شعار 5G براي ايرانسل نتيجه معكوس داد
برخلاف انتظار بسياري از كارشناسان و تحليلگران حوزه ICT، با وجود اينكه انتظار ميرفت استفاده تبليغاتي از 5G بتواند تحولي در شبكه ايرانسل ايجاد كند اما آمار وزارت ارتباطات نشان ميدهد سهم بازار ايرانسل ريزشي شده اما در مقابل رايتل توانسته از سال گذشته مانند همراه اول رشد كند. اين آمار به صورت «اُپن ديتا» دراختيار تمامي كاربران فضاي مجازي است و با مرور شاخصهاي گنجانده شده در جداول ارزيابي بنگاههاي ICT، ميتوان به وضعيت رقابتي آنها در بازار رو به رشد ارتباطات پي برد. منابع استخراجي در قالب چهار زير شاخه تلفن ثابت، موبايل، پست و فناوري اطلاعات به مردم مخابره ميشود كه اخيرا شاخصسنجي مربوط به پايان تابستان را نيز مخابره كرده است. شاخص «سهم بازار» نمايانگر درصد فروش هر كدام از اپراتورها در يك دوره زماني مشخص در بازار است. محاسبه اين شاخص به اين شكل است كه «ميزان فروش يك شركت تقسيم بر ميزان كل فروش محصولات در همان صنعت و در همان بازه زماني ميشود»؛ بنابراين باتوجه به اين رابطه راحت ميتوان اندازه شركت نسبت به بازار و رقبا را سنجيد.
درك و شناسايي «سهم بازار»، ديد و شناخت وسيعي از كسبوكار را ارايه ميكند؛ اين عنصر تنها براي مقايسه شركتهايي است كه در يك صنعت مشابه فعاليت داشته و با يكديگر به رقابت ميپردازند و به عواملي كه موجب شكست يك شركت در رقابت ميشود و ميزان احتمال رشد كسبوكار ميپردازد. در مجموع افزايش يا كاهش «سهم بازار»، توانايي يك شركت در رقابت در بازار را تعيين ميكند. به عنوان مثال انتظار از شركت «ايرانسل» كه مدتهاست تبليغاتي با تكيه بر فناوري 5G دارد، اين است كه در راستاي حركت به سمت تكنولوژي جديدتر (كه البته هنوز در هيچ كجاي دنيا پيادهسازي نشده است)، با رشد تعداد مشتركان و به عبارتي افزايش سهم بازار مواجه شود. در واقع باتوجه به اينكه ابتداي مرداد ماه سال جاري ايرانسل رسما از راهاندازي نخستين سايت 5G در مركز تحقيقات مخابرات ايران و براي وزارت ارتباطات خبر داد، انتظار عقلاني اين است كه مشتركان باتوجه به جديد بودن اين فناوري و به دور از واقعيت ماجرا كه تا سال 2025 هيچ كاربرد تجاري در دنيا نخواهد داشت، به سمت ايرانسل جذب شده و تعداد مشتركان اين اپراتور در مقايسه با شركتهاي همراه اول و رايتل در همان مقطع زماني افزايش يابد. اما گزارشهاي وزارت ارتباطات در قالب همان سامانه رگولاتوري، از اتفاق عجيب و شايد غيرقابل باوري پرده برداشته است تا شايد براي چندمين بار به دنيا ثابت كند كه بازار ايران رفتاري متفاوت از دنيا دارد و مختصات حوزه ICT آن كاملا متفاوت و منحصر به فرد است. در واقع همانطور كه دنيا و البته مسوولان وزارت ارتباطات در بدو اجراي «طرح ملي ترابردپذيري» انتظار داشتند كه مشتركان اپراتور قديميتري همچون همراه اول به سمت اپراتورهاي جديدتر مثل ايرانسل و رايتل سرازير شوند اما بعد از گذشت چهار سال آب پاكي بر اين انتظارات ريخته شد و مشتركان تلفن همراه ايران به شكلي معكوس، از ايرانسل و رايتل به سمت همراه اول سرازير شدند تا نشان دهند اختيار عمل كاملا در دست مشتركان است و آنان انتخاب ميكنند كه كدام اپراتور را برگزينند. در نمودارهاي اخير وزارت ارتباطات نيز كاملا مشهود است كه مردم ظاهرا بيش از اينكه دغدغه 5G، 6G يا ... xG را داشته باشند، به دنبال كيفيت و سرويسدهي بهتر شركتها هستند و سطح تكنولوژي كه آنها در شبكهشان به كار ميگيرند چندان اهميتي ندارد. بنابراين همواره معيار «مشترك»، راهي براي سنجش واقعيتهاست، زيرا در زمان كنوني با طرحهايي كه دولت به اجرا رسانده هر مشترك در صورت دريافت خدمات ضعيف، سريعا ميتواند به اپراتور ديگري نقل مكان كند. گزارش اخير سازمان تنظيم مقررات و ارتباطات راديويي نشان ميدهد كه از سال گذشته (1398) تا 6 ماهه نخست سال جاري (1399) و شايد برخلاف انتظارات، اپراتور دوم تلفن همراه (ايرانسل) با ريزش مشتركان مواجه شده است درحالي كه روند «همراه اول» و «رايتل» صعودي بوده است. براساس اين گزارش دولت، سهم بازار همراه اول از 53.14درصد در سال 98 به 53.79درصد تا پايان شهريور ماه سال جاري رسيده و رشدي 0.65درصدي را به ثبت رسانده است. اما ايرانسل كه از عنوان «بزرگترين اپراتور ديجيتال» در تبليغات خود استفاده ميكند از سهم بازار 43.45درصدي در سال گذشته به 42.77درصدي تا پايان 6 ماهه نخست 99 ريزش كرده و افتي 0.68درصدي را به ثبت رسانده است. در طرف مقابل سهم بازار رايتل هم صعودي بوده و از 3.39درصد سهم بازار در سال 98 به 3.44درصد در 6 ماهه نخست سال جاري افزايش يافته است. بنابراين با نگاهي به تعداد مشتركان اپراتورهاي تلفن همراه، متوجه ميشويم كه تعداد مشتركان همراه اول به بيش از 65 ميليون و مشتركان رايتل به بيش از 4 ميليون افزايش يافته است. اما از طرف ديگر مشتركان ايرانسل به عنوان اپراتور دوم ارتباطي كه البته معتقد است 5G را به كشور آورده، به كمتر از 52 ميليون ريزش كرده است.