معرفي آثار راه يافته
به سه بخش ديگر جشنواره تئاتر فجر
فراخوان به مرور اصلاح شد
بابك احمدي|دبيرخانه سي‌وششمين جشنواره بين‌المللي تئاتر فجر روز گذشته آثار راه يافته به سه بخش ديگر اين رويداد را معرفي كرد. بنابر اطلاعات منتشر شده از سوي روابط عمومي حالا تكليف دو بخش «مسابقه ايران» و «مسابقه بين‌الملل» با ايجاد نرمش و تغييراتي در فراخوان اصلي مشخص شده است. در توضيح تغيير جديد صورت گرفته آمده است: «اين دوره از جشنواره بايد با دو بخش مسابقه ايران (ويژه كارگردان‌هايي با پيشينه حداكثر سه اجراي عموم) و مسابقه بين‌الملل (ويژه كارگردان‌هايي با پيشينه بالاي سه اجراي عموم به همراه بعضي گروه‌هاي خارجي) برگزار مي‌شد. با اين همه، دبيرخانه به احترام درخواست‌هاي مكرر متقاضيان براي حضور در مسابقه، اين دوره از جشنواره را نيز به سه بخش مسابقه تقسيم كرد.»مجموع آثار صحنه‌اي ايراني شركت‌كننده در بخش‌هاي جشنواره سي‌وششم در بخش مرور تئاتر تهران ۲۵ نمايش، بخش مرور شهرستان‌ها و برگزيدگان جشنواره‌هاي استاني ۲۹ نمايش، بخش ميهمان جشنواره (تهران و ديگر استان‌ها) ۳۱ نمايش و برگزيدگان جشنواره دانشجويي۴ نمايش عنوان شده كه به اين ترتيب در مجموع ۸۹ نمايش ايراني در بخش‌هاي صحنه‌اي حضور دارند كه از اين شمار، بر اساس ظرفيت، ۵۶ نمايش براي بخش‌هاي مختلف مسابقه انتخاب شده‌اند.
رقابت مهيج كارگردانان دو نسل و نيم
گرچه چرايي حضور گروه‌هاي مهمان در بخش مسابقه! همچنان روشن نيست اما وجود بعضي اسامي در جدول حالا (الف) و (ب) بخش «مسابقه ايران»، رقابت غير‌مستقيم و البته جذاب هنرمنداني از نسل‌هاي متفاوت تئاتر ايران را نشان مي‌دهد. به طوري كه با بررسي فهرست به اسامي كارگرداناني مانند سيامك احصايي (آكواريوم)، مريم كاظمي (خسيس)، افسانه ماهيان (كوكوي كبوتران حرم)، ايوب آقاخاني (هفت عصر هفتم پاييز) و رضا صابري (شنا در آتش) برمي‌خوريم كه هنرمندان جوان و مستعدي مانند جابر رمضاني (نمي‌تونيم راجع‌بهش حرف بزنيم)، شهاب حسين‌پور (پيشنهاد سرآشپز)، ايمان اسكندري (ماراساد)، رامين اكبري (تاريكي) را كنار خود مي‌بينند. گرچه در اين بين نام كارگرداني مثل مهين صدري (نفر دوم) و ندا هنگامي (خانه‌اي در انتهاي خيابان بهار) كه تا حدي بين اين دو نسل قرار مي‌گيرند نيز ديده مي‌شود.
جامپ كات به بخش مسابقه بين‌الملل
جشنواره تئاتر فجر بخشي با عنوان «مسابقه بين‌الملل» دارد كه طبق اعلام دبيرخانه اين دوره ۴ نمايش از بخش «مرور تهران» كه از گروه كارشناسي ۷۰ نفره بالاترين امتياز را دريافت كرده‌اند. ۶ نمايش از بخش «ميهمان» به انتخاب دبير جشنواره و بر اساس گوناگوني اجرا و پيشينه كارگردان، ۲ نمايش از برگزيدگان «جشنواره‌هاي استاني» كه بالاترين راي هيات انتخاب را دريافت كرده‌اند و ۶ نمايش از «گروه‌هاي خارجي» به انتخاب دبير و مدير بخش بين‌الملل به آن راه يافته‌اند.
