پورِفریدون و باباطاهر
رضا ضيا
یک نکتة عجیب دربارة انتسابِ اشعارِ دیگران به باباطاهر این است که دوتا از دوبیتیهایی که در دیوانش هست، صراحتاً نامِ شاعرِ دیگری را در خود دارد؛
بوره کز دیده جیحونی بسازیم
بوره لیلی و مجنونی بسازیم
«فریدونِ» عزیزم رفتی از دست
بوره کز نو فریدونی بسازیم
***
عزیزی مردی از نامرد نایو
فغان و ناله از بیدرد نایو
حقیقت بشنو از پور فریدون
که شعله از تنورِ سرد نایو
این دوبیت همان گونه که از ظاهرش هم پیداست، از «پورفریدون» (شاعری گمنام، شاید در قرن هشتم) است. طرفه آنکه این شعرها نه تنها با وجود اسم شاعر به دیوان باباطاهر راه یافته، بلکه باعث اشتباهاتی در نسب شناسیِ باباطاهر هم شده است؛ آقابزرگ(صاحب الذریعه) گویا از دوبیتیِ دومی استنباط کرده که نامِ پدرِ باباطاهرِ «فریدون» است و بعد این گاف به دایر\المعارف بزرگ اسلامی هم راه یافته و نویسنده این مدخل همین اشتباه را نقل کرده است.
در دانشنامه جهان اسلام (در مدخل باباطاهر) نیز گفته شده که از دیگر شاعرانی که شعرشان به نام باباطاهر آمده شاطربیگ محمد و ملامحمدصوفی مازندرانی هستند. نیز دوبیتیِ «به هر الفی الف قدی برآید» را (که دکترپورجوادی هم در کتابشان دربارة باباطاهر احتمال دادهاند میتواند اصیل باشد)، ساخته نقطویانی چون همین صوفی مازندرانی به شمار آوردهاند.