روز «پرستار» آمد و وعده‌اي محقق نشد
مطالبات پرستاران ادامه دارد...
گروه اجتماعي| روز پرستار گذشت و هيچ خبر خوشي به پرستاران نرسيد و مسوولان در حالي به شعار بسنده كردند كه اعتراضات معيشتي و صنفي اين قشر از كادر درمان همچنان ادامه دارد. طبق اخبار و گزارش‌هايي كه طي ماه‌ها و روزهاي اخير منتشر شده، از ابتداي امسال، پرستاران در استان‌هاي يزد، كرمانشاه، تهران، مركزي، كردستان، قزوين، آذربايجان غربي، گيلان، اصفهان، مازندران، خراسان رضوي و كهگيلويه و بوير احمد در شهرهاي ياسوج، تهران، اسلام‌آباد غرب، يزد، بابل، اراك، قزوين، مشهد، سنندج، كرمانشاه، رشت، كاشان و اروميه به خيابان‌ها آمده‌اند و در اعتراض به پرداخت نشدن معوقات قانون تعرفه‌گذاري خدمات پرستاري و تبعيض‌هاي مزدي و حجم بالاي وظايف تحميل‌شده‌اي كه تناسبي با دريافتي ريالي پرستاران ندارد، خواستار رفع مشكلات شده‌اند اما در مقابل اين اعتراضات، مسوولان وزارت بهداشت و دولت، امسال هم در آستانه روز پرستار، همچون پارسال، به سر دادن شعارها و وعده‌ها اكتفا كردند در حالي كه انتظار پرستاران كشور اين بود كه تا نيمه دوم امسال، اين اعتراضات شنيده شود و مسوولان، حداقلي از شعارهاي پارسال‌شان را در عمل اجرا كنند كه البته تداوم اعتراضات تا روز گذشته نشان مي‌دهد كه اين اتفاق رخ نداده و مشكلات به قوت خود باقي است.
مشكلات جامعه پرستاري فهرست مفصلي شامل حجم بالاي كار به دليل كمبود شديد نيرو در بخش‌هاي بيمارستاني، ناكافي بودن و تفاوت غير قابل توجيه دريافتي‌هاي پزشكان و پرستاران در مراكز درماني، انباشت معوقات كارانه و مزاياي ريالي قانون تعرفه‌گذاري خدمات پرستاري، ناعادلانه بودن پرداختي‌هاي مشمول قانون تعرفه‌گذاري خدمات پرستاري يا به ازاي اضافه‌كاري و كارانه، نامعلوم بودن روش محاسبه پرداخت مزاياي شغلي به پرستاران و اصلاحات غير اصولي و سليقه‌اي و فرمايشي در قانون تعرفه‌گذاري خدمات پرستاري است.
مسوولان جامعه پرستاري طي ماه‌هاي اخير بارها خطاب به دولت اخطار داده‌اند كه تداوم اعتراضات پرستاران و استمرار بي‌توجهي مسوولان به خواسته‌هاي اين قشر از كادر درمان نتيجه خوبي به دنبال ندارد و اولين ماحصل اين وضع، مهاجرت پرستاران از ايران به مقصد كشورهاي پيشرفته و حافظ منافع پرستاران مهاجر، خانه‌نشيني پرستاران و اشتغال در حرفه‌اي غير از پرستاري و در نهايت، خالي‌تر شدن بخش‌هاي بيمارستاني از وجود اولين و مهم‌ترين خادمان درمان است كه در نهايت، به ضررهاي جاني براي بيماران منجر مي‌شود. فرسودگي پرستاران شاغل در بخش‌هاي بيمارستاني به دليل شيفت‌هاي پشت سر هم و حجم بالاي وظايف، نتيجه مضاعفي است كه با كمبود پرستار، مهاجرت و خانه‌نشيني پرستاران ارتباط مستقيم دارد. در حالي كه طبق اعلام مسوولان وزارت بهداشت، هم‌اكنون حدود 220 هزار پرستار در بخش‌هاي بيمارستاني مشغول به كارند، محمد شريفي مقدم؛ دبيركل خانه پرستار اخيرا درباره نارضايتي بيش از 90 درصد پرستاران كشور از شرايط شغلي هشدار داده است.