آرش دادگر با نمايش «اسب»، اشكان خيل‌نژاد با نمايش «پسران تاريخ»، سيدمحمد مساوات با نمايش «اين يك پيپ نيست»، رضا ثروتي «فهرست مردگان» و آتيلا پسياني «صدسال تنهايي» از جمله اسامي قابل تامل در اين فهرست به نظر مي‌رسد. در كنار گروه‌هاي ايراني نيز با آثاري از هنرمندان خارجي مانند كريس بلانكو «ترجمه بد» از اسپانيا، شوساكو تاكئوچي با نمايش «پكيج» و كريستوفر روپينگ با نمايش «هملت» هر دو محصول كشور آلمان به چشم مي‌خورد اما...
مساله اينجا است كه دبيرخانه جشنواره ظاهرا كمي در اعلام اسامي اين بخش عجله كرده است. چون بخش «مسابقه بين‌الملل» حاصل تركيب و رقابت گروه‌هايي از بخش «تئاتر ملل»، «مهمان» و «مرور تئاتر ايران» است. اما نكته اين است كه آثار بخش بين‌الملل اعلام نشده و روابط عمومي تا امروز با انتشار خبرهايي جداگانه به معرفي بعضي پروژه‌ها مانند «شهرهاي نامرئي» به كارگرداني پينو دي بودوا از ايتاليا و «ريموت تهران» از سري اجراهاي «ريموت ايكس» يكي از چندين تجربه شهري كمپاني «رميني پروتكل» با همكاري بخش بين‌الملل و خارج از صحنه جشنواره سي و ششم تئاتر فجر پرداخته است.
به اين معني كه هنوز تكليف گروه‌هاي خارجي حاضر در سي‌وششمين جشنواره بين‌المللي تئاتر فجر به طور دقيق روشن نشده، اسامي تعدادي از گروه‌هاي خارجي در بخش «مسابقه بين‌الملل» ديده مي‌شود.
انصراف عجيب حسين كياني از جشنواره
گذشته از تمام اتفاق‌هاي جالب و نرمش‌هاي دبير و دبيرخانه جشنواره تئاتر فجر اعلام انصراف حسين كياني از فهرست بخش «مسابقه بين‌الملل» نيز قابل تامل است. اين كارگردان روز گذشته با انتشار نامه‌اي سرگشاده در خبرگزاري‌ها انصراف به ظاهر اعتراضي‌اش از شركت دادن نمايش «روز عقيم» در جشنواره را اعلام كرد اما پيگيري‌ها مبين نكته ديگري است. يك منبع آگاه در گفت‌وگو با «اعتماد» مي‌گويد: «آقاي كياني انصراف خود را هنوز به صورت كتبي تسليم دبيرخانه جشنواره نكرده است، بنابراين طبق قانون همچنان يكي از شركت‌كنندگان به حساب مي‌آيد.»
كياني در نامه سرگشاده خود اعلام كرد كه زمينه اين انصراف توسط شوراي نظارت و ارزشيابي اداره كل هنرهاي نمايشي فراهم شده و در جلسه‌اي، با خوانشِ نامه‌اي كه از نهادي غيرفرهنگي و خارج از مجموعه وزارت فرهنگ و ارشاد به دست‌شان رسيده، اعلام كردند اين نمايش مجاز به حضور در جشنواره نيست.
اما مهدي شفيعي، مديركل هنرهاي نمايشي در گفت‌وگو با ايسنا اين اظهارات را رد كرده و گفته است: «اينكه گفته مي‌شود نهادهاي غيرفرهنگي در نامه‌اي درخواست داشته‌اند تا اثري در جشنواره به صحنه نرود اصلا صحت ندارد. اگر نهادهاي بالادستي نكاتي درباره يك نمايش داشته باشند حتما از مجراي اداره كل وارد مي‌شوند و هيچ موقع اين طور نبوده كه بخواهند راجع به حضور يا غيبت يك نمايش ورود كنند، درواقع اگر نگراني‌هايي بوده منتقل شده است.»
به اين تريب احتمال ايجاد تغيير در جدول گروه‌هاي حاضر در جشنواره همچنان دور از ذهن نيست اما بايد ديد حداقل نرمش‌ها ديگر به پايان رسيده است.