين درباره پروژه خريد و نصب خانه‌هاي دوچرخه، نوشته شده است هزينه‌هاي غيرمرتبط، اين توضيح چه معنايي دارد؟ حافظي با بيان اينكه كمك به ساخت مراكز فرهنگي و مذهبي شهيد تهراني مقدم و شهيد شوشتري مصوبه شوراي شهر دارد، تاكيد كرد: در اين گزارش درباره علت عدم اجراي اين مراكز نوشته شده «فاقد اولويت». شهرداري مجتهد نيست و مقلد است، رساله عملي شهرداري، كتابچه بودجه است. شهرداري در جايگاهي نيست كه در اين زمينه تصميم بگيرد، اين پروژه‌ها مصوبه شوراست و منابع براي آن پيش‌بيني شده و بودجه سنواتي هم 100 درصد محقق شده، اين پول‌ها كجا رفته است؟ وي همچنين با انتقاد از سفر اعضاي شوراي شهر كه قرار بود روز سه‌شنبه عصر با  هزينه شهرداري صورت گيرد گفت: من چند سال است كه به اين رويه انتقاد كرده‌ام اما تاكنون به آن توجهي نشده است. اين اقدام با روح عملكرد و وظيفه نظارتي شورا منافات دارد.