پايان‌جنجال ‌توهين تلويزيوني

تخريب پس از تخريب، توهين پس از توهين، انتقاد پس از انتقاد، اين خلاصه مواجهه برخي نهادها و البته يازدهمين دوره مجلس شوراي اسلامي كه به‌ واسطه گسترده‌ترين ردصلاحيت تاريخ جمهوري اسلامي و كمترين مشاركت ثبت شده در تاريخ ايران پس از انقلاب، يكپارچه در اختيار اصولگرايان قرار گرفته، با دولت دوازدهم است. حسن روحاني در قامت رييس‌جمهوري ايران اين روزها و در ماه‌هاي پاياني حضورش در قوه مجريه، در شرايطي از غلبه بر شديدترين تحريم‌هاي اقتصادي تاريخ جهان و دونالد ترامپ، رييس‌جمهوري سابق امريكا خرسند است كه احتمالا مي‌داند حالا نوبت به جدال او با مخالفان داخلي‌اش فرا رسيده است. مخالفاني كه به‌زعم ناظران، گاهي اوقات مواضع‌شان در قبال دولتي‌ها به ‌نسبت شبيه به خواست برخي مخالفان فرنگ‌نشين نظام جمهوري اسلامي است و از قرار معلوم هدف وسيله را توجيه مي‌كند كه اگر غير از اين بود، شاهد حديث «منقل» و «ملاقه» و افزودن اين واژگان به ادبيات سياسي ايران، آن هم براي تخريب عالي‌ترين مقام انتخابي جمهوري اسلامي نبوديم. واژه‌اي كه يكي از جدي‌ترين رويارويي‌ها ميان ساكنان ساختمان شيشه‌اي جام جم و اهالي ميدان پاستور را رقم زد و در نهايت با عذرخواهي رييس سازمان صداوسيما همراه شد تا حداقل براي مدتي هم كه شده، آتش‌بس بر روابط دولت و مخالفان داراي پست و مقامش حاكم شود.در گيرو‌دار اين زد و خوردهاي سياسي، موضع دولتي‌ها مشخص بود. حسن روحاني در اين زمينه و مقابل تخريب‌ها حتي كلامي به زبان نياورد و ترجيح داد به جدال لفظي خود با بهارستاني‌ها ادامه دهد، ولي رييس ‌دفتر رييس‌جمهوري، سخنگوي دولت، معاون پارلماني رييس‌جمهوري، وزير ارشاد، مشاور رييس‌جمهوري، معاون ارتباطات و اطلاع‌رساني دفتر رييس‌جمهوري و ... به انتقاد از صداوسيما و ميهمانش پرداخته و از آنچه «زوال اخلاق» مي‌خواندند، انتقاد كردند. در اين ميان يكي از چهره‌هاي رسانه‌اي نزديك به دولت، از تحريم برخي وزرا توسط صداوسيما نوشت. او نامي از وزرايي كه مدعي بود در فهرست تحريم صداوسيما قرار گرفته‌اند، به ميان نياورد ولي تاكيد كرد كه آنان خواستار عذرخواهي جام‌جم شده‌اند، در غير اين صورت از حضور در جلسه دولت و رويارويي با عبدالعلي علي‌عسكري خودداري خواهند كرد. تا آن زمان تنها واكنش صداوسيما بيانيه شبكه 4 بود كه در آن خبري از عذرخواهي از رييس‌جمهوري نبود؛ از اين‌رو همگان انتظار نوع مواجهه دولتي‌ها با رييس صداوسيما را داشتند كه ظهر روز گذشته خبر عذرخواهي رسمي علي‌عسكري منتشر شد. اين مقام مسوول در نشست هفتگي با معاون و مديران سيما به آنچه از سوي باشگاه خبرنگاران جوان -خبرگزاري وابسته به اين نهاد- اظهارات نسنجيده و دور از شأن ميهمان يكي از برنامه‌هاي زنده شبكه4 خوانده، اشاره و تاكيد كرد: «اين اظهارات باعث تكدر خاطر بينندگان فهيم شبكه 4 سيما و خدمتگزاران دلسوز نظام شد و اينجانب با ابراز تاسف، از مخاطبان فرهيخته رسانه ملي و رياست محترم جمهوري به نوبه خود عذرخواهي مي‌كنم.» همين اظهارات كوتاه و البته عذرخواهي رسمي رييس صداوسيما از قرار معلوم موجبات حضور وزرا در جلسه دولت را كه با حضور علي‌عسكري برگزار شد، فراهم آورد؛ چنانكه محمد مهاجري در كانال تلگرامي خود نوشت: «امروز صبح شنيدم عده‌اي از وزرا بدون قصد حضور در جلسه هيات دولت، برنامه‌هاي كاري خود را تنظيم مي‌كردند كه خبر عذرخواهي رييس صداوسيما را دريافت كردند. بعد از انتشار اين خبر، تصميم اين وزيران تغيير كرد و در نشست دولت حاضر شدند. قبلا برخي اعضاي هيات دولت، شرط حضور خود را عدم شركت رييس صداوسيما در جلسه دولت يا عذرخواهي وي اعلام كرده بودند.» مطابق قانون صداوسيماي جمهوري اسلامي نهادي زيرمجموعه رهبري محسوب شده و عملا هيچ ‌يك از نهادهاي نظارتي، به معناي واقعي كلمه نظارتي بر كردار اين سازمان ندارند؛ هرچند شوراي نظارت بر صداوسيما با حضور نمايندگاني از دولت و مجلس و قوه قضاييه تشكيل شده و مي‌تواند به عملكرد اين سازمان نظارت كند ولي نه اختيار كافي را دارد و نه اقداماتش از ضمانت اجرا برخوردار است؛ با اين حال اين نهاد نيز از قافله جا نماند و توهين ميهمان برنامه «زاويه» به رييس‌جمهوري را محكوم كرد و به صداوسيما بابت اين مساله «تذكر» داد و از «برخورد قاطع» با «عوامل موثر» در اين توهين خبر داد. هر چند هم عرف سياست ايران و هم اختيارات اين نهاد، گواه آن است كه شوراي نظارت نمي‌تواند اقدام خاصي را ترتيب دهد.