اعتراضات پرستاران و نارضايتي از وضع موجود گاهي حتي دستمايه مزاح براي رسانه‌ها هم شده از جمله اينكه چندي قبل خبرگزاري مهر در گزارشي نوشت در حالي كه به هر پرستار بابت هر ساعت اضافه كاري 16 الي 20 هزار تومان پرداخت مي‌شود، دريافتي يك پرستار به ازاي 6 ساعت اضافه كاري، معادل قيمت يك قوطي كنسرو ماهي است!
پرستاران معترض طي اعتراضاتي كه از ابتداي امسال و به دنبال وعده‌هاي محقق‌نشده مسوولان وزارت بهداشت درباره اصلاحات مثبت و موثر در قانون تعرفه‌گذاري خدمات پرستاري داشته‌اند، خواستار بازبيني آيين‌نامه‌هاي مرتبط با اين قانون و تغييرات مطابق واقعيت‌هاي موجود شده‌اند. مهم‌ترين خواسته پرستاران اين است كه تبعيض فاحش و آسيب‌زا بين دريافتي پزشك و پرستار شاغل در يك بيمارستان، كاهش يافته و اصلاح شود كه تا امروز البته به اين خواسته پرستاران هيچ توجهي نشده است. افزايش تعداد پرستار در بخش‌هاي بيمارستاني از طريق عقد قراردادهاي قانوني از ديگر خواسته‌هايي است كه تا امروز محقق نشده و پرستاران همچنان نسبت به جذب نيرو به شيوه‌هاي نامتعارف و خلاف قانون اعتراض دارند علاوه بر آنكه بي‌توجهي دولت به تبعات ناشي از كمبود 100 هزار نفر پرستار براي تخت‌هاي بيمارستاني فعال، مشكلات اين قشر را چند برابر افزايش داده در حالي كه اگر مسوولان وزارت بهداشت، دولت را مجاب مي‌كردند كه تحميل بار چند برابر بيش از توان يك فرد، نتيجه‌اي جز كاهش شديد بهره‌وري ندارد و كاهش بهره‌وري در يك بيمارستان و مركز درماني، خطرات جبران‌ناپذير به دنبال خواهد داشت و حداقل به وعده جبران كمبود 100 هزار نفري پرستار در بخش‌هاي بيمارستاني، جامه عمل مي‌پوشاندند، بسياري از مشكلات ديگر هم حل مي‌شد. طبق اعلام وزارت بهداشت، در حالي كه استاندارد كشوري تعداد پرستار، 1.8 به ازاي هر تخت بيمارستاني فعال است، معاون پرستاري اين وزارتخانه اذعان دارد كه هم‌اكنون به ازاي هر تخت بيمارستاني، 0.9 پرستار (حتي كمتر از يك پرستار به ازاي هر تخت بيمارستاني) فعال و مشغول كار است و مجموع كمبود پرستار براي بخش‌هاي بيمارستاني كشور به 70 هزار نفر مي‌رسد در حالي كه محمد شريفي مقدم؛ دبيركل خانه پرستار اعلام كرده كه طبق استانداردهاي جاري، بايد به ازاي هر ۱۰۰۰ نفر جمعيت، حداقل ۳ نفر كادر پرستاري و به ازاي هر تخت بيمارستاني، 2.5 پرستار فعال باشند كه در حال حاضر چنين نيست و در يك بخش بيمارستان، به جاي ۵ پرستار، ۲ پرستار فعال هستند و طبق اعلام رييس سازمان نظام پرستاري، كمبود پرستار در كشور بيش از 100 هزار نفر است. نتيجه مستقيم كمبود نيروي پرستاري در بخش‌هاي بيمارستاني، اجبار همان پرستار شاغل به انجام وظايف بيشتر از توان است چون به هر حال خدمات