توافق موقت و پيامدهايش
محمد مهاجري
حتما بهتر بود مذاكرات برجام همان چندي قبل كه توسط عباس عراقچي انجام مي‌شد، به اتمام مي‌رسيد. اگر چنين شده بود ثمرات درخت آن را الان مي‌شد چيد. اما بازي سياست، منافع ملي را تباه كرد تا رسيديم به گفت‌وگوهاي وين كه چند هفته‌اي است با مديريت دكتر علي باقري در جريان است. هر روز كه مي‌گذرد، مسير پرسنگلاخ‌تر مي‌شود و موانع تازه‌اي در راه پديد مي‌آيد. طرف‌هاي مقابل حريص‌تر مي‌شوند و از نقاط ضعف ما و دعواهاي سياسي داخلي كشورمان به سود خود بهره مي‌برند. حالا رسيده‌ايم به جايي كه موضوع «توافق موقت» گزينه جدي روي ميز است. توافق موقت، در شرايط معمولي و عادي، حتما انتخاب خوبي نيست، اما در وضعيت امروزي، انتخاب چندان بدي هم نمي‌تواند باشد. دولت بايدن، دولت يك‌دوره‌اي است. او به احتمال بسيار زياد كانديداي دوره بعدي نخواهد بود. كارنامه يك‌ساله او ناموفق است و اگر همين روال ادامه يابد چه‌بسا نه او كه حزب دموكرات را هم با خود به زير بكشد. به اين ترتيب، ما فقط دو سال فرصت داريم كه مستقيم با اروپايي‌ها (و به صورت غيرمستقيم با امريكايي‌ها) به تفاهم برسيم. درست است كه سه سال تا پايان دولت بايدن باقي مانده، اما يك سال آخر را به دليل گرم شدن بازار انتخابات رياست‌جمهوري نمي‌توان وقت مفيد به حساب آورد. با اين توضيح، اگر مذاكرات به نتيجه برسد، از الان تا پايان دوره بايدن، فرصت طلايي براي تنفس دادن به اقتصاد تحريم‌زده كشورمان وجود دارد. توافق وين (كه هر روز وقت تلف كردن در آن، لطمات اقتصادي براي‌مان به همراه دارد) مي‌تواند به رفع تحريم‌هاي نفتي و بانكي منجر شود و در كنار آن، از رهگذر ارتباط با شرق (به ويژه چين و هند) راه‌هاي توسعه هموار و زيرساخت‌هاي مناسب براي آينده ميان‌مدت فراهم آيد. طبيعتا در شرايطي كه اوضاع اقتصادي نسبتا تثبيتشده باشد، تصميم‌گيري براي آينده، با اعصاب راحت‌تر صورت مي‌گيرد. دولت البته براي اين توافق موقت، بايد زمينه لازم را براي آماده‌سازي افكار عمومي حاميان خود تدارك ببيند، چراكه با شعارهاي غيرعملي كه در ماه‌هاي گذشته توسط دولت و حتي شخص رييس‌جمهور در جريان تبليغات انتخابات داده شد، ممكن است افسردگي حاميان را باعث شود.
البته از آنجا كه تريبون‌هاي صدا و سيما و رسانه‌هاي دولتي و حامي رييس‌جمهور، نماز جمعه، احزاب و تشكل‌هاي سياسي اصولگرا و... با تصميم دولت همراه خواهند شد، قاعدتا نبايد مشكل حادي پيش آيد، ضمن اينكه اين فرآيند مي‌تواند محبوبيت دولت كنوني را كه حتي از 28 خرداد (روز برگزاري انتخابات) پايين‌تر آمده است ترميم كند.