دستور حاجي‌ميرزايي در آخرين روزهاي وزارت:
مدارس علوم و معارف اسلامي را گسترش دهيد
زهرا چوپانكاره
محسن حاجي‌ميرزايي در آخرين روزهاي حضورش بر مسند وزارت آموزش و پرورش دستورالعمل تاسيس و گسترش «مدارس علوم و معارف اسلامي» را به تمامي ادارات كل آموزش و پرورش استان‌ها ابلاغ كرد. براساس اين دستور وزارتي «در هر منطقه كه حداقل 3500 دانش‌آموز پسر يا دختر در پايه نهم به تحصيل اشتغال دارند و تاكنون دبيرستان علوم و معارف اسلامي داير نشده» بايد در اولين فرصت نسبت به راه‌اندازي يك واحد پسرانه و يك واحد دخترانه با هماهنگي دبيرخانه شوراي عالي آموزش و پرورش اقدام شود.
عليرضا حاجيان‌زاده كه چند سالي مديرعامل كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان بود، از سال 97 عنوان دبير ستاد همكاري‌هاي حوزه و آموزش و پرورش را بر عهده گرفت. روز 12 آبان‌ماه سال گذشته بود كه خبرگزاري رسمي حوزه به نقل از او تيتر زد: «آموزش و پرورش باب مدرسه‌داري را براي حوزه علميه باز كرده است» حاجيان‌زاده در گفت‌وگويي عنوان كرده بود: «در راه‌اندازي مدارس وابسته به حوزه‌ها تلاش شده كه شرايطي فراهم شود رشته علوم و معارف اسلامي از طرف حوزه‌هاي علميه راه‌اندازي شود كه در جايگاه مدارس پيش‌حوزوي مي‌شود از اين مدارس نام برد. حتي مدارس ديگري مثل مدارس ابتدايي يا پيش‌دبستاني وابسته به حوزه كه مديريت و برنامه‌هاي آن را حوزه علميه براساس چارچوب و ضوابط و قوانين آموزش و پرورش تنظيم كنند شكل مي‌گيرد.» حاجيان‌زاده همان موقع در بخش ديگري از صحبت‌هاي خود در مورد ارتقاي نقش حوزه در سيستم آموزش و پرورش هم توضيح داده بود: «طلاب وظيفه كه امسال موفق شديم آنان را در آموزش و پرورش مشغول به خدمت كنيم دو هزار نفر هستند. در جذب نيروهاي خدمات آموزشي نيز حوزه‌هاي علميه مي‌توانند مثل ساير دستگاه‌هاي ديگر مشاركت داشته باشند. متقابلا در هدايت و جذب دانش‌آموزان مستعد به حوزه‌هاي علميه هم اقدامات خوبي در حال انجام است، دانش‌آموزاني كه از مدرسه فارغ‌التحصيل مي‌شوند علاوه بر كمك به آنان در انتخاب رشته دانشگاهي، دانش‌آموزاني كه علاقه‌مند هستند جذب حوزه‌هاي علميه شوند نيز هدايت تحصيلي مي‌شوند.»
حاجيان‌زاده آذر ماه سال گذشته در گفت‌وگوي ويژه قرآني شبكه قرآن و معارف سيما توضيح داده بود كه در 14 سال گذشته ستاد همكاري حوزه علميه و آموزش و پرورش فعاليت‌هايي داشته است اما در دو سال اخير (هم‌زمان با وزارت محسن حاجي ميرزايي) اين فعاليت‌ها گسترش بيشتري يافته و وارد عرصه‌هاي مختلفي شده. يكي از اين عرصه‌ها كتاب‌هاي درسي بود. او در اين برنامه گفت: «بخشي از برنامه‌ريزي‌هاي درسي، كتاب‌هاي درسي و منابع آموزشي مسائل معارفي است كه در اين بخش حوزه‌هاي علميه و نويسندگان آن براي توليد محتوا فعال هستند و تعامل خوبي ميان آنها و آموزش و پرورش وجود دارد، اما نكته مهم‌تر ساير دروس است معتقديم علوم ديگري كه تحت عنوان علوم انساني، فيزيك، شيمي و رياضي و ... هم مي‌توانند دانش‌آموزان را به خداشناسي برسانند و در اخلاق اجتماعي آنها تاثيرگذار باشند كه اگر اين‌گونه نباشد اين علوم تنها يك‌سري فرمول‌ها در ذهن دانش‌آموزان انباشته مي‌كنند.»