پرستاري مورد نياز يك بيمار بستري بايد ارايه شود اما اين پرستار، در حالي مجبور به اضافه‌كاري در نوبت‌هاي متناوب و فرساينده است كه دريافتي متناسب با حجم وظايف و مسووليت‌ها ندارد و بنابراين، نارضايتي از شرايط شغلي در كنار حجم بالاي وظايف علاوه بر مشكلات معيشتي، به كاهش انگيزه پرستار منجر مي‌شود كه اگر انسان صبوري باشد، همين شرايط را تا مدت زماني تاب مي‌آورد در حالي كه قادر به انجام وظايف خود به نحو احسن هم نيست چون هم توان جسمي را از كف مي‌دهد و هم رضايتي در كار نيست كه تاب‌آوري او را افزايش دهد. آمار مهاجرت پرستاران ظرف سه سال گذشته نشان مي‌دهد كه تعداد انسان‌هاي صبور در اين حرفه كاهش يافته است .... طبق اعلام معاون پرستاري وزارت بهداشت، در سال 1399 براي 1250 پرستار گواهي بين‌المللي تاييديه شغلي صادر شده و شهريور پارسال، محمد ميرزابيگي، رييس سازمان نظام پرستاري كشور از مهاجرت ماهانه 100 الي 150 پرستار به كشورهاي حوزه خليج‌فارس و از جمله، قطر و امارات خبر داده بود و طبق آخرين اعلام شريفي مقدم، در سال جاري، آمار مهاجرت پرستاران به مقصد كشورهايي همچون آلمان، امريكا، استراليا و كانادا به 3 هزار نفر در سال رسيده است.
اعتراضات پرستاران به اجراي پراشكال و ناقص قانون تعرفه‌گذاري پرستاري و چالش‌هاي مرتبط، از ابتداي امسال از سر گرفته شد وقتي پرستاران، دريافتي مابه‌ازاي اجراي اين قانون و معوقات سال 1401 را در فيش حقوقي‌شان مشاهده كردند؛ براي پرستار يك بيمارستان در تهران به ازاي 197 ساعت كار موظف و 155 ساعت اضافه‌كار در طول يك ماه، حدود يك ميليون و 800 هزار تومان به عنوان معوقات قانون تعرفه‌گذاري خدمات پرستاري سال 1401 واريز شده بود در حالي كه پيش از اجراي اين قانون، مجموع دريافتي همين پرستار از محل كارانه و اضافه كار، حدود 5 برابر اين رقم واريزي بود. پرستار ديگري در شهر اهواز، حدود 2 ميليون و 500 هزار تومان معوقه ماهانه تعرفه خدمات پرستاري گرفته بود و براي پرستار ديگري در شهر اصفهان، به ازاي هر ماه حدود يك ميليون و 500 هزار تومان معوقه تعرفه‌گذاري خدمات پرستاري واريز شده بود. به دنبال واريز اين ارقام كه مبناي محاسبه‌اي نامعلوم و پرايراد داشت، اولين اعتراضات صنفي پرستاران در سال جاري، از نيمه‌هاي فروردين‌ماه آغاز شد و خواسته معترضان اين بود كه براي اجراي قانوني كه 16 سال قبل به تصويب رسيد، آيين‌نامه‌هاي منطبق با عدالت و واقعيت تصويب شده و دست مخالفان اجراي عادلانه اين قانون از حق و حقوق پرستاران كوتاه شود.
آبان پارسال، حميدرضا عزيزي؛ معاون توسعه و مديريت منابع سازمان نظام پرستاري گفت به‌طور ميانگين در هر ماه حدود ۲۰۰ پرستار از ايران مهاجرت كرده‌اند.