شأن روحاني و روحانيت

اين عذرخواهي اما از قرار معلوم موجبات خرسندي پاستورنشينان را فراهم نياورده يا دست‌كم به‌طور تام و تمام كدورتي كه ايجاد شده را نزدوده است؛ چنانكه روز گذشته 2 نفر از آنان از لزوم حفظ شأن نفر دوم جمهوري اسلامي بر اساس قانون اساسي سخن به ميان آوردند. حسينعلي اميري، معاون پارلماني روحاني در همين راستا به خبرگزاري برنا گفته است: «لباس روحانيت، لباس ادب و آداب و لباس معنويت و اخلاق است. زيبنده نيست فردي ملبس به لباس روحانيت در رسانه ملي با ميليون‌ها بيننده از مرز ادب عبور و به دومين شخص مملكت كه او نيز يك روحاني است، توهين كند. زيبنده نيست كه اين فرد با ادبياتي سخيف و زشت به مجموعه‌اي از كارگزاران نظام اهانت كند.» محمد شريعتمداري، وزير كار نيز ديگر عضو كابينه بود كه به اين غائله واكنش نشان داد و در توييتي نوشت: «وقتي منطق نقد فرو مي‌پاشد، توهين، جاي آن مي‌نشيند. طبيعتا توهين‌كننده نبايد قدر ببيند و بر صدر نشيند. زاويه و پس از آن رويكرد صداوسيما اما نشان داد گويا بعضي نه در آزادي بيان كه در آزادي توهين هم چك سفيد امضا دارند.» همه اينها كنار هم مي‌تواند فعلا نويد پايان حملات به روحاني و دولت رو به پايانش را دهد ولي نزديكي به انتخابات از يك‌سو و افزايش احتمال بازگشت ايران و امريكا به ميز مذاكره، كنار تلاش‌هاي اصولگرايان براي ايستادگي مقابل دولت، مي‌تواند از تداوم اين تنش‌ها و آغاز دوباره اين جنجال‌ها حكايت كند؛ جنجال‌هايي كه روحاني نه‌تنها با آن بيگانه نيست، بلكه به لطف 7 سال حضورش در راس قوه مجريه، به‌ خوبي با آن عجين شده است.