نگاهي به متن دستور وزارتي
روز گذشته مركز اطلاع‌رساني و روابط عمومي وزارت آموزش و پرورش اعلام كرد كه دستورالعمل تاسيس و گسترش مدارس علوم و معارف اسلامي «در راستاي تحقق سياست توسعه علوم اسلامي انساني و پاسخگويي به نيازهاي فرهنگي و ديني جامعه و به منظور اجراي هدف عملياتي شماره 15 سند تحول بنيادين آموزش و پرورش» ابلاغ شده است. در بخش اهداف عملياتي سند، شماره پانزدهم اين‌گونه آمده است: «اصلاح محتوا، ارتقاي جايگاه، افزايش كيفيت و كارآمدي علوم انساني در نظام تعليم و تربيت رسمي عمومي مبتني بر مباني ديني در چارچوب نظام معيار اسلامي». يكي از راهكارهاي سند براي رسيدن به اين هدف، بنا بر متن سند تحول «اصلاح و بازتدوين متون و مواد آموزشي دروس علوم انساني در سطوح مختلف براساس آموزه‌ها و معارف ديني و با مشاركت حوزه‌هاي علميه» و همچنين «گسترش و تقويت مدارس و مجموعه‌هاي آموزشي - تربيتي خاص علوم انساني در سراسر كشور» است.
محسن حاجي ميرزايي در نامه‌اي كه به تمامي اداره‌هاي كل آموزش و پرورش ارسال كرده، آورده است: «در تاسيس دبيرستان علوم و معارف اسلامي توصيه موكد به نوع وابسته آن است» مدارس معارف اسلامي كشور به سه دسته تقسيم مي‌شوند: دولتي، غيردولتي و وابسته. مدارس وابسته كه خود به نوعي غيردولتي هم محسوب مي‌شوند وابسته به نهادها و مراكز مختلفي هستند: وابسته به مدرسه عالي شهيد مطهري، وابسته به جامعه الزهرا، وابسته به سازمان تبليغات اسلامي و وابسته به حوزه‌هاي علميه سراسر كشور. بنابراين خواسته وزير اين است كه مدارس تازه ترجيحا وابسته به يكي از اين مراكز (يا احيانا نهادهاي تازه‌اي باشد كه مي‌خواهند وارد امر مدرسه‌داري شوند). وزير از مديران كل استان‌ها خواسته است كه براي تسهيل تاسيس مدارس وابسته از «ظرفيت ذيل ماده 3 مصوبه 794» مورخ سال 88 شوراي عالي آموزش و پرورش استفاده كنند. يعني چه؟ در اين ماده آمده است: «تامين فضاي آموزشي و پرورشي و همچنين نيروي انساني و ساير هزينه‌ها و امكانات مورد نياز مدرسه وابسته برابر ضوابط وزارت آموزش و پرورش به عهده موسس خواهد بود.» اما در تبصره آن ظرفيتي براي ارفاق در موارد خاص ديده شده: «وزارت آموزش و پرورش مي‌تواند با توجه به شرايط و امكانات موجود خود و در صورت رعايت اصل 30 قانون اساسي براي آموزش رسمي توسط اين مدارس، در تامين بخشي از نيروهاي انساني، فضاي آموزشي، امكانات و تجهيزات مورد نياز اين مدارس مشاركت نمايد.» با استفاده از اين تبصره آموزش و پرورش مي‌تواند خودش هم براي كمك به موسسان اين مدارس آستين بالا بزند. و البته در ادامه دستور وزير آمده كه اگر از تمامي اين راه‌ها هم تاسيس مدرسه در يكي از آن مناطق مورد نظر مهيا نشد «در صورتي‌كه موفق نشدند به نوع دولتي اقدام كنند.»
اگر نه شرايط براي تاسيس مدارس معارف به صورت وابسته و نه دولتي فراهم بود چه؟ حاجي ميرزايي در بند سوم از نامه‌اش نوشته است: «در صورتي‌كه تاسيس دبيرستان دولتي مستقل مقدرو نباشد در مناطقي كه تاسيس اين مدارس ضروري است با حمايت از تاسيس اين‌گونه مدارس در قالب مدارس غيردولتي يا واحد ضميمه در يكي از مدارس نمونه- شاهد- فرهنگ يا هيات امنايي معرفي شوند.» آخرين وزير آموزش و پرورش دولت روحاني در انتهاي اين ابلاغيه نوشته است: «سعي كافي در معرفي اين رشته و مدارس مربوط به كار رود و با اتكا به دلبستگي ديني و مذهبي مردم نسبت به جلب كمك‌هاي مردمي براي بهبود كيفيت آن تلاش لازم به عمل آيد.»
مدير كل تبليغات اسلامي خوزستان اول تير ماه سال جاري در مصاحبه‌اش با ايسنا گفته بود كه مدارس معارف اسلامي در سطح كشور ۲۰۰ مدرسه هستند. در صورت ارايه اطلاعات جمعيتي دانش‌آموزان پايه نهم در كل كشور مشخص خواهد شد كه با اين دستور محسن حاجي‌ميرزايي چند مدرسه ديگر به مجموعه مدارس معارف اسلامي افزوده خواهد شد.